«Da hamburhieraŭ nie dajšła». Jak uładkavacca ŭ «Makdonalds» u Polščy i źbiehčy adtul
Biełaruska ź Biełastoka Safija (imia źmienienaje) padzialiłasia svajoj historyjaj uładkavańnia i zvalnieńnia z pracy ŭ «Makdonaldsie». Mostmedia raskazvaje padrabiaznaści.
«U abaviazki ŭvachodzić usio»
U lutym 2023 hoda biełaruska Safija šukała pracu, dasyłała reziume ŭ roznyja miescy, ale nidzie nie adkazvali. Tady jana vyrašyła adpravić svaju ankietu na pracu ŭ «Makdonalds»: «Adrazu viedała, što budzie ciažka, ale spadziavałasia, što ŭsio ž taki pryvyknu».
Safii adkazali na nastupny dzień, prapanavali pryjści na sumoŭje. Ankietu dziaŭčyna padavała na pasadu «pracaŭnik restarana».
— Na sumoŭje mnie raskazali pra zarobak, pra toje, što budzie ŭvachodzić u maje abaviazki, kolkaść pracoŭnych hadzin i hetak dalej. Taksama dali nakiravańnie na miedkamisiju, — raskazvaje biełaruska. — Abiacali staŭku 20,80 złotaha (4 z pałovaj jeŭra) bruta za hadzinu i skazali adniać jašče 10%. Pieršyja try miesiacy — vyprabavalny pieryjad, a potym jašče adzin złoty dadajecca da staŭki. U maje abaviazki pavinna było ŭvachodzić usio: pryhatavańnie bulby-fry, napojaŭ, desiertaŭ, burhieraŭ, praca ŭ zale, vydača zakazaŭ, pryborka pamiaškańniaŭ.
Pieršaja miedkamisija kaštavała 140 złotych (30 jeŭra). Treba było pryjści ŭ Vajavodskuju sanitarna-epidemijałahičnuju stancyju na vulicy Legionowa, 8, zapłacić, uziać try prabirki i instrukcyju da ich. Biełarusku heta ździviła, bo «ŭ Biełarusi miedkamisija vyhladaje krychu pa-inšamu».
— Tam nie treba było zdavać analiz kału try dni zapar. I ciažka ŭvohule ŭjavić, jak heta možna zrabić. Moža być, fizijałohija palakaŭ adroźnivajecca ad fizijałohii biełarusaŭ? Nie viedaju, — dadaje dziaŭčyna.
Kali vyniki byli hatovyja, biełaruska znoŭ pajšła ŭ «Makdonalds», dzie joj dali druhoje nakiravańnie na miedkamisiju. Za jaje treba było zapłacić jašče 148 złotych (32,5 jeŭra). Pracadaŭca skazaŭ, što krychu paźniej ich viernuć. Pa słovach biełaruski, kab prajści druhuju miedkamisiju, treba było zranku zarehistravacca ŭ miedyčnym centry, a potym naviedać akulista, zdać kroŭ na hlukozu i atrymać zaklučeńnie. Pa słovach dziaŭčyny, jana prachodziła miedkamisiju ŭ Polščy pieršy raz, tamu niekatoryja momanty jaje ździvili.
— U akulista, naprykład, byŭ vielmi nievialički kabiniet i kožny, chto zachodziŭ, adrazu stanaviŭsia kala dźviarej i čytaŭ apošni radok tablicy dla pravierki zroku. Voka zakryvaŭ svajoj rukoj. Ludzi ŭ čarzie byli vielmi pryjemnymi, jany kamunikavali pamiž saboj, abmiarkoŭvali palityku, vajnu va Ukrainie, a kali atrymlivali svaje zaklučeńni, to raźvitvalisia z usimi i zyčyli ŭsiaho samaha lepšaha tym, chto jašče zastaŭsia čakać.
Padpisali damovu, pahladzieli prezientacyju, vydali formu
Paśla apošniaha miedahladu dziaŭčynie pryznačyli sustreču, kab padpisać pracoŭnuju damovu.
— Akazałasia, što heta ŭžo byŭ jak by pieršy dzień pracy. Prasiadzieła ja tam ad samaha ranku i da abiedu. Na sustrečy prysutničaŭ sam frančajzi sietki «Makdonalds», administratar i jašče try chłopcy, jakija taksama pryjšli ŭładkoŭvacca na pracu.
Spačatku praviali instruktaž pa technicy biaśpieki, potym «padpisvali vializnuju kolkaść roznych papier i samu damovu». Paśla hetaha ŭklučyli na kampjutary navučalnyja prezientacyi, jakija treba było pahladzieć i ŭ kancy prajści test.
— Ja čuła, što ŭ «Makdonaldsie» ŭličvajucca ŭsie pažadańni nakont hrafika pracy. I heta sapraŭdy tak. Da 15-ha čysła kožnaha miesiaca možna napisać prośby adnosna raskładu na nastupny miesiac u śpiecyjalny sšytak, jaki lažyć u pakoi dla rabotnikaŭ. Taksama niama nijakaj prablemy prosta padyści da administratara i paprasić niešta źmianić. Potym nas paviali ŭ inšaje pamiaškańnie, dzie vydali dva kamplekty formy: džynsy, majku, a taksama krasoŭki, bejdžyk i kiepku. Myć adzieńnie kožny pavinien sam. Taksama dali źnižkavuju kartku na niekatoryja pradukty sietki «Makdonalds». I skazali, što my možam pić chałodnyja napoi i niekatoryja haračyja ŭ nieabmiežavanaj kolkaści, pakul znachodzimsia na terytoryi kuchni.
Pierad tym, jak uvajści ŭ słužbovaje pamiaškańnie, nieabchodna nabrać kod ad dźviarej. Potym pieraapranacca ŭ raspranalni, zatym možna pajści ŭ pakoj dla supracoŭnikaŭ (dzie znachodzicca kuchnia, televizar, chaładzilnik) i čakać, pakul pryjdzie čas pracy: «Zatym ty pavinien zarehistravać na śpiecyjalnym aparacie čas, kali ty pačaŭ pracavać. Kali idzieš na pierapynak, jaki doŭžycca 30 chvilin, i sychodziš z pracy, taksama pavinien zafiksavać čas».
Praca na kuchni składajecca ź niekalkich zon.
— Moj pieršy dzień pačaŭsia z frytak. Mnie dali płanšet z navučalnaj prezientacyjaj, jakuju ja pavinna była pahladzieć. Potym da mianie prymacavali inšaha supracoŭnika, jaki ŭžo na praktycy pakazvaŭ, što ja pavinna rabić. Mahu skazać, što ruki tam myjucca vielmi časta. I pracaŭniki sapraŭdy padparadkoŭvajucca hetamu praviłu, što vielmi raduje. Važnym praviłam taksama źjaŭlajecca toje, što vałasy pavinny być sabranyja, nijakich upryhožańniaŭ i łaku dla paznohciaŭ, — kaža dziaŭčyna.
«Plita piščyć z nahody i biez»
— Ja pamyła ruki, nadzieła fartuch, znoŭ pamyła ruki i adpraviłasia na svajo pracoŭnaje miesca. Što ŭvachodzić u abaviazki taho, chto hatuje frytki: prynosić z chaładzilnika ciažkija skryni z zamarožanaj bulbaj, napaŭniać imi svoj chaładzilnik, mianiać butelku z alejem dla smažańnia, čyścić pieryjadyčna alej, sačyć za čyścinioj na pracoŭnym miescy, nasypać sol u śpiecyjalnyja kantejniery, sačyć za najaŭnaściu ŭpakovak dla bulby, padymać ciažkija kaŭšy i smažyć u ich bulbu, raskładvać bulbu pa pakiecikach (porcyja: maleńkaja, siaredniaja, vialikaja), tykać na knopki na plicie ŭ vypadku, kali jana piščyć z nahody i biez. I ŭsio heta nieabchodna rabić adnačasova, — raskazvaje Safija.
Dziaŭčyna dadaje, što heta ŭsio vielmi niebiaśpiečna. Pa jaje słovach, usia praca robicca hołymi rukami i biez palčatak, pracaŭnik tolki ŭ majcy, a padłoha vielmi ślizkaja z-za taho, što ŭvieś čas pyrskaje alej. Kali ŭ zale šmat klijentaŭ, to ŭsia praca pavinna rabicca vielmi chutka, a heta składana z-za taho, što pobač jašče šmat pracaŭnikoŭ.
Safija ŭspaminaje, što byvali vypadki, kali klijenty zamaŭlali bulbu biez soli. U takim vypadku treba čyścić ceły kantejnier ad bulby z sollu, mianiać prybory i sačyć za tym, kab niechta nie pasaliŭ bulbu.
Praces navučańnia doŭžyŭsia niadoŭha: jon byŭ sumieščany z samoj pracaj.
— Mnie chutka pakazali, što ja pavinna rabić i pakinuli. Pytańni davodziłasia zadavać usim, chto znachodziŭsia pobač. Supracoŭniki viedali ŭsie «asablivaści» hetaj pracy, tamu dapamahali prosta na aŭtamacie. Usie davoli-taki spahadlivyja, ale niervovyja, zrazumiełaja sprava, čamu.
Paśla pieršaha dnia pracy ŭ dziaŭčyny nievynosna baleła śpina, ruki i «vielmi mocna piščała ŭ vušach, kali ja zastałasia ŭ cišyni, bo plity, na jakich usio hatujecca, pastajanna, amal bieź pierapynku piščać». Dziaŭčyna kaža, što dumała, što źjechała z hłuzdu.
— Heta ŭsio praciahvałasia da taho času, pakul ja nie zdała «ekzamien» i mianie nie pieraviali na inšaje miesca, što jašče horš. Ale ekzamien ja taksama zdała nie adrazu: adna ź mieniedžaraŭ źmieny pastajanna paprakała mianie ŭ tym, što ja rablu niešta nie tak. Na treci dzień «piekła» inšy mieniedžar pastaviła mnie «zalik».
Zapomnić usio adrazu prosta niemahčyma
Praz try dni dziaŭčynu pastavili hatavać desierty i napoi. Safija dumała, što joj narešcie pašancavała, ale hetaja praca akazałasia jašče składaniej, čym rabić frytki.
— Čałaviek, jaki nikoli ŭ žyćci nie mieŭ spravu z padobnym abstalavańniem pavinien byŭ sačyć za zamovami i naciskać na knopku, kali zakaz vykanany, nalivać z aparata chałodnyja napoi, zakryvać ich nakryŭkami i stavić u śpiecyjalnyja padstaŭki, u vypadku, kali zakaz dla mašyny, rychtavać haračyja napoi — niekalki vidaŭ, plus da ŭsiaho asobna rychtavać małako: zvyčajnaje, biez łaktozy i sojevaje. Dalej nieabchodna źbirać desierty — dadavać da ich pasypku, džemy, siropy. Paralelna nieabchodna dadavać sabie šklanki dla napojaŭ i desiertaŭ, kali jany skončylisia, nakryŭki, prynosić lod, čyścić kavamašyny, napaŭniać kantejniery ź siropami, pasypkami.
Pa słovach dziaŭčyny, zapomnić adrazu nazvy ŭsich praduktaŭ, dla čaho patrebnaja taja ci inšaja šklanka, dzie i što naciskać, prosta niemahčyma: «Narmalny čałaviek prosta fizična nie paśpieje ŭsio zrabić. Nichto i nie paśpiavaje».
— U hety ž dzień ja prosta nie vytrymała ni fizična, ni emacyjna. Bolš, chutčej za ŭsio, syhraŭ emacyjny faktar. Ja vielmi chacieła pahladzieć, jak hatujucca hamburhiery, ale da ich nie dajšła, na žal ci na ščaście. Kali pačaŭsia abied, ja sabrała rečy i prosta pajšła dadomu. Emacyjna ja była nastolki padaŭlenaja, što navat nikoha nie papiaredziła. Mieniedžar niejak raskazvała, što byŭ užo vypadak, kali z pracy źbieh chłopiec — nie vytrymaŭ. Ja budu druhoj u ich historyi.
Pa darozie dadomu dziaŭčyna źviazałasia ź mieniedžaram i patłumačyła, što pracavać tam nie moža i što jana zvalniajecca.
— My damovilisia ab sustrečy, kab ja addała formu, ale sustreča tak i nie adbyłasia. I ŭ mianie nie było času, i supracoŭniki nie źviazvalisia sa mnoj. Krychu paźniej pryjšoŭ list ab tym, što kali ja nie napišu raśpisku, čamu adsutničała ŭsie hetyja dni, to mnie zrobiać vymovu. Raśpisku ja nie dasłała, tamu što prosta zabyłasia. Na dniach pryjšła častka zarpłaty, krychu mienš, čym pavinna być. U sumie ja dzieści pracavała dni čatyry, bolš mianie nie chapiła. Z taho momantu ja nie jem u «Makdonaldsie» i kožny raz, prachodziačy abo prajazdžajučy mima jaho, dumaju pra toje, jak mnie škada tych rabotnikaŭ i dziakuj bohu, što mianie tam niama.
Čytać taksama:
Ad 4 da 14 jeŭra za hadzinu na ruki. Jakuju pracu prapanujuć biełarusam u ES
Kiraŭnica BiełTA pałochaje biełarusaŭ polskimi kłubnicami. A voś kolki tam zarablajuć na jahadach
