U Rasii ŭpieršyniu za 17 hadoŭ moža źmianicca ministr zamiežnych spraŭ. Što budzie z palitykaj u dačynieńni da Biełarusi?
19 vieraśnia ŭ Rasii projduć vybary ŭ Dziaržaŭnuju dumu. U pieršuju piaciorku partyjnaha śpisu ad «Adzinaj Rasii» ŭklučany Siarhiej Łaŭroŭ, jakija ŭžo 17 hadoŭ źjaŭlajecca ministram zamiežnych spraŭ. Palitołah Stanisłaŭ Białkoŭski miarkuje, što Łaŭroŭ sydzie sa svajoj pasady. Čym jon zapomniŭsia, jak staviŭsia da Biełarusi i što źmiena ministra moža dać našaj krainie.
Uklučeńnie čynoŭnikaŭ u partyjny śpis jašče nie śviedčyć pra ich abaviazkovuju pracu ŭ rasijskim parłamiencie. U 2007-m «Adzinuju Rasiju» adnaasobna vioŭ na vybary Uładzimir Pucin, u 2011-m i 2016-m — Dźmitryj Miadźviedzieŭ. Sioleta śpis uznačalvajuć adrazu piaciora, ź ich dva palityka — ministr abarony, 66-hadovy Siarhiej Šajhu, i ministr zamiežnych spraŭ, 70-hadovy Siarhiej Łaŭroŭ.
Čamu mienavita jany? Uzrovień davieru da «Adzinaj Rasii» i ahułam da inšych čynoŭnikaŭ nie samy vysoki. Jak zahadzia pradkazvali krynicy rasijskaha vydańnia RBK, Miadźviedzieŭ nie trapiŭ u piaciorku z-za nizkaha ŭłasnaha rejtynhu. A voś
Šajhu i Łaŭroŭ dastatkova papularnyja. Pieršy stvaryŭ sabie reputacyju jašče padčas doŭhaj pracy na čale Ministerstva pa nadzvyčajnych situacyjach. Łaŭroŭ asacyjujecca z paśpiachovaj i «pieramožnaj» źniešniaj palitykaj.
Ale rasijski palittechnołah Stanisłaŭ Białkoŭski miarkuje, što paśla vybaraŭ Łaŭroŭ sydzie ŭ Dziaržaŭnuju Dumu abo ŭ Saviet Fiederacyi na pasadu pažyćciovaha sienatara. Darečy, kali RBK źviarnułasia ŭ MZS Rasii z prośbaj pra kamientar, ich pieraadrasavali ŭ «Adzinuju Rasiju» — krasamoŭny namiok pra toje, chto prymaje rašeńni.
Chto taki Łaŭroŭ?
Siarhiej Łaŭroŭ — prafiesijny dypłamat, jaki nikoli nie zajmaŭsia biahučaj palitykaj i nie ŭdzielničaŭ u vybarach.
Jon naradziŭsia ŭ 1950 hodzie ŭ Maskvie. Zachaplaŭsia dakładnymi navukami, źbiraŭsia pastupać u inžynierna-fizičny instytut. Ale maci, jakaja pracavała ŭ Ministerstvie źniešniaha handlu, pierakanała jaho pastupać u znakamity MHIMA, dzie rychtavali dypłamataŭ. Darečy, asnovy anhlijskaj movy Łaŭroŭ zakłaŭ jašče doma — i heta paspryjała jaho karjery.
Budučy ministr skončyŭ VNU z nastupnaj paznakaj u dypłomie: «refierent pa krainach Uschodu». Jon vučyŭ sinhalskuju movu — adnu z dvuch aficyjnych na vostravie Šry-Łanka. Nie samy prestyžny i pierśpiektyŭny vybar, kali kazać pra dalejšuju karjeru. Zatoje
paśla skančeńnia ŭniviersiteta Łaŭroŭ adrazu pajechaŭ za miažu — spačatku stažoram, a paśla ataše ŭ pasolstva hetaj krainy.
Raskazvali, što dypłamat zasumavaŭ na ekzatyčnym vostravie, i navat dumaŭ, ci nie pierajści jamu ŭ raźviedku. Ale sami raźviedčyki jaho adhavaryli. U 1976-m u savieckim MZS vyzvaliłasia pasada ataše ŭ adździele mižnarodnych arhanizacyj, i nieviadomy dabradziej — mo, dziakujučy spryjańni maci Łaŭrova — prapanavaŭ jahonuju kandydaturu.
Z taho času karjera dypłamata išła ŭvierch. Piać hadoŭ pracy ŭ centralnym aparacie MZS, siem hadoŭ u savieckim paŭnamocnym pradstaŭnictvie ŭ Ńju-Jorku, potym znoŭ u centralnym aparacie.
U 40 hadoŭ Łaŭroŭ uznačaliŭ upraŭleńnie mižnarodnych adnosin, a ŭ 1992-m ministr zamiežnych spraŭ Andrej Kozyraŭ zrabiŭ jaho svaim namieśnikam. U tyja časy pamiž Rasijaj i Zachadam nazirałasia poŭnaja harmonija. Kozyraŭ naohuł ličyŭsia ministram-libierałam. Ale Łaŭrova heta absalutna nie biantežyła.
Potym dypłamat dziesiać hadoŭ pracavaŭ u Ńju-Jorku — uznačalvaŭ pradstaŭnictva Rasii pry AAN. A ŭ 2004-m staŭ ministram i dahetul zachoŭvaje svaju pasadu.
17 hadoŭ na adnoj pasadzie
Andrej Hramyka
Stolki hadoŭ na adnoj pasadzie — vielizarny termin dla sučasnaha śvietu, dzie va ŭładzie rehularna źmianiajucca lidary i kamandy. Ale dla Rasii era Łaŭrova daloka nie samaja praciahłaja: biełarus Andrej Hramyka kiravaŭ savieckim MZS 28 hadoŭ. U časy Rasijskaj impieryi Karł Nieselrode i Alaksandr Harčakoŭ uznačalvali hetaje viedamstva, adpaviedna, 34 i 26 hadoŭ.
Va ŭsich hetych dypłamataŭ mielisia svaje plusy i minusy. Jadnała ich adno — asabistyja dobryja stasunki ź impieratarami i hiensiekami, jakija nie chacieli źmianiać ministraŭ, z-za čaho tyja kiravali viedamstvami ciaham usiaho pieryjadu kiravańnia manarchaŭ.
Ale akramia psichałahičnaj isnavali i inšyja pryčyny.
U historyi Rasii źniešniaja palityka zaŭždy źjaŭlałasia prerahatyvaj kiraŭnika dziaržavy. Heta mieła miesca ŭ časy impieryi i Savieckaha Sajuza, toje ž nazirajecca i ŭ niezaležnaj Rasii.
«Mnie časta kazali, što ŭ Rasii jość palityčny centr, jaki vyznačaje palityku ŭ dačynieńni da Ukrainy. Usie zakočvali vočy i kazali, što jość tolki jon i ad jaho ŭsio zaležyć», — raskazvaŭ žurnalistam Aleh Rybačuk, adzin z paplečnikaŭ ukrainskaha prezidenta Viktara Juščanki.Na ŭdakładnialnaje pytańnie jon adznačyŭ, što havorka pra Pucina. «Usie astatnija — druhasnyja centry».
Dla pracy na takoj pasadzie ŭ lepšym vypadku patrabavaŭsia adnadumiec, u horšym — vykanaŭca, ale nijak nie prychilnik samastojnaj linii (jak vyklučeńnie — Hramyka, ale jaho ŭpłyŭ uzrastaŭ praparcyjna chvarobam Leanida Brežnieva).
Pracazdolny, dobra padrychtavany, daśviedčany Łaŭroŭ byŭ svaim u čas zastoju i pierabudovy, libieralnych 1990-ch i kansiervatyŭnych dziasiatych, pry Pucinie, Miadźviedzievie i znoŭ pry Pucinie, a taksama pry ŭsich svaich papiarednikach na pasadzie ministra.
U 1990-ch jon razam z usim isteblišmientam siabravaŭ z Zachadam, a ŭ 2004-m — na fonie ŭkrainskaj «aranžavaj revalucyi» — abvinavaciŭ ABSIE ŭ tym, što arhanizacyja manipuluje vybarami na postsavieckaj prastory i zabiaśpiečvaje vynik, nieabchodny Zachadu. U nastupnym hodzie jon zajaviŭ u vuzkim kole sienataraŭ, što hałoŭnym resursam krainy źjaŭlajecca haz, nafta i elektraenierhija. Łaŭroŭ paabiacaŭ prymianiać ekanamičny cisk u dačynieńni da niedastatkova łajalnych krain SND, — pisała «Niezaležnaja hazieta».
U atmaśfiery novaj «chałodnaj vajny» Łaŭroŭ staŭ užyvać leksiku, jakaja dahetul ličyłasia nie nadta prystojnaj. Kali adbyŭsia kanflikt u Paŭdniovaj Asiecii, jon pracytavaŭ vykazvańnie pra Michaiła Saakašvili, jakoje nibyta ŭžyŭ adzin dypłamat. U hetych słovach prysutničaŭ mat.
Łaŭroŭ i Biełaruś
Jak źmianiałasia staŭleńnie Łaŭrova da Biełarusi? 19 žniŭnia 2020 hoda jon nazvaŭ prezidenckija vybary ŭ Biełarusi nieidealnymi.
Paśla rytualnaj krytyki Zachadu dypłamat zajaviŭ, što «biełarusy zmohuć sami razabracca ŭ svaich spravach i nie buduć iści za tymi, kamu Biełaruś patrebnaja, kab zasvojvać hieapalityčnuju prastoru». Łaŭroŭ adznačaŭ, što bačyć «hatoŭnaść uładaŭ da dyjałohu». U zajavie nie prahučała adnaznačnaj padtrymki Łukašenki, Maskva vyrazna namiakała na mahčymaść pieramoŭ.
U listapadzie 2020-ha Łaŭroŭ prylataŭ u Minsk, pieradaŭ Łukašenku pryvitańnie ad Pucina i nahadaŭ pra nieabchodnaść kanstytucyjnaj reformy, jakuju Pucin i Łukašenka abmiarkoŭvali ŭ vieraśni.
Ale potym rytoryka całkam źmianiłasia. Paśla incydentu z pasadkaj samalota Ryanair Maskva zaklikała aceńvać situacyju vakoł Biełarusi na ćviarozuju hałavu. Łaŭroŭ paabiacaŭ «nie pakinuć Biełaruś u biadzie» z-za źniešniaha cisku. Hety kurs całkam supadaŭ z pazicyjaj Kramla.
Mahčymyja pierajemniki
Siarhiej Naryškin
Stanisłaŭ Białkoŭski nazyvaje siarod mahčymych pierajemnikaŭ Łaŭrova dvuch asob: 66-hadovaha Siarhieja Naryškina i 49-hadovaha Antona Vajno.
Naryškin źjaŭlajecca vychadcam z KDB. Jon paznajomiŭsia z Pucinym jašče ŭ 1980-m, pracavaŭ ź im u sankt-pieciarburhskaj meryi. Źjaŭlaŭsia kiraŭnikom Administracyi prezidenta, śpikieram Dziaržaŭnaj dumy, zaraz kiruje źniešniaj raźviedkaj.
Palityčny analityk Arciom Šrajbmanzhadvaŭ u prahramie «TOK» historyju 2010 hoda, kali Naryškin byŭ kiraŭnikom Administracyi prezidenta pry Dźmitryi Miadźviedzievie. «[Jany] zajavili, što nie vyznačylisia, kaho budziem padtrymlivać na hetych [prezidencich] vybarach [u Biełarusi]. Narod sam vyrašyć», — adznačaŭ analityk.
Mahčyma, havorka mienavita pra pazicyju Miadźviedzieva? Ale Naryškin byŭ i zastajecca čałaviekam Pucina. Tamu vykazaŭ chutčej ahulnuju pazicyju Kramla.
Vajno — syn Karła Vajno, jaki ŭ savieckija časy dziesiać hadoŭ kiravaŭ Estonskaj SSR, sioleta jamu spoŭniłasia 98 hadoŭ. Vajno-małodšy pa adukacyi dypłamat, pačynaŭ karjeru ŭ pasolstvie Rasii ŭ Japonii. Ale paśla niepraciahłaj pracy ŭ aparacie MZS pierajšoŭ va Upraŭleńnie pratakoła Administracyi prezidenta, dzie i zrabiŭ karjeru.
Anton Vajno
Kali kiravacca ŭzrostam i adukacyjaj, najbolš vierahodny pierajemnik Vajno. Kali pierajemnaściu, to chutčej havorka pra Naryškina. Bo dla jaho MZS stanie čarhovym etapam karjery, a dla Vajno takoje pryznačeńnie stanie panižeńniem.
Ale ŭ abodvuch vypadkach rašeńnie, jakoj budzie źniešniaja palityka našych uschodnich susiedziaŭ, budzie prymać Kreml.
