Ci navučyć ruskamoŭnaja škoła rodnaj movie?
Uzrovień biełaruskaj movy ŭ škołach časam vyklikaje ŭśmiešku, asabliva kali vučni ŭpeŭniena zajaŭlajuć, što kavun — heta siakiera, a łožak — łyžka. Adnak, byvajuć vypadki, kali baćki sami sprabujuć dapamahčy nastaŭnikam źmianić situacyju da lepšaha.
«Kali ja zachodžu ŭ kłas pasiarod uroka, adrazu ź pieršych part u mianie pytajucca: «My niešta budziem rabić?» — raskazvaje Alena Cieraškova, mama adnaho z vučniaŭ staličnaj himnazii numar 29. Vučni treciaha kłasa ŭžo viedajuć, što mama ich adnakłaśnika nie prychodzić prosta tak, jana abaviazkova prapanuje zładzić viasiołaje biełaruskamoŭnaje śviata z kancertam, pieśniami i konkursami.
Pačałosia ŭsio niekalki hadoŭ tamu z vahańniaŭ Aleny Cieraškovaj nakont taho, u jakuju škołku addać svajho syna. Z adnaho boku, siamja padumvała pra biełaruskamoŭnuju himnaziju, ale tady daviałosia b vazić syna ŭ škołu praz paŭhorada. Z druhoha boku, litaralna «pad vaknom» znachodziłasia ruskamoŭnaja
«Heta adna ź lepšych škoł Mienska i nam pašancavała, što my žyviem pobač. Tym nie mienš, stan rodnaj movy tut typovy dla bolšaści našych škoł, — kaža Alena. — Biełaruskaj nadajecca ŭvaha tolki ŭ abjomie, nieabchodnym dla pierachodu z kłasa ŭ kłas».
Urešcie, Alena zrabiła vybar na karyść škoły «pad vaknom». Adnak jana vyrašyła svaimi siłami dadać u žyćcio školnikaŭ trošku biełaruskaj movy.
«My ŭžo dvojčy pravodzili biełaruskamounyja kalady dla usioj paraleli, a sioleta i dla ŭsioj škoły pačatkovaj, — dzielicca svaimi dasiahnieńniami Alena. — Takim čynam, dziakujučy namahańniam našaha kłasnaha kiraŭnika, Taćciany Faminišny Astroŭskaj i maim namahańniam, my vučym dziaciej, što biełaruskaja mova — heta nie prosta sumna, adkazna i h.d., ale i viesieła, prykolna i ŭsim padabajecca. Voś dziela takoj matyvacyi my i pracujem».
Kiraŭnictva škoły usialak spryjaje namahańniam Aleny Cieraškovaj, kaža jana. Na hetym tydni ŭ himnazii zładzili jašče i Śviata biełaruskaj movy. Akramia zahadzia padrychtavanych dziećmi humarystyčnych scenak, pieśniaŭ i tancaŭ, a taksama vystupa hurta «Tutejšyja», siarod vučniaŭ trecich kłasaŭ prajšoŭ turnir pa biełaruskaj movie.
Zadańni apynulisia dla dziaciej sapraŭdnym vyprabavańniem. U stupar vučniaŭ stavili, zdavałasia b, nie takija ciažkija pytańni: Što značyć prymaŭka «pa adziežy suststrakajuć, a pa rozumie pravažajuć»? Jak pierakłaści na ruskuju movu słova «papruha» ci «kavun»?
Treba zaznačyć, što dzieci nasamreč ščyra staralisia i časam vydavali vydatnyja adkazy na davoli składanyja pytańni. I navat u svaich razvahach namahalisia pierajści na biełaruskuju movu. Adnak, u bolšaści vypadkaŭ rodnaja mova vyklikała składanaści.
Paśla turnira vučni ščyra pryznalisia — «nam było vielmi składana padčas kožnaha konkursa». Biełaruskuju movu jany čujuć tolki ŭ škole na ŭrokach, jakija prachodziać usiaho dva razy na tydzień. Vidavočna, što hetaha abjomu zamała, kab avałodać movaj. I tamu kožnaje biełaruskamoŭnaje śviata dla ich — mahčymaść daviedacca bolej novych słovaŭ i pačuć movu ŭ inšych abstavinach,
Z adnaho boku, možna narakać na toje, što śfiera ŭžytku biełaruskaj movy skaračajecca. Ź inšaha, vyhladaje, što navat infrastrukturu ruskamoŭnych škołaŭ možna vykarystoŭvać dla taho, kab nie davać dzieciam zabyvacca na rodnaje słova. Hałoŭnaje, kab baćki nie siadzieli, skłaŭšy ruki.
