Кітайскі аўтапрам заваёўвае свет. Не без дапамогі Захаду
Пад канец 2023 года доля кітайскіх марак сярод новых легкавых аўтамабіляў, прадаваных у Беларусі, перавысіла 84%. Але рост попыту на аўто кітайскіх брэндаў назіраецца ва ўсім свеце, хоць і не такімі імклівымі тэмпамі, як у нас. «Наша Ніва» разбіралася, што спрыяе кітайскай аўтамабільнай экспансіі.
Фота: «Наша Ніва»
Сусветныя рэкорды продажаў
У 2023 годзе Кітай прадаў рэкордную колькасць аўтамабіляў на экспарт, апярэдзіўшы па гэтым паказчыку Японію. За мінулы год экспарт аўтамабіляў з Кітая вырас на 62%, да каля 4 млн штук. Паралельна з гэтым, краіна з'яўляецца сусветным лідарам па вытворчасці электрамабіляў. На долю Кітая прыходзіцца ўжо 65% сусветных продажаў аўтамабіляў на новых крыніцах энергіі.
Але нягледзячы на імклівы рост попыту на электрамабілі і гібрыды, Кітаю ўдаецца мець добрыя паказчыкі прыросту і ў сегменце аўто з рухавікамі на традыцыйным паліве.
Прычым тут Расія?
Асноўнымі рынкамі збыту машын з традыцыйнымі рухавікамі з'яўляюцца такія краіны, як Расія і Мексіка. Прычым доля РФ амаль у два разы большая. У структуры кітайскага экспарту аўтамабілей у фізічным выражэнні РФ займае першае месца і складае каля 25% ад агульнага аб'ёму.
Адметна, што яшчэ некалькі гадоў таму цікавасць да аўто кітайскіх брэндаў у расіян была невялікай. Да пачатку поўнамаштабнага ўварвання ва Украіну на долю кітайскіх аўто на расійскім рынку прыходзілася толькі 9%. Да канцу 2022 года — 37%, а па стане на снежань 2023 года — ужо 61%. І гэта без уліку шэрага імпарту фізічнымі асобамі.
Адным з асноўных чыннікаў, чаму так адбываецца, можна назваць санкцыі і сыход з РФ аўтавытворцаў сусветных брэндаў. У нейкім сэнсе яны зрабілі шчодры падарунак сваім кітайскім калегам-канкурэнтам, добраахвотна пакінуўшы ім хоць і не самы багаты, але ўсё ж вялікі рынак са 140-мільённым насельніцтвам.
А што з кітайскімі аўто ў Беларусі?
Сыход з Расіі сусветных аўтавытворцаў паўплываў на прырост продажаў аўто Made in China ў Беларусі і Казахстане.
Па выніках лістапада 2023 года, доля кітайскіх марак сярод новых легкавых аўтамабіляў, прадаваных у Беларусі, перавысіла 84% (да вайны каля 80% аўто, якія прадавалі нашы дылеры, вырабляліся ў Расіі). Пры гэтым, каля 70% дылерскіх продажаў прыйшлося на беларуска-кітайскія Geely.
Фота: geely.by
Казахстан паўтарае за партнёрамі па ЕАЭС
Разам з Расіяй і Беларуссю прыкметны рост продажаў аўто кітайскіх вытворцаў назіраецца ў Казахстане, які знаходзіцца ў адзінай з намі мытнай прасторы. Прычыны, па якіх там пачалі больш купляць аўто кітайскіх брэндаў, тыя самыя, што ў Беларусі. Да вайны значная частка новых машын, прадаваных у Казахстане, выраблялася на заводах у Расіі.
На канец 2023 года доля кітайскіх аўто ў агульнай структуры продажаў Казахстана складала каля 30-32%. Пры тым, што ў першыя месяцы года іх доля вагалася ў межах 10-15%, а ў даваенным 2021 годзе — 3,5%.
Аўстралія
Рост продажаў аўто родам з КНР летась назіраўся не толькі ў Расіі, Беларусі і Казахстане. Выглядае, што тэндэнцыя на кітаізацыю мае сусветны маштаб. Значны рост попыту, хоць і не такі, як у некаторых краінах ЕАЭС, назіраецца, напрыклад, у Аўстраліі.
Калі ў 2022 годзе на аўстралійскім кантыненце прадалі 122 845 аўто, зробленых у Кітаі, то летась ужо 193 433 штук. Кітай стаў трэцяй па велічыні крыніцай новых аўтамабіляў у Аўстраліі. Пры гэтым, яшчэ ў 2018-м сярод краін-імпарцёраў новых аўто Кітай займаў 11 радок з 10,5 тысячы аўто.
Захад дапамагае Кітаю?
Кітайскі аўтапрам апынуўся ў выгадным становішчы з шэрагу прычын. З аднаго боку, ёсць сусветныя аўтавытворцы, якія аддаюць ім рынак РФ у камплекце з Казахстанам, Беларуссю і іншымі краінамі ЕАЭС. З іншага — развітыя краіны стымулююць пераход на электрамабілі, з вытворчасцю якіх Кітай мае відавочныя поспехі.
З 2020 года экспарт кітайскіх электракараў вырас з нуля да 50% у структуры міжнародных продажаў.
Ілюстрацыйны здымак. Фота: Getty Images
Кітай з'яўляецца абсалютным лідарам у вытворчасці акумулятараў для электракараў. Акрамя вытворчасці саміх батарэй, ён кантралюе значную частку асноўных рэсурсаў для вырабу іх кампанентаў. Так, на долю краіны прыпадае 85% вытворчых магутнасцяў у анодах і 70% у катодах для батарэй. Кітай апрацоўвае больш за 50% графіту, кобальту і літыю, якія выкарыстоўваюцца ў вытворчасці, а таксама валодае 80% сусветных запасаў графіту.
Чытайце таксама:
На заводзе «БелДжы» Лукашэнку паказалі начынку Geely. Колькі беларускага ў аўто?
МУС распрадае свае старыя Geely. Паглядзіце, як выглядаюць 10-гадовыя аўто беларуска-кітайскай вытворчасці
Lancia вяртаецца. Без дызеля і з вялікімі амбіцыямі
