Rejkavaja vajna
Siem razoŭ na tydzień, dzień pry dni Rasiejskaja imperyja pravodzić na terytoryi Biełarusi specaperacyju «Nieviel—Połacak». Na čyhunačnaj stancyi Alošča spyniajecca dyzel, jaki voś užo kolki hadoŭ vykonvaje funkcyi bronieciahnika intehracyi — uvozić u Biełaruś tanny chleb, cacki dla abaryhienaŭ i «maksimku» ŭ kanistrach.
Prybyćcio dyzela — tutejšaje śviata. Zranku sicienski lud rychtujecca, by na kirmaš, i vachtoŭkaj razam sa štabialoŭščykami jedzie na stancyju. Na platformie źbirajecca ładny dla hetych miaścin natoŭp ź niekalkich dziasiatkaŭ čałaviek — i pačynajecca handal.
U samy razhar sajuznaha tavaraabarotu ź lasnoje zasady raptam vyrulvaje lehkavik, ź viskam tarmazoŭ pryparkoŭvajecca la pierajezdu, ź jaho vyskokvajuć dy borździeńka šybujuć cieraz čyhunku niekalki dziejačaŭ u formiennaj vopratcy. «Mytnia!» — lud urassypnuju pyrskaje z peronu, zabirajučy avośki dy valizki. Chto nie schavaŭsia — zatrymańnie, hutarka z mytnikami, składańnie pratakołu dy kanfiskacyja tavaru. Sioj-toj vykidaje štości nabytaje abo niepradadzienaje i demanstruje vieraščahinym pustyja ruki. Kančatkovy vynik rejdu — jaki-niebudź kilahram sasisak dy paru bochanaŭ chleba — jaŭna nie apraŭdvaje paliva, zatračanaje na pryjezd mytnikaŭ z Połacku. Pra pahrozu samomu kantrabandnamu trafiku ci «śpirtapravodu» i havorki niama. Jak heta — admianić dyzel, jaki amal nia vozić ludziej, adno «maksimku» dy «tavar», ci ŭstalavać narmalny stacyjanarny kantrol u Aloščy? A jak ža sajuznaja dziaržava?
Praz rasiejski dyzel imperyja viadzie dempinhavuju vajnu suprać biełaruskaha chleba: niasmačny j mienšy pamierami, ale tańniejšy rasiejski čorny ŭžo vycisnuŭ ź miascovaha rynku dychtoŭnyja połackija bochany; na čarzie — bułki j batony. Praz dyzel Rasieja ažyćciaŭlaje adkrytuju kantrabandu: nie abkładzieny anijakim padatkam ci mytam, patok tavaru štodnia vyhrabaje ź biełaruskaha biudžetu miljony rubloŭ. Narešcie, mienavita praz dyzel, niby praz ahramadny špryc, ińjekcyi techničnaha etyłavaha śpirtu ŭsadžvajucca va ŭsio navakolnaje nasielnictva.
Biez cyvilizavanaj miažy «rejkavaja vajna» Rasiei suprać Biełarusi budzie praciahvacca. I nie adno ŭ Aloščy — tolki na Viciebščynie rolu hetkich ža čyhunačnych šluzaŭ vykonvajuć jašče j Zaścienki Dubrovienskaha rajonu, Jeziaryšča na Haradoččynie, Lozna la Viciebsku…
Samaja niebiaśpiečnaja naša miaža haścinna rasčyniena pierad usiakaj pošaściu z Uschodu. Praz takija voś dyzeli pierabirajucca ŭ Biełaruś niezakonnyja mihranty z usiaje Azii. Takimi samymi čyhunačnymi kalidorami bieśpieraškodna kursuje ŭ biełaruska-rasiejskim pamiežžy kryminał. U hetkich ža ciahnikach intehracyi, nie bajučysia pilnaha nadhladu, transpartujuć siudy z Rasiei tony siarednieazijackich narkotykaŭ i kaŭkaskaje zbroi. Dyzelnyja śmiećciepravody pracujuć spraŭna: serca Eŭropy pieratvarajecca ŭ hłuchuju pamyjku na zachodnim uźmiežžy imperyi.
Ščyraje maładafrontaŭskaje, čas ad času pačuješ trubny huł taho dyzela, i ŭjaŭlajecca: vychodziać ź lesu biełaruskija partyzany, zakładajuć pad rejki fuhas dy rvuć tuju čyhunku na treski…
Kali my chočam spynić rejkavuju vajnu j nia ličym vyjściem metady Mašerava dy Zasłonava 1943—1944 h. — u 2006-m musim pieramahać!
Małoje Sitna
