Viktar Manajeŭ, jaki 40 hod adsłužyŭ u Kupałaŭskim, raspavioŭ, čamu nie zmoh zastacca ŭ teatry
Žurnalist «KP» Siarhiej Trafiłaŭ napiaredadni Mižnarodnaha dnia teatra sustreŭsia z adnym z samych talenavitych teatralnych akcioraŭ Biełarusi — kupałaŭcam z 40-hadovym stažam Viktaram Manajevym. Akcior pakinuŭ teatr razam z bolšaściu kalektyvu paśla trahičnych padziej žniŭnia i ciapier raspavioŭ, jak pieražyŭ stratu, čym žyvie ciapier.
— Ciažka pra heta ŭspaminać. Da takich padziej nie padrychtuješsia. Kali źbirałasia trupa, spačatku zdavałasia, što jość nadzieja. Ja vystupiŭ, u mianie byli svaje arhumienty, kab zachavać stahadovy teatr. Siarod ich uspomniŭ i svaju repliku z «Kaściumiera» (Viktar Manajeŭ hraŭ Normana. — Red.), pjesy pra časy bambavańnia Łondana nacystami: «Byŭ sihnał pavietranaj tryvohi. Pačaŭsia nalot. Ale my padymajem zasłonu. Chaj ža tyja, chto choča zastacca ŭ žyvych, pakinuć zału i zrobiać heta jak maha cišej…»
Ale praź niekalki dzion stała jasna: za hety 100-y siezon nas źviazała adzinaja meta i płany na budučyniu, my tak źjadnalisia, što nie mahli apynucca paasobku. Tamu razam — chtości adrazu, chtości na niekalki dzion paźniej, jak ja — syšli.
Kali koratka, to teatr — heta zaŭsiody kalektyŭnaja tvorčaść. Teatr dla mianie — heta nie tolki ścieny, heta moj režysior, heta kalehi, jakich ty lubiš i šanuješ. Voś i adkaz ab pryčynach sychodu dla mianie.
Z čaho artyst pačaŭ žyćcio pa-novamu?
— Mnie adzin čałaviek niejak skazaŭ: kožnaja strata — heta jašče i nabytak. Zdavałasia b, jak moža stać nabytkam strata, naprykład, blizkaha čałavieka? A potym uspaminaju: paśla svajoj śmierci mama dla mianie jak byccam usiudy, bo duša nievymierna bolšaja za cieła. Nie raz kazaŭ: Kupałaŭski — heta maja siamja. Tamu, napeŭna, pieražyvaju hetuju situacyju, padzieł trupy, z tym ža bolem, jak stratu kahości rodnaha. Ale i na teatr zirnuŭ inakš, šyrej.
Vymušanaj paŭzaj akcior skarystaŭsia, kab pryjści ŭ siabie.
— Pakul źniaŭsia ŭ videaroliku našaj niezaležnaj trupy «Kupałaŭcy», dzie čytaju vierš Kanstancyi Bujło «Dzień skanaŭ za haroj». Videa niezvyčajnaje dla majho zvykłaha kamiedyjnaha ampłua. Radujusia ŭsim anłajn-pakazam, tamu što naš kalektyŭ žyvy, my ciopła stavimsia adzin da adnaho, a jašče našamu aptymizmu i začynam na najbližejšuju budučyniu.
— Adnak situacyja z raskołam raniejšaj trupy składanaja jašče i tym, što ź niekatorymi tymi, chto zastaŭsia, vy prapracavali nie adzin dziasiatak hadoŭ…
— Adkažu tak: nam nakazana ŭsich lubić. A heta značyć nie žadać zła, nie asudžać. Časam vialikaja praca — prajści takija vyprabavańni i zachavać siabie, nie razburyŭšysia złościu, nianaviściu. Tym bolš akcioru, jaki tvoryć dušoj — saboj i praź siabie.
— A svoj recept aptymizmu ŭ vas jość?
— Adrazu radki Šekśpira ŭspaminajucca:
Pośle vsiech biesčiślennych utrat
Vo mnoho raz ja boleje bohat.
A ŭ archijepiskapa Iaana Šachaŭskoha, čyje vieršy ja vielmi lublu i časam čytaju na sustrečach z hledačami, jość takija radki:
Eti roli, eti maski tak priepiatstvujut błažienstvu.
Tieło nam dano dla boli, kak duša dla sovieršienstva.
Iov staryj myślił bystro i imieł bolšoje znańje:
My prichodim na stradańje, čtob striemiťsia vvierch, kak iskry.
Tamu, dumaju, toje, što zdaryłasia z teatram, z kalektyvam spalić, vobrazna kažučy, lišni tłušč. Bo možna da ŭsiaho pryvyknuć. Pryznajusia, ja ŭ teatry byŭ prosta ščaślivy: jakija ludzi pobač, jakim teatr staŭ paśla rekanstrukcyi! Staražytnyja japoncy kazali: «Škło prazrystaje, i heta jaho ŭłaścivaść. Ale toje, što ŭłaścivaść stała pracaj, — vydatna». Heta i pra 40 hadoŭ majho žyćcia ŭ Kupałaŭskim. A ź inšaha boku, nie atłuścieła b duša. Dy i ruda, kab stać zołatam, pierapłavicca ŭ hornie…
