Zaŭtra Vadochryšča. «Jak bačym, nichto hoły ŭ pałonku nie lezie»
Nie akunalisia ŭ vadu na Vadochryšča ni ŭ pravasłaŭnaj, ni ŭ katalickaj tradycyjach Biełarusi, hetaja moda była pryniesienaja ŭ 90-ja hady rasijskaj masavaj kulturaj. Śviatary nie bačać u hetym śviataści, a daktary kažuć, što heta viadzie da cystytaŭ i impatencyi.
Ilustracyjnaje fota. Futbalist Ciarencij Łucevič padčas Vadochryšča ŭ Minsku
Apošnija hady my nazirajem, jak rasijskaja moda na akunańnie ŭ pałoncy na śviata Chryščeńnia raspaŭsiudziłasia i na Biełaruś. Voś jak heta, da prykładu, adbyvajecca ŭ Minsku.
Ničoha takoha da 1990-ch nie było.
Voś na fota Vadochryšča na race Mniucicy ŭ miastečku Łužki Dzisienskaha pavieta. Fota zroblenaje ŭ siaredzinie 30-ch hadoŭ XX stahodździa. Heta byŭ važny fest, z pracesijaj i kryžam, vyrazanym ź lodu, ale nichto nie akunaŭsia. Bolš za toje, takoje akunańnie hramadskaja dumka tady paličyła b nieprystojnaściu. Daŭniej saromielisia pry ludziach raździavacca i leźci ŭ vadu.
Uračystaje aśviačeńnie vady na race Mniucicy ŭ miastečku Łužki Dzisienskaha pavieta. Siaredzina 30-ch hadoŭ XX stahodździa. Fota z archiva Zinaidy Jelisiejevaj (Miacielica)
A voś jak apisvaje śviatkavańnie Vadochryšča ŭ svajoj pracy «Abrady i zvyčai Dzisienščyny» Vasil Stoma:
«Na Vadochryšča ŭ niekatorych cerkvach, asabliva kali jany znachodzilisia niedaloka ad raki ci voziera, adbyvałasia ŭračystaje paśviačeńnie vady. Dziela hetaha ŭžo za paru dzion pierad śviatam vyrazaŭsia ź lodu vialiki kolkimietrovy kryž, jaki farbavaŭsia najčaściej jarka-siniaj farbaj i ŭstanaŭlaŭsia na lodzie niedaloka ad bieraha raki; navokał kryža rasstaŭlalisia zialonyja jalinki dy inšyja ŭpryhožańni. Paśla zakančeńnia Bahasłužby ŭ carkvie ŭ bok raki ci voziera išoŭ chresny chod; pa karotkich malitvach nad vadoj śviatar apuskaŭ u zahadzia prasiečanuju pałonku naprastolny kryž i hetym samym aśviačaŭ vadu. U časie apuskańnia kryža palicyja, vojska ci inšyja strałki davali załpam try vystrały.
Paśla zakančeńnia Bahasłužby na race kožnaja siamja nabirała z pałonki vady ŭ zahadzia padrychtavanuju plašku. Hetaja vada ličyłasia śviatoj dy pierachoŭvałasia praz ceły hod dla ŭžytku ŭ roznych vypadkach, takich jak pažar, raptoŭnaja chvaroba i h. d.»
«Akunańnie ŭ pałonku na Vadochryšča — całkam nie carkoŭny zvyčaj. Jon nie maje nijakaj sakralnaj siły, ź im adnaznačna nie źviazana abmyvańnie hrachoŭ, — raskazvaŭ śvietłaj pamiaci protaijerej Sierhij Hardun.
Jość tolki dva sposaby vyzvaleńnia ad svaich hrachoŭ. Pieršy — heta samo pryniaćcie chryščeńnia, i čałaviek moža być achryščany tolki adzin raz u žyćci. Pa-druhoje, kali my … kajemsia ŭ svaich hrachach. … Carkva zahadvaje heta rabić nie radziej čym 4—5 razoŭ na hod, možna čaściej, kožny miesiac».
Jon adznačyŭ, što niepadrychtavany čałaviek, akunajučysia ŭ pałonku, moža tolki naškodzić svajmu zdaroŭju.
«Akunacca možna tolki ŭ tym vypadku, kali ty padrychtavany da hetaha», — kazała zahadčyca druhoha terapieŭtyčnaha adździaleńnia Maładziečanskaj centralnaj rajonnaj balnicy Hanna Leskić.
«Akunańnie ŭ pałonku dla niepadrychtavanaha čałavieka ničoha, akramia stresu dla arhanizma, nie daść. Asabliva pilnymi treba być ludziam, jakija majuć sardečna-sasudzistuju patałohiju.
Ad akunańnia ŭ chałodnuju vadu moža zdarycca spazm. A da jakich nastupstvaŭ jon moža pryvieźci? Heta i infarkt, i spynieńnie serca.
Ludziam, jakija majuć prablemy z dychańniem, taksama nie varta ryzykavać, — tłumačyć doktarka. —
Vadochryšča — heta nie atrakcyjon, kab akunucca dziela taho, kab akunucca. — Nie varta heta rabić biez treniroŭki».
Akramia taho, raptoŭnaje pieraachałodžvańnie arhanizma viadzie da chvarob močapałavych orhanaŭ, siarod jakich cystyty i impatencyja, kažuć daktary.
Tamu nie paddavajciesia rasijskim upłyvam, nie kapirujcie durnych zvyčak biazdumna, heta psieŭdahierojstva.
