Novaja kniha «Knihazbora»: dakumientalnaja apovieść pra Adama Stankieviča ad Leanida Drańko-Majsiuka
Siarod knižnych navinak minułaha hodu nie mahła nie pryciahnuć da siabie ŭvahu vydadzienaja vydaviectvam «Knihazbor» kniha Leanida Drańko-Majsiuka «…Usie bačyli niastaču vina…»: apovieść pra Adama Stankieviča». Pra novaje vydańnie piša litaraturaznaŭca Iryna Bahdanovič:
Postać viadomaha biełaruskaha nacyjanalnaha dziejača, śviatara, usio žyćcio jakoha było achviarnym słužeńniem Bohu i Biełarusi, pakazana ŭ knizie praz pryzmu šmatlikich dakumientaŭ, raniej nie dastupnych dla šyrokaha hramadskaha ŭžytku. Hetyja dakumienty dazvalajuć ubačyć u asablivym śviatle, bolš padrabiazna mnohija staronki bijahrafii ksiandza Adama Stankieviča, asabliva jaje zaklučnaha pieryjadu, kali ŭ Zachodniuju Biełaruś prychodzić savieckaja ŭłada i z kanca 1944 hoda pačynaje pieraśled śviatara.
Aŭtar knihi mieŭ mahčymaść aznajomicca z dakumientami vilenskich archivaŭ, a mienavita z dakumientami tahačasnaj savieckaj słužby biaśpieki — heta ordary na aryšty śviatara i vobšuki jaho žylla, pratakoły dopytaŭ, pastanovy ab prysudach i inš. Da taho ž aŭtar źjaŭlajecca dobrym znaŭcam biełaruskaha litaraturna-hramadskaha ruchu 1920—1930-ch, šmatlikaj palemičnaj pieryjodyki taho času (biełaruskaj i polskaj), znaŭcam Vilni.
Usie nazapašanyja viedy, vyvučanyja dakumienty dy sam vybitny paetyčny talent Leanida Drańko-Majsiuka spryčynilisia da taho, što jamu ŭdałosia stvaryć zachaplalnaje padarožža ŭ los svajho hieroja — śviatara, hramadskaha dziejača na nivie biełaruskaha adradžeńnia, palityka, aśvietnika skarynaŭskaha farmatu.
Aŭtar pravodzić nas staronkami šmatlikich dakumientaŭ, robiačy rekanstrukcyju raniej mała viadomych staronak bijahrafii Adama Stankieviča. U dakumientalnaj apovieści navukovaja dakładnaść, vyvieranaść kankretnych faktaŭ susiedničaje z subjektyŭna-aŭtarskimi acenkami i razvažańniami.
Vydatna i šmatbakova pakazana ŭ knizie postać Adam Stankievič jak niastomnaha dziejača nacyjanalnaha adradžeńnia, jak palityka, lidara Biełaruskaj chryścijanskaj demakratyi 1920-ch hadoŭ, pasła ŭ Polskim siejmie, inicyjatara stvareńnia i aktyvista šmatlikich biełaruskich nacyjanalnych arhanizacyj mižvajennaha i vajennaha času, zmahara za biełaruskija škoły, biełaruskuju dziaržaŭnaść, a asabliva za paśladoŭnuju biełarusizacyju kaścioła, što na toj čas sustrakała mocny supraciŭ i abaročvałasia dla śviatara šmatlikimi niepryjemnaściami, vyprabavańniami, vymahała achviarnych vysiłkaŭ.
Ale jon byŭ paśladoŭny i ciarplivy ŭ svajoj pazicyi, razumiejučy, što musić dbać, kab jaho słužeńnie viało biełaruski narod da Boha na rodnaj movie, a ŭ budučyni heta, niesumnienna, dapamahło b umacavać Biełaruś i jaje dziaržaŭnaść. Jak litaratar, jak mastak słova, a nie historyk-dakumientalist, aŭtar imkniecca zazirnuć i va ŭnutrany śviet svajho hieroja, prasiaknucca jahonymi dumkami i adčuvańniami.
Kupić knihu možna ŭ internet-kniharniach kniganosha.by, vydaviectva «Technałohija», Knihi.by.
A taksama ŭ «Akademknizie», Centralnaj kniharni, «Śvietačy», «Viedach», «Knihach i knižačkach» i ŭ rehijanalnych kniharniach AAT «Biełkniha».
