Babaryka ŭ intervju «Kommiersantu»: Ekanomika Biełarusi ŭ pieradśmiarotnym stanie
Fota Babariko.by.
Pretendent na pasadu prezidenta Biełarusi bankir i miecenat Viktar Babaryka daŭ intervju rasijskamu vydańniu «Kommiersant». Prapanujem vašaj uvazie jaho asnoŭnyja punkty.
Palityčna matyvavanyja aryšty, zatrymańnie Cichanoŭskaha
Heta pramoje parušeńnie zakanadaŭstva. Vidavočnaja pravakacyja. Prymianieńnie na takoj stadyi dosyć pravakatyŭnych i žorstkich mier śviedčyć ab adnaznačnaj słabaści i nierazumieńni ŭładaj siońniašniaj situacyi. Heta jak pavodziny ŭ ramkach pandemii COVID-19. Nieadekvatnaść dziejańniaŭ uładaŭ navidavoku.
Ab palityčnaj situacyi
Biełarusy stamilisia ad toj situacyi, u jakoj jany znachodziacca. Biełarusy abrazilisia tym, što ŭłada ŭ ramkach svajoj reakcyi na dosyć surjoznuju pahrozu całkam zaniadbała intaresy narodu i nie spryjała abaronie narodu ŭ situacyi z pandemijaj. Nu i samaje hałoŭnaje: ludzi raptam zrazumieli, što jany nie narodziec, jak ich nazyvali, a narod. I heta ŭžo naŭrad ci spynić.
60% [ludziej] kateharyčna nie zadavolenyja isnujučym stanoviščam.
Situacyja ŭ ekanomicy
U krainie hłyboki kiraŭničy kryzis. Biełarusi nasamreč nie vielmi šmat treba, kab vypravicca. Prapanovy, jakija rabiŭ toj ža Saŭmin, naš urad, — ja ich bačyŭ, jany pracentaŭ na vosiemdziesiat tałkovyja. Z hetaha nie pryniata ničoha praktyčna! Ale mienavita kiraŭničy kryzis, nie vytłumačalnaja ničym pazicyja, što «kali ja zachaču, to pojduć daždžy, budzie zasucha ci jašče niešta», voś heta źjaŭlajecca klučavym punktam siońniašniaj situacyi.
Słovy Łukašenki, što «majdanu» nie budzie
My taksama pierakananyja ŭ tym, što «majdanaŭ» nie budzie. Čamu? Tamu što raźličvajem atrymać elektaralnuju bolšaść, a elektaralnaj bolšaści praktyčna niemahčyma supraciŭlacca. Kali pratestnaje hałasavańnie suprać ułady bolšaje za 50%, vidavočna, što navat «majdanaŭ» nie treba. Inšaja sprava, kali budzie 30—40% u adnaho boku i ŭ druhoha — voś heta ŭžo blizka da niejkaha «majdanu».
Za 26 hadoŭ nikomu nie ŭdavałasia damahčysia pieramienaŭ. Što źmianiłasia ciapier?
Ničoha nie byvaje viečnym, heta raz. Pa-druhoje, apošniaj kroplaj, jakaja pierałamała elektaralnuju bolšaść… ich dźvie. Pieršaja — imklivaje padpisańnie ŭ kancy minułaha hoda dakumientaŭ pa intehracyi [z Rasijaj]. Jano rychtavałasia ŭpotaj ad usich i niesła ŭ sabie ahulnaje adčuvańnie straty suvierenitetu. Druhaja — pavodziny ŭ ramkach pandemii.
Heta dźvie, z majho punktu hledžańnia, vielmi surjoznyja pamyłki, jakija dapuścili. I ich užo nie vypravić, va ŭsiakim vypadku nie vypravić dziejučaj uładzie.
A kali CVK nie zarehistruje?
My niadrenna prašarścili varyjanty, pa jakich brakavalisia podpisy, niadrenna arhanizavali praces zboru hetych podpisaŭ. Z padadzienaha nami na pieršym etapie śpisu ŭ 10 tysiač siabraŭ majoj inicyjatyŭnaj hrupy zabrakavana było tolki dva čałavieki. Heta dastatkovaja padstava dumać, što ŭ nas praces vieryfikacyi pabudavany vielmi niadrenna. My ŭsio fiksujem u dakumientach, i CVK pavinien budzie padać danyja, pa jakich jon nie zhodny z nami. My pakažam fatakopii dakumientaŭ, i ničoha ŭnieści ŭ pradstaŭlenyja śpisy ŭ CVK nie budzie mahčymaści.
Nie ŭsie biełaruskija palityki ličać, što hulnia budzie sumlennaj
Biełaruskija palityki 26 hadoŭ zmahajucca mietadami, jakija jany ličać pravilnymi. Ja ich vielmi pavažaju, ale vynik pakul nie bačny. Davajcie pahladzim na našy mietady praviadzieńnia vybaraŭ.
Heta niejkija sakretnyja mietady?
Nie. Prosta zakanadaŭstva pisałasia ŭ 90-ja hady, a sučasnyja technałohii pa identyfikacyi, pa prazrystaści syšli napierad. Nikoli ŭ žyćci za 26 hadoŭ nichto nie źbiraŭ za tydzień 10 tys. čałaviek u inicyjatyŭnuju hrupu [z dapamohaj novych technałohij. Tak i prazrystaści ŭdasca dabicca z dapamohaj novych technałohij.].
Try pryčyny, čamu Alaksandr Łukašenka bolš nie pavinien być prezidentam
Ja adrazu ŭspaminaju dyjałoh, pa-mojmu, Napaleona sa svaimi hienierałami: «Čamu my prajhrali bitvu? Pa-pieršaje, nie było snaradaŭ…». Dalej možna nie praciahvać. Tak i tut. Tamu što ekanomika znachodzicca ŭ pieradśmiarotnym stanie, paśla hetaha možna nie praciahvać. Palityka — kancentravanaje vyražeńnie ekanomiki. Jość dakładnaje razumieńnie, što mienavita ekanomika vyznačaje zaraz mahčymaść zachavać suvierenitet Biełarusi.
Suvierenitet
Pieršaje — lubaja intehracyja nie pavinna zakranać suvierenitet krain, a kali jon budzie zakranuty, to ŭ roŭnaj stupieni dla ŭsich udzielnikaŭ. I druhaja historyja — jon [intehracyjny praces] pavinien być ekanamična metazhodnym dla abodvuch bakoŭ abo dla šmatbakovaha supracoŭnictva.
Vidavočna, što Rasieja — šmatviakovy partnior, a ekanomika nie aŭtamabil, jaki možna razharnuć na chadu milicejskim razvarotam i pajechać u advarotny bok. Tak nie byvaje. Biezumoŭna, treba vybudoŭvać, napeŭna, karektavać adnosiny, kali jany ekanamična dla Biełarusi niavyhadnyja i staviać Biełaruś u zaležnaść. U partniorstvie nie pavinna być zaležnaści. Voś asnoŭny pasył luboj intehracyi.
Adnosiny ź ES i NATA
— Toje, što ja skazaŭ, ja mahu prymianić da luboha sajuza — da ES ci jašče da jakohaści: uzajemavyhadnaść i zachavańnie suvierenitetu. Ciapier, što tyčycca vajennych błokaŭ. Biełaruś uvachodzić u ADKB, i zrazumieła, što isnuje kuča mižnarodnych pahadnieńniaŭ, ź jakich u adzin dzień nie vyjdzieš. Maja pazicyja ŭ adnosinach da Biełarusi: moža, nie ŭdasca heta zrabić paśla pieramohi na praciahu adnaho abo dvuch terminaŭ, ale
ja b vielmi chacieŭ bačyć Biełaruś niejtralnaj krainaj.
«Naŭrad ci ŭzradujecca hetamu Maskva», — paryravaŭ žurnalist.
— Vy viedajecie, heta ŭsio zaležyć ad taho, jak pazicyjanavać niejtralitet. Najaŭnaść niejtralnaj Šviejcaryi, jakaja zachoŭvała ŭsio samaje kaštoŭnaje na toj momant, było zručna ŭsim dziaržavam. Ciapier najaŭnaść absalutna niejtralnaj krainy, jakaja zachoŭvaje inšy kaštoŭny resurs — infarmacyju, mnie zdajecca taksama całkam pryvabnaj idejaj. Nad joj treba pracavać.
Biełaruś — heta pamiežnaja historyja, my ŭsio žyćcio znachodzilisia pamiž dvuma intaresami, usio žyćcio niejak znachodzili varyjanty kampramisu. Spadziajusia, što i ciapier hetuju pazicyju budziem umacoŭvać.
