Šalik, hramata Rady BNR, miakkija cacki dla dziaciej. Što dorać Śviatłanie Cichanoŭskaj?
Razam z pradstaŭnikami Ofisa Śviatłany Cichanoŭskaj my vyvučyli, jakija padarunki jana zvyčajna atrymlivaje. Kažuć, havorki pra hadzińniki nie idzie.
Fota: «Naša Niva»
«Ničoha darahoha nakštałt hadzińnikaŭ joj nie daryli»
Daradca Cichanoŭskaj pa pytańniach dypłamatyi Dzianis Kučynski prapanuje padzialić padarunki Śviatłanie na dźvie katehoryi. Pieršaja — pratakolnyja padarunki ad zamiežnych ministraŭ, prezidentaŭ dy inšych čynoŭnikaŭ. U druhuju katehoryju adpraŭlajem padarunki ad biełaruskich dyjaspar i prostych biełarusaŭ.
Kučynski tłumačyć akaličnaści pratakolnaha abmienu padarunkami: «U hetaj śfiery jość svaje praviły, jany adroźnivajucca ŭ kožnaj krainie. Kali padčas zamiežnaha vizitu adbyvajecca abmien padarunkami, my spačatku musim damovicca pra heta z prymajučym bokam. U dypłamatyi publičny abmien padarunkami adbyvajecca padčas dziaržaŭnych vizitaŭ, i tady kamandy damaŭlajucca, jaki heta budzie padarunak.
Abmien padarunkami moža ździajśniacca naŭprost pamiž Cichanoŭskaj i zamiežnym čynoŭnikam abo praz kamandu ci słužbu pratakołu. Dla kožnaj krainy daryć padarunki — vialikaje palityčnaje mastactva. Padarunak vystupaje dobrym pijaram dla taho, chto doryć, ale adnačasova prezient musić adpaviadać patrabavańniam i žadańniam prymajučaha boku».
Čaściej za ŭsio, kaža Dzianis, Cichanoŭskaja atrymlivaje ŭ padarunak kvietki, i padčas vizitaŭ heta vializnaja prablema. Kvietki lubiać vadu, i zastajecca vialikaje pytańnie, što ź imi rabić u pieralotach. Ty nie možaš ich paŭsiul pieravozić, asabliva kali časta źmianiajecca maršrut. U takich vypadkach Śviatłanu los kvietak vielmi turbuje.
Z kvietkami, kaža Dzianis, mahčymyja i inšyja składanaści: u niekatorych krainach jość etykiet nakont taho, što nielha daryć, naprykład, žoŭtyja i biełyja kvietki časam simvalizujuć śmierć. Dobry chod — kali dorać bukiet u bieł-čyrvona-biełych kolerach. Časam takija kvietki staviać na stoł padčas sustrečy, stvarajuć anturaž.
Ale nie ŭsie kvietki, što dorać Cichanoŭskaj, žyvyja. Kučynski pakazvaje ŭnikalny padarunak — hvaździku z falhi, pryviezienuju ź Lisabona: «Hvaździka — adzin ź simvałaŭ revalucyi 1974 hoda, kali była razburanaja dyktatura Sałazara. Kankretna hetuju kvietku padaravali ŭ Museu Do Aljube, byłoj turmie, dzie ŭ časy Sałazara ŭtrymlivali šmat palitviaźniaŭ».
Akramia kvietak, pratakolnyja padarunki — heta časta ježa: naprykład, piečyva ad prezidenta ZŠA Džo Bajdena ci premjera Kanady Džaścina Trudo. Pradstaŭniki dyjaspar časam dorać biełaruskija prysmaki nakštałt žuravinaŭ ci miascovyja dalikatesy: kali sustreča adbyvajecca ŭ Bielhii ci Francyi, varyjant padarunka — miascovyja syry.
Fota: «Naša Niva»
Byŭ jarki padarunak ad udavy prezidenta Čechii Vacłava Haveła, Dahmar Haŭłavaj: jana padaryła čyrvonaje sercajka sa škła, jakoje znachodziłasia ŭ jaho kabiniecie. Minułaja śpikierka Pałaty pradstaŭnikoŭ ZŠA Nensi Piełosi prezientavała Cichanoŭskaj talerku z vyjavaj freski, jakaja znachodzicca ŭ Kapitolii.
Uvohule, posud i vazy — papularny farmat padarunku: naprykład, prezident Čechii Piotr Pavieł padaryŭ vazu, jakaja ciapier staić u pražskim ofisie Cichanoŭskaj. Na dumku Dzianisa, heta adzin z najdaražejšych pratakolnych padarunkaŭ, jakija atrymlivała Cichanoŭskaja, košt vazy składaje kala 100-200 dalaraŭ.
Pres-sakratarka Cichanoŭskaj Hanna Krasulina paćviardžaje, što Śviatłana atrymlivaje biudžetnyja padarunki: «Ničoha darahoha nakštałt hadzińnikaŭ joj nie daryli i, zdajecca, nie prapanoŭvali. Darahija padarunki staviać čałavieka ŭ niajomkuju situacyju, a ŭ pratakolnym etykiecie ŭsio praduhledžana, kab tak nie zrabić».
Dobrym padarunkam, raskazvaje Dzianis, ličycca kniha, asabliva kali jana pryhožaja i ź ilustracyjami: «Zamiežniki časta dorać knihi pra historyju svajoj krainy, niejkaha budynka ci instytuta, byvali knihi pa mastactvie. U paryžskaj Opiery Harńje kupał raśpisany Markam Šahałam, i nam padaryli knihu pra hetuju opieru. Žurnalisty ci siabry parłamienta časam dorać svaje knihi. Były italjanski deputat Džańni Viernieci padaryŭ svaju knihu pra dysidentaŭ roznych krain, tam jość raździeł pra Śviatłanu Cichanoŭskuju».
Fota: «Naša Niva»
Fota: «Naša Niva»
Časam pratakolnyja padarunki — heta pradmiety adzieńnia (šalik, palčatki) abo kancylarskija tavary (ručki, natatniki). Byvaje, na śviaty Cichanoŭskaj i jaje kamandzie dasyłajuć padarunki: naprykład, narviežskaja ambasada ŭ Vilni dasyłała na Rastvo kalandar.
Fota: «Naša Niva»
Fota: «Naša Niva»
Mer Biełastoka padaryŭ Cichanoŭskaj karcinu sa staroj vyjavaj budynku, dzie ciapier mieścicca jaho administracyja. Cikavy padarunak padnios ministr zamiežnych spraŭ Estonii — heta była kopija hramaty Rady BNR ab pryznańni niezaležnaści Estonii.
Fota: «Naša Niva»
Ad padarunkaŭ Cichanoŭskaja nie admaŭlajecca. Kali doryć čynoŭnik vysokaha ranhu nakštałt ministra ci prezidenta, admaŭlacca nielha. Ale ž u takoj situacyi abmien padarunkami zvyčajna adpaviadaje peŭnym praviłam i nie parušaje normy, tamu i ničoha niepažadanaha tam nie budzie. Admovicca ad padarunku — heta značyć jašče i pakryŭdzić čałavieka, tłumačyć Hanna Krasulina.
«Kali niekamu z ofisa buduć prapanoŭvać darahi padarunak, treba skazać pra heta kiraŭnictvu»
Pradstaŭniki dyjaspary nie abmiežavanyja pratakołam u vybary padarunkaŭ, tamu dorać mienš farmalnyja prezienty. Pierš za ŭsio heta rečy, zroblenyja svaimi rukami, karciny svajho vyrabu — naprykład, partrety Śviatłany ci Siarhieja Cichanoŭskaha. Hetyja padarunki vielmi piaščotnyja i kranalnyja, ale ž časam, kali dorać karciny, byvaje składana pieravozić ich biez adpaviednaha tubusa.
Fota: «Naša Niva»
Fota: «Naša Niva»
Fota: «Naša Niva»
Časam Cichanoŭskaj dorać niešta dla dziaciej — naprykład, zakołki dla dački ci miakkija cacki. Heta vielmi pryjemnyja padarunki, kaža Krasulina: «Padčas pajezdak Śviatłana nie paśpiavaje zajści ŭ kramu ŭ novaj krainie, i atrymlivajecca, što mamy niama tydzień-dva, a potym jana pryjazdžaje — i navat ničoha nie pryviezła. Tamu padarunki dla dziaciej jaje vyručajuć».
Z 31 maja 2021 hoda ŭsie padarunki Śviatłanie fiksujucca: adzin z supracoŭnikaŭ ofisa ich rehistruje, zapisvaje, kali i ad kaho atrymany padarunak. Niekatoryja ź ich vystaŭlenyja ŭ chole ofisa.
Fota: «Naša Niva»
Fota: «Naša Niva»
Hanna raskazvaje, što Cichanoŭskaj nie daspadoby darahija padarunki — maŭlaŭ, zamiest hetaha hrošy možna było b pieradać palitviaźniam ci ich rodnym praz fondy, i sama Śviatłana tak i robić. Jość miedyjachołdynhi, u jakich pryniata płacić hanarar za intervju, i pa ich unutranych praviłach admovicca nielha. Naprykład, takija praviły dziejničajuć u «Al-Džaziry». Krasulina davała im rekvizity fondaŭ, i jany tudy pieraličvali hanarar Śviatłany.
Namalavać partret — adna sprava, tak vy vyražajecie staŭleńnie da čałavieka. Ale kali vy idziacie i nabyvajecie niešta, lepš pieraličyć hrošy ŭ fondy, kaža Hanna: «Chacia ja ŭpeŭnivaju Śviatłanu, što kali kvietki jaje ciešać, dapamahajuć adčuć staŭleńnie ludziej da jaje, heta taksama važna i pracuje na ahulnuju spravu. Praktyčna ŭsia jaje praca pabudavanaja na čałaviečym kantakcie, jaki vielmi zaležyć ad psichałahičnaha stanu. Kab heta atrymlivałasia dobra, važna padtrymlivać pazityŭ i bajavy duch».
U 2020-m Cichanoŭskaja pryjechała ŭ Litvu z adnoj valizkaj, i biełarusy Vilni dapamahali joj uładkavacca – i paradami pa harderobie, i hrašovymi danatami, i kankretnym adzieńniem. Hetaje adzieńnie, kaža Krasulina, zaŭsiody biudžetnaje pa koštach, nijakaha futra niama i nie było.
«Darečy, u nas jość damoŭlenaść: kali niekamu z ofisa buduć prapanoŭvać darahi padarunak, treba skazać pra heta kiraŭnictvu. Naprykład, mnie prapanoŭvali vyrašyć usie maje finansavyja prablemy ŭ Jeŭropie ci zabiaśpiečyć viartańnie ŭ Biełaruś i vyrašyć usie prablemy tam, ja raspaviała pra heta svaim kaleham. Vidavočna, što takija prapanovy majuć na ŭvazie dziejańni ŭ adkaz z tvajho boku, i nichto ŭ ćviarozym rozumie nie pastavić siabie ŭ takija ŭmovy.
Cichanoŭskaja pracuje nie dla padarunkaŭ, a dla taho, kab dabicca hałoŭnaj mety. Pry hetym ludzi časta zabyvajuć, što ŭ jaje doma dvoje dziaciej, u jaje muž u turmie. Dzieci pytajucca, što z tatam, i heta vielmi ciažka», — tłumačyć Krasulina.
Što da samoj Cichanoŭskaj, jana zvyčajna doryć rečy, jakija raskazvajuć pra Biełaruś. Zručny varyjant padarunka — kniha, kaža Dzianis Kučynski: «Było niekalki vypadkaŭ, kali my daryli mastackija knihi biełaruskich aŭtaraŭ, pierakładzienyja na zamiežnyja movy, taksama daryli knihu «Ja vychodžu». Adnym z padarunkaŭ premjer-ministarcy Italii Džordžy Miełoni była knižka Sašy Filipienka, pierakładzienaja na italjanskuju movu. Takija padarunki pakazvajuć suviaź pamiž dźviuma krainami, bo jość pierakład na movu krainy, i paśla takoha padarunka praściej zaviazać razmovu pra pašyreńnie stasunkaŭ.
Fota: «Naša Niva»
Miełoni ŭ adkaz padaryła knihu pra rezidencyju italjanskaha premjer-ministra Pałaca Kidžy. Taksama knihu padaryŭ premjer-ministr Charvatyi, jość kniha ź ispanskaha muzieja Prada».
Dziaržaŭnuju simvoliku, tłumačyć Kučynski, zvyčajna nie dorać. Ale biełaruskaja nacyjanalnaja simvolika — vyklučeńnie, bo ŭ samoj Biełarusi jana zabaronienaja. Časta, kali Cichanoŭskaja kudyści pryjazdžaje, tam niama bieł-čyrvona-biełaha ściaha, tamu heta trapny padarunak.
Fota: «Naša Niva»
Fota: «Naša Niva»
Papularny prezient — heta BČB-branzalety i znački, takija padarunki niefarmalnyja i nie patrabujuć papiarednich damoŭlenaściej. Ale, kaža Kučynski, ludzi ŭsio roŭna ich zapaminajuć i potym prychodziać na sustrečy z nacyjanalnaj simvolikaj. Dobryja i biudžetnyja padarunki — śviečka z vyjavaj Pahoni, tvory biełaruskaha mastactva ŭ masavaj vytvorčaści.
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆČytajcie taksama:
Śviatłana Cichanoŭskaja sustrełasia z premjeram Kanady Džaścinam Trudo
Biełaruś zaprošanaja na ministerski samit «Vialikaj siamiorki»
https://nashaniva.com/ru/296344