Navukoŭcy stvaryli embryjon myšy z nula, biez vykarystańnia pałavych kletak
Heta ŭžo druhaja kamanda sioleta, jakaja śćviardžaje, što stvaryła embryjony sa stvałavych kletak.
Vyjava: Pixabay
Navukoŭcy ź Vialikabrytanii śćviardžajuć, što jany ździejśnili praryŭ u hiennaj inžynieryi: stvaryli embryjon myšy bieź nieabchodnaści vykarystańnia jajcakletki abo śpiermy. U embryjonaŭ, stvoranych sa stvałavych kletak, na praciahu tydnia pačali raźvivacca mozh, serca i inšyja orhany. Daśledčyki miarkujuć, što ich praca adnojčy zmoža dapamahčy adkazać na pytańnie, čamu ŭ mnohich žančyn zdarajucca prablemy ź ciažarnaściu na rańnich stadyjach raźvićcia embryjona. Taksama daśledavańni dapamohuć ździejśnić praryŭ u vyroščvańni orhanaŭ dla transpłantacyi.
Praca, apublikavanaja jašče ŭ žniŭni, źjaŭlajecca kulminacyjaj šmathadovych daśledavańniaŭ navukoŭcaŭ z Kiembrydžskaha ŭniviersiteta. Kab stvaryć svoj embryjon, jany abjadnali try asnoŭnyja typy embryjanalnych stvałavych kletak u śpiecyjalnych umovach, imitujučy toje, što adbyvajecca naturalnym čynam padčas embryjanalnaha raźvićcia. Kletki pačali arhanizoŭvacca ŭ asnoŭnyja struktury embryjona i pačali prachodzić praz rannija stadyi raźvićcia, uklučajučy farmiravańnie mozha i serca. Embryjony žyli vosiem z pałovaj dzion.
Heta kamanda nie pieršaja, jakaja zajaviła ab stvareńni sintetyčnaha embryjona myšy. Raniej u biahučym hodzie navukoŭcy ź Izraila apublikavali artykuł, u jakim padrabiazna apisali svoj embryjon, atrymany ŭ łabaratoryi. Brytanskija aŭtary adznačyli, što ich praca prachodziła recenziju kala hoda, jašče da taho, jak izrailski dakumient byŭ padrychtavany dla publikacyi, i jany śćviardžajuć, što ich madel bolš składanaja i daskanałaja.
«Heta sapraŭdy pieršaja madel, jakaja dazvalaje vyvučać raźvićcio mozhu ŭ kantekście ŭsiaho raźvićcia myšynaha embryjona», — kažuć aŭtary daśledavańnia, dadajučy, što praca pavinna dapamahčy vyznačyć mnostva pryčyn, z-za jakich mohuć uźnikać prablemy na rańnich etapach ciažarnaści. Taksama heta moža dapamahčy bolš dakładnamu vyjaŭleńniu defiektaŭ płoda na rańnich etapach. Minułaja praca pakazała, naprykład, što nie va ŭsich embryjonaŭ z dyjahnazam defiektnych kletak raźvivajucca prablemy sa zdaroŭjem, bo embryjon u peŭnaj stupieni moža siabie adnaŭlać. I ŭ kančatkovym vyniku heta moža dapamahčy ŭ stvareńni całkam funkcyjanalnych sintetyčnych orhanaŭ.
Tym nie mienš, praca znachodzicca jašče ŭ pačatku, chapaje i etyčnych pytańniaŭ. Letaś Mižnarodnaje tavarystva daśledavańniaŭ stvałavych kletak źmiakčyła svaje rekamiendacyi pa kultyvavańni čałaviečych embryjonaŭ u łabaratoryi.
Adnak ciapier samaj vialikaj prablemaj źjaŭlajecca stvareńnie sintetyčnych myšynych embryjonaŭ, jakija mohuć vyžyć paśla rańnich stadyj raźvićcia ŭ łabaratoryi (na poŭnaje raźvićcio myšej patrabujecca kala 20 dzion). Imavierna, što takija dasiahnieńni zapatrabujuć stvareńnia štučnych matak abo padobnych da płacenty struktur, i navukoŭcy taksama ŭparta pracujuć na hetym froncie. Letaś taja ž kamanda ź Izraila prademanstravała, što možna vyroščvać embryjony ŭ šklancy da šaści dzion, i kamanda z Kiembrydža kaža, što jany taksama pracujuć nad svaim padychodam.
