Žančyna, jakaja zahnała ŭ kut Cierciela. Chto takaja mieniedžar «Naftana», jakuju treci miesiac mučać sutkami
Načalnik adździeła realizacyi naftapraduktaŭ na «Naftanie» — praca mary. Zarobak — pad 2000 dalaraŭ za miesiac. Volha Brycikava pajšła naziralnicaj na vybary, i z taho momantu jaje žyćcio pieraviarnułasia.
51-hadovaja Volha Brycikava ŭznačalvała na «Naftanie» niezaležny prafsajuz
Mnohija bačyli toje videa: akuratna apranutaja, upeŭnienaja ŭ sabie žančyna pytańniami zahaniaje ŭ kut Ivana Cierciela, staršyniu Kamiteta dziaržaŭnaha kantrolu. Heta było 14 žniŭnia 2020 hoda. Ciapier Cierciel kiruje Kamitetam dziaržbiaśpieki. A žančyna, Volha Brycikava, śpić na narach u izalatary časovaha ŭtrymańnia va Ušačach.
Znajomyja kažuć, što da 2020 hoda Volhu nielha było nazvać aktyvistkaj.
«Jana była dobraj śpiecyjalistkaj i vydatna prajaviła siabie ŭ firmie, dzie pracavała raniej. Adtul jaje paklikali ŭ adździeł realizacyi naftapraduktaŭ «Naftana». Praź niejki čas Volha hety adździeł uznačaliła, — zhadvaje jaje znajomy. — Hruba kažučy, ad Brycikavaj zaležała, jak budzie pradavacca pradukcyja pradpryjemstva.
Volha kazała, što zarablała apošnim časam kala 4 tysiač rubloŭ. Vielmi dobry zarobak. Heta mnohich paśla ździŭlała — jak možna było pramianiać takuju zarpłatu na ŭsie hetyja vystupy, prablemy, pieratrusy? Ale Volha zaŭsiody ličyła: sumleńnie na hrošy pamianiać nielha.
16 hadoŭ jana adpracavała na «Naftanie»: ścipły i zapatrabavany prafiesijanał. «U palitycy nie ŭdzielničała, ničoha takoha», — kaža čałaviek, jaki jaje viedaŭ. Tak było da 2020 hoda.
Tady 49-hadovaja Brycikava vyrašyła stać naziralnicaj, byŭ taki paryŭ dušy. I pačałosia.
«Jaje ŭ pieršy ž dzień pazbavili akredytacyi, — kaža jaje siabar. — Na jaje heta vielmi paŭpłyvała. I kali rabotniki vyjšli 14 žniŭnia, Volha dałučyłasia i ŭklučyłasia ŭ aktyŭny ruch. Jana sama paśla śmiajałasia, kazała: siadzieła sabie ŭ kabiniecie, nikudy nie lezła, a tut nie zmahła maŭčać.
Jana ž bačyła, što adbyvałasia pierad vybarami, što zrabili ź Cichanoŭskim. I prosta chacieła spraviadlivaści. Joj było niavažna, chto vyjhraje tyja vybary — hałoŭnaje, kab jany prajšli sumlenna i spraviadliva. Brycikava — kryštalna čysty čałaviek».
17 žniŭnia 2020 hoda mienavita Volha ahučyła patrabavańni kalektyvu «Naftana» na sustrečy rabotnikaŭ z tahačasnym kiraŭnikom Kamitetu dziaržkantrolu Ivanam Ciercielem (ciapier jon uznačalvaje KDB).
Naftanaŭcy patrabavali rasśledavać hvałt siłavikoŭ i pryznačyć novyja prezidenckija vybary. Cierciel pierakonvaŭ ludziej, što «situacyja ŭ krainie ciažkaja, kali nie supakoicca, to budzie jak va Ukrainie».
Brycikava tady nie spuściła heta.
«Z čaho raptam jana stała ciažkaj? Jašče tydzień tamu ŭsio kvitnieła i pachła. Dyk, moža, tamu, što jana była ciažkaj?» — pacikaviłasia na toj sustrečy Volha.
Paśla niekatoryja aktyŭnyja rabotniki pradpryjemstva, u tym liku i Brycikava, mieli razmovu ź dziaržaŭnymi prafsajuźnikami. Były rabotnik «Naftana» zhadvaje, što ludziej paklikali ŭ kabiniet Uładzimira Azaronka, staršyni naftanaŭskaha praŭładnaha prafsajuza. Tam byŭ taksama pradstaŭnik Biełchimprafsajuza pa Viciebskaj vobłaści Siarhiej Trocki.
Jany tłumačyli, što nibyta hatovyja «ŭprehčysia» za rabotnikaŭ, ale im treba spačatku prahladzieć tekst patrabavańniaŭ i prybrać niekatoryja punkty. Vykinuć prasili palityčnyja momanty. Maŭlaŭ, prafsajuz nie moža patrabavać novych vybaraŭ.
«Prasicie rasśledavańnia hvałtu, što zaŭhodna, tolki nie čapajcie Łukašenku ci Jarmošynu», — pierakazvaje tyja zaŭvahi były zavadčanin.
Ale naftanaŭcy nie pajšli nasustrač pradstaŭnikam aficyjnych prafsajuzaŭ.
Byŭ i jašče adzin momant. Padčas sustrečy ź Ciercielem 17 žniŭnia niezadavolenyja rabotniki «Naftana» pačuli: jak vy dakažacie, što pradstaŭlajecie intaresy ŭsich rabočych?
Tady na pradpryjemstvie pačaŭsia zbor podpisaŭ pad patrabavańniami pravieści novyja vybary i rasśledavać hvałt suprać pratestoŭcaŭ.
«Ludziam pahražali, časam zabirali śpisy z podpisami. Byvała, što načalniki drobnych padraździaleńniaŭ zapałochvali ludziej, niekatoryja zabirali i rvali papierku, niekatoryja abiacali sami adnieści podpisy «navierch», ale paśla papierka źnikała… — zhadvaje były rabotnik «Naftana». — Ahułam na pradpryjemstvie pracavała kala 10 tysiač čałaviek. I za sutki, kali niechta byŭ na vychadnych, niechta ŭ adpačynku, my sabrali 3,5 tysiačy podpisaŭ!
Było zahadzia damoŭlena, što hetyja podpisy buduć padličvać razam pradstaŭniki rabotnikaŭ, u tym liku i Brycikava, i pradstaŭniki praŭładnych prafsajuzaŭ Uładzimir Azaronak, Siarhiej Trocki, a taksama Iryna Sudakova, prafsajuźnica z «Palimira».
Kali pačaŭsia padlik, stała zrazumieła, što łukašenkaŭcy vielmi chočuć ubačyć proźviščy ŭ hetych śpisach. Ale Brycikava i pradstaŭniki rabotnikaŭ nie pakazvali kankretnyja proźviščy, kab paśla ludzi nie trapili pad represii.
Treba było bačyć, jak mianialisia tvary Azaronka, Sudakovaj i Trockaha, kali ličba ŭsio pavialičvałasia i pavialičvałasia!
Praŭładnyja prafsajuźniki namahalisia vycyhanić hetyja śpisy lubym šlacham, im nie davali. Vyhladała, što kabiniet prasłuchoŭvaŭsia, bo niekalki razoŭ paśla čarhovaj admovy Azaronku niechta zvaniŭ i jon vychodziŭ z kabinieta. Paśla nam raskazvali, što Azaronak biehaŭ na kansultacyi ŭ kabiniet dyrektara».
Paśla ŭsiaho hetaha rabotniki «Naftana» pačali masava pisać zajavy na vychad z praŭładnych prafsajuzaŭ i ŭstupać u niezaležny — bo členstva ŭ prafsajuzie na toj momant jašče abaraniała ad zvalnieńnia.
Ustupiła ŭ niezaležny prafsajuz i Volha Brycikava.
«Uletku 2020-ha niezaležny prafsajuz byŭ tolki na «Palimiry», z «Naftana» tam byŭ, moža, adzin čałaviek. Ale hetyja dva pradpryjemstvy faktyčna adno cełaje, i pacichu kolkaść ludziej u niezaležnym prafsajuzie pačała raści, — kaža były zavadčanin. — Časam vyklikali da načalstva, namiakali ci adkryta kazali, što praz takuju aktyŭnaść mohuć być prablemy. Usie razumieli, čym heta moža skončycca. Ale ž imknieńnie da praŭdy i spraviadlivaści było macniejšaje za strach».
Išoŭ čas, kabinietnyja razmovy nie dapamahali. Niekatoryja rabotniki, razumiejučy, što im «namalujuć» pravinu i zvolniać, sychodzili ŭ stačku.
Na niekatorych šukali inšyja mietady cisku.
U śniežni 2020-ha Brycikavu zvolnili: zahad ab zvalnieńni byŭ vydadzieny ŭ suviazi z «pazbaŭleńniem dostupu da dziaržaŭnaj tajamnicy».
«U kantrakcie Volhi było prapisana, što jana maje dostup da dziaržtajamnicy. Heta była niejkaja finansavaja infarmacyja, jakuju Volha bačyła, moža, raz ci dva na hod, nie pracavała ź joj štodnia.
Jak «niadobranadziejnuju», jaje pazbavili dostupu da hetaj dziaržaŭnaj tajamnicy — pryjšła papiera z KDB.
Pa zakonie, Brycikavu musili pieravieści prosta na inšuju pasadu, jakaja nie patrabuje takoha dostupu. Ale vy ž sami ŭsio razumiejecie, jak u nas usio pracuje. Volhu prosta zvolnili, — raskazvaje znajomy Brycikavaj. —
Pryčym tuju papierku ad KDB nichto tak i nie ŭbačyŭ — moža, jaje i nie było ŭvohule.
Paśla svajo zvalnieńnie Brycikava abskardžvała ŭ sudzie,
sud zapatrabavaŭ dakumient ab pazbaŭleńni Volhi dostupu da dziaržaŭnaj tajamnicy. Advakat, jaki pradstaŭlaŭ «Naftan», nie zmoh hetaha zrabić, i skončyłasia ŭsio prosta trahikamična. Sudździa na nastupnym pasiadžeńni prosta skazała: tak-tak, ja bačyła toj dakumient, ale vam, Volha, ja jaho pakazać nie mahu.
U vyniku, nichto toj dakumient i nie bačyŭ».
Volha čałaviek vielmi pazityŭny, charaktaryzujuć jaje znajomyja. Jana ŭspryniała zvalnieńnie tak: značyć, tak było treba, značyć, taki šlach. Žančyna ličyła, što treba mianiać sistemu, čaho b toje ni kaštavała.
Paśla zvalnieńnia z «Naftana» Brycikavu abrali staršynioj niezaležnaha prafsajuza. Jana praciahvała zajmacca pravami rabotnikaŭ, sudami, papierami.
U 2021 hodzie było ŭžo zrazumieła, što cisk uzmacniajecca. Ale Volha nie chacieła źjazdžać ź Biełarusi.
«Adnaznačna chaču skazać, što ja nie źbirałasia i nie źbirajusia źjazdžać. Heta moža stać tolki niejkaj vymušanaj mieraj, i siońnia ja hetuju mieru nie razhladaju. Biełaruś — maja radzima, i ja chaču žyć i pracavać tut. I ja vieru, što heta mahčyma», — kazała jana.
U vieraśni 2021-ha supracoŭniki KDB praviali ŭ Brycikavaj pieratrus pa spravie «Rabočaha ruchu»: tady hetuju inicyjatyvu pryznali ekstremisckaj, zaviali spravu za «zakliki da dziejańniaŭ, skiravanych na pryčynieńnie škody nacyjanalnaj biaśpiecy». Ale nijakich suviaziaŭ z «Rabočym rucham» Volha nie mieła. Pieratrus prajšoŭ u jaje kvatery, ahledzieli mašynu, Brycikavu vazili na dopyt, ale paśla adpuścili.
«Volha śvietły i dobry čałaviek. Jana krochkaja žančyna, ale prymusić jaje da čahości niemahčyma. Kali jana vyrašaje niešta — to tak i budzie, — kaža jaje znajomy. — Jana kazała: budu ŭ Biełarusi da apošniaha, nie mahu padvieści ludziej, jakija ŭ prafsajuzie. Taksama adznačała: adbyvajecca bardak, šmat što kiepska, ale ja viedaju, što jość ludzi, jakim jašče horš, čym mnie».
Jaje adziny syn vosieńniu 2021-ha pajšoŭ słužyć.
A 27 lutaha 2022 hoda ŭ dzień refierendumu ab źmienach u Kanstytucyju Volhu zatrymali.
Spačatku ŚMI pisali, što Brycikavu zatrymali na vybarčym učastku, bo jana fatahrafavała biuleteń. Ale jaje znajomy heta abviarhaje.
«Volha navat nie paśpieła dajści da ŭčastka. Tolki vyjšła z doma — i adrazu kala padjezda jaje zatrymali.
Paśla pačaŭsia sudovy kanviejer. Brycikava atrymała 15 sutak za videarolik suprać vajny, paśla jašče 15 sutak za prymacavany da kurtki antyvajenny łozunh «Nie vajnie». Potym Volhu asudzili jašče na 15 sutak za słovy «Nie vajnie», jakija byli napisanyja na papiery i vystaŭlenyja ŭ voknach jaje kvatery (pa słovach pravaabaroncaŭ, na sudzie jana raspaviała pra toje, što na advarotnym baku byli napisanyja malitvy).
13 krasavika Brycikava znoŭ była asudžanaja na 15 sutak, na hety raz za antyvajenny post u Instahramie».
27 krasavika Volha musiła vyjści na volu. Zamiest hetaha jaje znoŭ sudzili. Ciapier užo nibyta za pikietavańnie — čarhovyja 15 sutak.
Ahułam Volha praviadzie za kratami jak minimum 75 sutak — 2,5 miesiaca. Amal uvieś hety termin jana znachodzicca ŭ izalatary horada Ušačy.
«Ale hetaje štampavańnie sutak pakazvaje, što ničoha na jaje niama, kryminałku zavieści niama za što. Ciapier ža terminova likvidujuć prafsajuzy, i Volhu trymajuć, prosta kab jana nie pieraškadžała rabić heta svajoj aktyŭnaściu, — miarkuje blizki znajomy Brycikavaj. — Viedaju, što Volha trymajecca badziora, pieradaje vyklučna pazityŭnyja paviedamleńni navat z-za krataŭ: kaža, što ŭsprymaje heta jak mini-adpačynak.
Niezrazumieła, apošnija heta sutki, ci buduć katavać jaje dalej, ale dakładna viedaju — Volhu hetym złamać nie zmohuć».
«Našu Nivu» finansujuć jaje čytačy — padtrymać prosta
Čytajcie taksama:
«Zakazčyki ŭ pahonach prasili: zrabi nam jak u Rasii!» Hieraldyst i były supracoŭnik Minabarony raskazaŭ pra ideołahaŭ siłavych struktur i svaju historyju
