Adzin z eks-kiraŭnikoŭ BRSM raskazaŭ pra 10 sutak u izalatary, a taksama pra toje, jak u ruki siłavikoŭ trapiŭ archiŭ Capkały
Śviatasłaŭ Barbuk byŭ namieśnikam kiraŭnika inicyjatyŭnaj hrupy Valeryja Capkały. U minułym ža mužčyna byŭ adnym z kiraŭnikoŭ minskaha BRSM. 17 maja Śviatasłava razam z žonkaj Vieraj zatrymali ŭ ich doma. U vyniku kožnaha asudzili da 10 sutak aryštu.
Padčas pieratrusu ŭ Barbuka znajšli archiŭ štaba Valeryja Capkały. Tak jon trapiŭ u ruki siłavikoŭ. Pa vyzvaleńni ź izalatara Śviatasłaŭ padzialiŭsia ŭražańniami z «Našaj Nivaj».
Śviatasłaŭ i Viera Barbuki. Fota z fejsbuka
«Ja pryjechaŭ na abied damoŭ, a la kvatery ŭžo dziažuryli supracoŭniki. Možna było čakać čaho zaŭhodna, ale stracili pilnaść. Atrymałasia jak atrymałasia. Kajdanki, aporny punkt, haradski adździeł milicyi (HAM), RUUS. Mašynu niešta jany doŭha šukali.
Ja adrazu admoviŭsia ad dačy jakich-niebudź pakazańniaŭ, spasyłajučysia na artykuł 27 Kanstytucyi. A z HAMa žonku pavieźli damoŭ na vobšuk. Tolki ciapier sprabujem vyśvietlić, što jany tam znajšli. Zaklučyli pahadnieńnie z advakatam, jaki dapamahaje znajści materyjały daśledčaj pravierki. Žonka kaža, što padpisvała nie hledziačy. Dvoje sutak ad jaje hetaha dabivalisia, nie davali navat vady papić, kajdanki, adsutnaść srodkaŭ hihijeny, taki voś cisk na žančynu. Jaje šantažavali, što sa mnoj niešta zrobiać. Kali ty na voli, to možaš z hetaha paśmiajacca, a tam było zusim niaśmiešna.
Mianie apošni raz vyvodzili na razmovu ŭžo z RUUS. Pytalisia, što ja rabiŭ u niejkuju datu, maŭlaŭ, tady spalili «Tabakierku» pa adrasie Niezaležnaści, 170. My vaš telefončyk jašče pahladzim, kažuć. Sapraŭdy, hladzieli. Ja ničoha nie padpalvaŭ, ničoha nie malavaŭ.
Sa mnoj sprabavali pahavaryć trojčy, ale nijakaha vyniku heta nie davała, tamu ŭsie svaje siły i emocyi pieraklučyli na maju žonku. Jana niešta padpisała, ale my navat nie viedajem što, pierada mnoj papku hetuju prosta zakryli. My čakajem navin ad advakata, ale i jamu nie dajuć ni z kim sustrecca pa hetaj spravie, mała što tłumačać. Z taho, što my mielkam ubačyli, — heta moža być artykuł i 339 (Chulihanstva), i 341 (Apahańvańnie budynkaŭ i psavańnie budynkaŭ), i 293 (Masavyja biesparadki). Kali razmovy z advakatam raniej nadavali niejki aptymizm, to ciapier nie vielmi. Ale pakul my navat nie viedajem, što jany chočuć inkryminavać.
Viedajecie, jany ž navat pakinuli ŭ siabie klučy ad kvatery. Pieršy vobšuk pravodzili razam z žonkaj, a pra druhi my daviedalisia, kali susied pryjšoŭ karmić chatniuju žyviołu. Adnu Viera addała susiedu, dyk jon pryjšoŭ i ŭbačyŭ, što pa kvatery niechta poŭzaje. Zusim niezrazumieła, što jany ŭ druhi raz rabili ŭ kvatery. Klučy i techniku nam nie viarnuli. Nu ładna technika, a klučy čamu zabrali? Kali jany zabrali klučy, to miesca zusim niebiaśpiečnaje. U kvatery źjaŭlacca nielha — zusim niepryjemnyja adčuvańni.
Dalej nas zavieźli etapam na Akreścina. Adnosiny paŭsiul da palityčnych takoje, što kamientavać nie chočacca. Źmiena źmienie roźnica, kaniečnie. Ale byvaje adčyniajecca akienca, niechta zaziraje: «O, zmahary, pahladzicie». Faktyčna pałova adździaleńnia chodzić i ździekujecca, śmiajucca. Heta drobiazi nasamreč, im i adkazać možna. Ale ni vady, ni tualetnaj papiery dabicca niemahčyma.
Sud pa skajpie. Prynieśli papku z dakumientami vobšuku. Pakazvajuć, što kanfiskavanyja padpisnyja listy, simvolika. Sudździoj była Filipovič, my prosim štraf. Jana pytajecca: a heta ŭ vas što? Ja kažu, u mianie doma jašče partret Capkały jość, ale jaho nie zabrali čamuści. Mierč ahitacyjny častkova zabrali, častkova — nie. Majki nie ŭziali. Usia kvatera była pieraviernutaja. Vystaŭlali mnohija rečy jak ekstremisckija materyjały.
Zabrali ŭ tym liku archiŭnuju dakumientacyju štaba Capkały. Šmat što zachoŭvałasia, bo maje jurydyčnuju značnaść. Naprykład, u nas była situacyja ŭ Homieli, dzie my arandavali pamiaškańnie, paličyli, što my nie dapłacili. Byli sudy, ale tut u nas dakumienty na rukach. Praŭda, ničoha tak i nie dakazali. Naturalna, tam byli i padpisnyja listy, jany nie pierabranyja navat byli. Dastali kalandaryk ź Cichanoŭskaj. Pytajucca, a heta što takoje ŭ vas? Heta adekvatna pakazvać kalandaryk i kazać, heta ekstremizm?
Farmalna nas sudzili za pikietavańnie. Ja ŭ kamiery na Akreścina byŭ siamnaccatym na čatyry spalnyja miescy, žonka — dzieviatnaccataja na dva miescy. Pad kožnaj škonkaj spała pa dva čałavieki, pad stałom — toje samaje. Ja byŭ u kamiery z ravarystami, jakich zatrymali na Cniancy. Usie navat nie ŭleźli, piaciora pajšli ŭ inšuju kamieru, im było horš, jany siadzieli z bamžami.
Potym ranicaj etap u Baranavičy. Ja čuŭ, što tam miakčej, ale kali heta miakčej, to što takoje žorstka? Z nami ŭ kamiery byŭ čałaviek z surjoznym kryminalnym minułym, u palityku nie lezie. Jon trapiŭ na sutki za bieł-čyrvona-biełyja škarpetki, a ŭ RUUS — za ałkahol. Prosta vypadkova ŭbačyli hetyja škarpetki. U jaho šmat adsidak, dyk kaža, što ŭmovy ŭ Baranavičach horšyja, čym u karcary ŭ kałonii. Palityčnych trymali asobna ad inšych. Spačatku byli biez matracaŭ i z uklučanym śviatłom, potym usio ž matracy dazvolili, ale bializnu nie dali.
Usie, chto byŭ na Akreścina, majuć vošy, syp. U žonki ŭ kamiery byli ludzi z karostaj i vošami. Miedycyna: hetaja pałova tabletki tabie ad žyvata, hetaja — ad hałavy. Žonku taksama etapavali ŭ Baranavičy. Tam byŭ taki padvalny pavierch, byłyja carskija stajni, paŭpadvalnaje pamiaškańnie, syraść.
Ludzi, jakim dali pa 30 sutak, padbadziorvali siabie tym, što ŭspaminali Volhu Chižynkovu. Kazali, što kali jana vytrymała, to i my vytrymajem abaviazkova. Heta nie ŭmovy ŭtrymańnia, heta katavańni. Chiba što tualetnuju papieru davali — užo dobra. U žančyn adabrali srodki hihijeny, bo skazali, što tam jość, ale niejki čas nie davali. Jakaść ježy kiepskaja, ale abjomy narmalnyja.
Na Akreścina palivali chlorkaj, trapiła na žonku. U našu kamieru nie vylivali, bo kali b zachacieli navat, to ŭ kamiery nie było miesca dla hetaha, tolki ŭ prybiralni. Žonka kaža, što spała na prystupkach prybiralni, a ŭ nas navat kali b chto tak i chacieŭ zrabić, to zaŭsiody byŭ niejki «dazorca paniaćciaŭ». I jon navat prasiŭ nie rabić tak, bo jamu nielha budzie znachodzicca ŭ kamiery z nami.
Štonoč kožnyja dźvie hadziny byli pravierki z dakładami dziažurnaha pa kamiery. U žančyn dachodziła navat da taho, što jany dakładvali, kolki palityčnych, a kolki — niepalityčnych. U mužčyn u kamiery byli ŭsie palityčnyja. Dniom spać nielha. Tolki potym prychodzić uśviedamleńnie, što heta katavańnie. Spačatku nie razumieješ, dla čaho heta.
Kali nas pryvieźli ŭ Baranavičy, to nijakich dopytaŭ bolš nie było. Ja bačyŭ ludziej, jakich pryvozili z HUBAZiKa, na ich strašna hladzieć: złamanyja nasy, z vušej kroŭ, zuba niama. Ciapier u RUUSie praviła, što patrebna fatahrafavać ludziej pierad adpraŭkaj na Akreścina, dyk milicyjaniery navat fotkać nie chacieli paśla HUBAZiKa, bo bajalisia, što na ich mohuć takoje paviesić. Nas, dziakuj bohu, zatrymlivali zvyčajnyja milicyjaniery. Žoncy, praŭda, kajdanki nadziavali navat na nohi.
Nakont podpisaŭ i inšych dakumientaŭ, što byli na štabie. [Letam 2020 hoda] było pryniataje ekstrannaje rašeńnie — usio źbirajem i zvozim, kab tam ničoha nie zastałosia. Sabrali ŭ skryni, pahruzili. Nikim tam ničoha nie było pravierana i adsartavana. Ale spalvać było nielha, bo tam byli buchhałtarskija dakumienty, jakija pavinny zachoŭvacca. Mahli ž być pretenzii ŭ pravaachoŭnikaŭ.
Čałaviek, moža, nie razumieje, što kali jon stavić podpis za paru dzion da kanca terminu zboru, to hetyja podpisy ŭžo ŭ kamisiju nie trapiać, bo my fizična nie mahli ŭžo heta zrabić. U nas ža była dastatkova małaja inicyjatyŭnaja hrupa. Faktyčna apošnija dni my vykarystoŭvali zbor podpisaŭ jak infarmacyjny składnik, kab padniać rejtynh Capkały.
Ja nie viedaju, čamu jany rabili vobšuk. Nie dumaju, što hetyja dakumienty jość niejkaj kaštoŭnaściu. Heta nieadsartavanyja dakumienty, kab razabracca ŭ ich, im patrebna, mabyć, mianie aryštavać i prymusić heta rabić (śmiajecca). Tady, moža, niešta ŭ ich atrymajecca. Kali jany buduć hetym zajmacca, to možna spać spakojna, bo jany heta buduć rabić vielmi doŭha, a my ŭ hety čas zmožam pahulać».
