Šklanyja žaby: vid, jaki vykonvaje śmiarotny fokus, kab stać niabačnym
Prazrysty straŭnik žaby — hienijalnaja chitraść. Skura šklanych žab zialonaja na śpinie i prazrystaja na žyvacie. Jana pieratvaraje niz amfibii ŭ žyvoje akno, jakoje prapuskaje śviatło, schavaŭšy istotu ad ptušak i źmiej. Ale samaje fantastyčnaje adbyvajecca ŭ ich z kryvioju.
Fota: Vikipiedyja, Mauricio Rivera Correa
Šklanyja žaby žyvuć na drevach u tropikach Centralnaj i Paŭdniovaj Amieryki. Ale žyćcio ich nielha nazvać ścipłym: amfibii pamieram z cukierku (zvyčajna ad 3 da 7,5 sm) umiejuć demanstravać svaje ŭnutranyja orhany. Pahladzicie na ich źnizu — i vas čakaje akvaryum z vantrobami: pulsujučaje serca, matryca kostak, siłuet kišečnika…
Prazrysty straŭnik žaby — hienijalnaja chitraść. Skura šklanych žab zialonaja na śpinie i prazrystaja na žyvacie. Jana pieratvaraje niz amfibii ŭ žyvoje akno, jakoje prapuskaje śviatło, schavaŭšy istotu ad ptušak i źmiej.
Jość tolki adna prablema z vyhladam hetaj žaby, jaki, naadvarot, praźmierna pryciahvaje ŭvahu — heta sietka jarka-čyrvonych kryvianosnych sasudaŭ, jakija pieraplatajucca pa ŭsich jaje tkankach. Z-za hetaha ŭdzień u žab mohuć uźniknuć prablemy, kali jany śpiać siarod liścia, bo ŭłasnaja kroŭ pahražaje vydać ich.
NEW RESEARCH: Glass frogs are masters of camouflage. Translucent skin helps hide them from foes. But can these amazing amphibians offer insight into blood-clot research?
Check out this study by Museum scientists & researchers at @DukeU to learn more: https://t.co/3W189Mzqsrpic.twitter.com/8OIG4OMJmR
Kab załatać dzirki ŭ płaščy-nievidzimku, šklanyja žaby ŭžyvajuć radykalnyja zachady. Prykładna za hadzinu da taho, jak pahruzicca ŭ son, kala 90 pracentaŭ kletak kryvi pieraciakaje ŭ ich malusieńkuju piečań.
Astatniaja častka cieła akazvajecca ŭ stanie kisłarodnaha haładańnia, ryzykujučy paškodzić dalikatnyja orhany. Heta i daje žabie časovuju zdolnaść być nieprykmietnaj. The Atlantic piša, što šklanyja žaby zdolnyja chavać svaju kroŭ takim čynam kala 12 hadzin zapar.
Prazrystaść skury nie vyklikaje pytańniaŭ u daśledčykaŭ: treba prosta pazbavicca ad takich pihmientaŭ, jak miełanin, jaki pahłynaje i adbivaje śviatło, kažuć jany. A ruch kryvi, adnak, pakul nie razhadanaja vučonymi tajamnica. Kroŭ nie moža być prazrystaja, što źviazana z najaŭnaściu hiemahłabinu — białku, nieabchodnaha dla pieranosu kisłarodu pa ŭsim ciele; i žaby nie mohuć pazbavicca ad jaho pry ŭsim žadańni, bo inakš im nieabchodna było b pierastać dychać. Tamu zamiest hetaha jany vykarystoŭvajuć śviatłopahłynalny hiemahłabin.
Śpiačyja šklanyja žaby / Fota: Jesse Delia, American Museum of Natural History
Nakiravaŭšy łaziery na žab, navukoŭcy zmahli adsačyć ruchi asobnych kletak kryvi, kali istoty zasynali i pračynalisia dla načnych prahułak. Kamanda vyjaviła, što, kali žaby śpiać, ich sasudzistaja sietka amal całkam zapaŭniajecca biaskolernaj płazmaj (kali nie ŭličvać błakitnavataha adcieńnia) z ukrapinami ŭsiaho niekalkich čyrvonych kletak. Heta robić ich cieła ŭ dva-try razy bolš prazrystym, čym jano jość u stanie niaspańnia.
Navat napoŭnienaja kletkami kryvi piečań hulaje ŭ svaju ŭłasnuju hulniu, kab padmanuć drapiežnikaŭ: zvonku orhan pakryty plonkaj z malusieńkich śviatłoadbivalnych kryštalikaŭ, jakija pa sutnaści chavajuć čyrvań za biełym pokryvam.
Jak tkanki žab vytrymlivajuć dziŭny biaskroŭny stan hadzinami zapar, zastajecca zahadkaj. Kali ŭziać 89 pracentaŭ čałaviečaj kryvi i źmiaścić jaje ŭ piečań unačy — to, vierahodna, čałaviek budzie miortvy jašče da ranicy.
Taksama navukoŭcy nie razumiejuć, jak piečań spraŭlajecca sa štodzionnym prytokam. Kancentracyja takoj kolkaści čyrvonych kryvianych cielcaŭ u takoj nievialikaj prastory pavinna vyklikać katastrafičnaje zahuścieńnie, ale žaby spraŭlajucca z hetym vydatna. Zdajecca, jany nadzvyčaj chutka adnaŭlajucca, pieraraźmiarkoŭvajučy kletki kryvi na praciahu niekalkich siekund paśla abudžeńnia.
Manieŭr amal dakładna maje svaje minusy, kažuć navukoŭcy. Niahledziačy na toje, što šklanyja žaby, zdajecca, zdolnyja chutka napaŭniać svaje sasudy ŭnačy, ich muskułam moža spatrebicca niekatory čas, kab adkalibravacca, u vyniku čaho sustavy mohuć niejki čas zastavacca skavanymi. Lubaja žyvioła, jakaja zrazumieje hety truk, moža być uznaharodžana mlavaj, zdranćviełaj zakuskaj.
Tym nie mienš daśledčykam padabajucca šancy žab na vyžyvańnie. Mahčyma, jany nie najlepšyja majstry ŭciokaŭ, ale dakładna majstry maskiroŭki: kali jany źbirajucca spać, to pryciskajucca ciełam da lista, chavajuć łapy i ŭciahvajuć vočy ŭ hałavu. Takim čynam jany stanoviacca padobnymi da zvyčajnaj pupyški, jakuju lohka zbłytać ź jašče adnym zialonym kamiačkom u lesie ci pryniać za hulniu śvietłavych promniaŭ.
