Kali łaska, pračytajcie heta: jak kožny z nas moža stać zabojcam
Siońnia 9 dzion, jak pamierła Maina Hustaŭna Styrne, joj było 90 hadoŭ. Letaś ja pisała ŭ NN pra jaje fantastyčny los, jaje najbahaciejšy dośvied. A ciapier chaču napisać pra toje, jak kožny z nas moža stać zabojcam. Spadziajusia, heta budzie napaminam mnie i inšym.
Pierad Novym hodam Maina Hustaŭna pajšła ŭ mahazin. Stajała ŭ čarzie ŭ małočny adździeł. Pierad joj stajała žančyna. U niejki momant žančyna raźviarnułasia i pamknułasia da vychadu.
«Jana išła, jak by i nie bačačy mianie», — kazała Maina Hustaŭna. Zrabiŭšy niekalki chutkich krokaŭ, žančyna nalacieła na 90-hadovuju Mainu Hustaŭnu i źbiła z noh.
«Ja lažu, jana staić nada mnoj. Ja joj kažu: nie čapajcie, Vy ŭsio adno mianie nie zmožacie padniać, patrebnyja mužčyny». Urešcie Mainu Hustaŭnu daviali da doma. Daktary chutkaj dapamohi dyjahnastavali mocny ŭšyb.
Praz tydzień ušyb nie prajšoŭ. Novaja bryhada zabrała ŭ balnicu. Vyjaviŭsia pierałom šyjki ściahna. Heta amal śmiarotny prysud dla stałaha čałavieka.
Pakul ja razmaŭlała z Mainaj Hustaŭnaj ciaham paŭhodździa jaje lažańnia ŭ balnicach, nie raz dumała: jak tam hetaja žančyna z čarhi?
Voś ža jano — toje, što nazyvajecca zabojstvam pa nieaściarožnaści. Ja rada, što žančyna nie viedaje pra apošnija pakuty Mainy Hustaŭny. Čałaviek, jaki sam u sabie vychavaŭ nadzvyčajnuju vysakarodnaść, jana vymušana była jeści i chadzić u prybiralniu ležačy, pry hetym jašče ŭłahodžvać sanitarak, jakija, mnie zdałosia, navat nie robiać vyhlad, što chočuć pamahčy.
U apošniuju sustreču Maina Hustaŭna kazała mnie: «Takija pakuty — dziela čaho? Kab lišni hod pražyć? Nie, ja ŭžo ŭjaŭlaju, jak lažu pryhožaja ŭ trunie, i ŭsie niasuć mnie kvietki». Hetyja dumki jaje suciašali.
Uva mnie niama žadańnia, kab los adpomściŭ toj žančynie z čarhi, maŭlaŭ, niachaj jaje taksama aprakinuć u staraści. Jość tolki skrucha. Ja razumieju, što kožny byvaje ŭ zadumiennaści, adklučajecca ad stomy, nie hladzić pa bakach. Ale, kab nie stać takim zabojcam, nieabchodna ŭ lubym stanie pamiatać pra asabistuju prastoru. I svaju, ale i čužuju. I zaŭždy mieć na ŭvazie ludziej, jakija ŭ hety momant pobač.
Na fota 19-hadovaja Maina Hustaŭna ŭ niamieckim pracoŭnym łahiery. Kali pryjšło vyzvaleńnie, ich chłopcy zabralisia ŭ niamieckija dakumienty i paadździrali z asabistych spraŭ kartački na pamiać. Maina Hustaŭna svaju vielmi bierahła.
A tak jana vyhladała, pierad tym jak jaje šturchnuli ŭ kramie:
