«Paloty ŭ Jeŭropu — heta była takaja asałoda». Byłaja ściuardesa «Biełavija» raskazała pra ŭnutranuju kuchniu avijakampanii-manapalista
U Biełarusi niama i nie było łaŭkostaŭ, zatoje jość manapalist i aktualny saviecki łozunh: «Lotajcie samalotami «Biełavija». Unutranaja kuchnia manapalista zvyčajna zakrytaja i pakrytaja karparatyŭnaj tajamnicaj, ale ŭ Kyky.org atrymałasia pahavaryć z eks-ściuardesaj biełaruskaha avijapieravozčyka.
U avijacyju Ina (imia źmieniena) trapiła vypadkova: vučyłasia na zavočcy, šukała pracu i daviedałasia, što ŭ «Biełavija» adkryli nabor bortpravadnikoŭ. Ina prajšła miedkamisiju, zdała test pa anhlijskaj movie i stała ściuardesaj.
Pieršyja paŭhoda jana była začaravanaja niebam, ale čym daŭžej lotała, tym bolš rasčaroŭvałasia ŭ svaim pracadaŭcy. Dalej idzie apovied, zapisany žurnalistam Kyky.org ź jaje słoŭ.
«Im prosta ŭsio adno, chto pracuje». Pra načalstva, represii i śpisy na zvalnieńnie
Varta razumieć, što «Biełavija» — pradziaržaŭnaja arhanizacyja, choć jana nibyta i AAT. U kiraŭnictvie ŭsie paviazanyja pamiž saboj, bo heta našyja bortpravadniki i piłoty Łukašenku pieravoziać. Naš były načalnik — kadebešnik, a ŭ ciapierašniaj načalnicy mama na kiraŭničaj pasadzie pracavała. Tam usie trymajucca za svaje miescy. U ciabie niama mahčymaści vystupić suprać abo admovicca ad čahości.
Naprykład, 9 maja my chadzili na parad ad «Biełavija» — prymusili. A nakiroŭvaŭ nas namieśnik načalnika adździeła pa «ideałahičnaj rabocie», jaki źjaviŭsia paśla 2020-ha.
Mnohija supracoŭniki nie vytrymlivajuć i sychodziać sami, inšych zvalniajuć. Tak, zimoj ja daviedałasia, što ludziej pačali padvodzić pad niepraciah kantrakta. U śpisie, nakolki mnie viadoma, akazałasia kala 50 čałaviek — i heta byli adny z samych adekvatnych supracoŭnikaŭ.
Bortpravadniki — adna z najbolšaj ciakučki ŭ kampanii, načalstvu prosta ŭsio adno, chto pracuje.
Kali my padymali pytańnie ab pavyšeńni akładu, pieryjadyčna ad kiraŭnictva praskokvali frazy: «U vioskach mnohija chočuć pracavać na vašym miescy. Dumajecie, my za vas budziem trymacca?»
Pry hetym, kali ludzi sychodziać pa svaim žadańni, načalnicu «vyklikajuć na dyvan» z pytańniami typu: «Čamu ad vas sychodziać supracoŭniki? Što im nie padabajecca?»
Zatoje zastałasia, naprykład, bortpravadnica, jakaja mahła na pasažyraŭ nakryčać, navat pasłać. Ale ŭ jaje ci to chrosny, ci to prosta dziadźka blizki da Łukašenki. Paskardzicca na jaje nierealna. Kažaš joj, što tak z pasažyrami nielha razmaŭlać, a jana adkazvaje: «Davaj z taboj pamierajemsia plačyma, jakija za nami stajać».
Jana ŭžo dasłužyłasia da hałoŭnaha instruktara i ciapier u ściuardes abcasy liniejkaj vymiaraje, na paznohci hladzić, na pryčoski, kašuli — nakolki ŭsio prylizana i vyprasavana. A narmalnych zvalniać navat raniej pačali — paŭtara ci dva hady tamu. Była dziaŭčynka, jakoj skazali: «Voś u ciabie fatahrafii sa ściaham. Ty albo ich vydalaješ, albo my nie praciahvajem tabie kantrakt». Jana nie vydaliła. Ale tady chacia b davali mahčymaść vybirać, a ciapier prosta iduć pa śpisie, i ŭsio — da pabačeńnia.
Kali zakančvajecca kantrakt, vyklikajuć na hutarku i kažuć: «My nie chočam praciahvać, tamu što vy asabliva vyznačylisia, ale nie ŭ tym, što treba kampanii».
Jość jašče cikavaja sistema: čałavieka zatrymali, jon siadzić, a jaho potym zvalniajuć pa artykule z-za prahułaŭ. Nijaki prafsajuz nie zastupajecca. Kali maju kalehu zabrali, ja spytałasia pra heta ŭ dziaŭčynki z prafsajuza, a jana kaža: «Nam skazali navat nie leźci ŭ heta. Nie sprabujcie joj nijak dapamahčy».
Pakul nie źjavilisia hetyja śpisy, mnohija našy simvoliku nasili i na čamadanach u mnohich stužački visieli. Adzin kaleha navat pierajšoŭ na biełaruskuju movu. Nie viedaju, darečy, ci pracuje jon dahetul.
Šmat chto byŭ na pratestach, ale nie strajkavali — nam pa kantraktach było nielha. Usim nam prosta zabaranili havaryć pra palityku. Naturalna, pamiž saboj my niejak pierahavorvalisia, ale kali pasažyry pytalisia, za kaho my hałasavali, davodziłasia sychodzić ad adkazu.
«Vychodziš z samalota — i ty jak narkaman. Navat zaležnaść ad hetaha źjaŭlajecca». Jak zachoplivaje praca
Pracavali raniej, možna skazać, piacidzionku. U nas byli pieraloty načnyja, dzionnyja i ranišnija — usio adno za druhoje začaplałasia. Pry hetym pa praviłach pamiž prylotam i vyletam u ciabie pavinna być 14 hadzin adpačynku. Atrymałasia ŭ vyniku tak: ty śpiš pa darozie dadomu, pryjazdžaješ, śpiš, pračynaješsia, śpiš pa darozie na pracu, pracuješ, i tak pa kole. Voś tak u mianie adnojčy ŭsio leta prajšło. Zatoje, blin, 2500 rubloŭ zarabiła.
Čaściej za ŭsio rejsy byli razvarotnyja, kali viartaješsia ŭ Minsk, ale byli i kamandziroŭki. Heta kali ty laciš kudyści i zastaješsia na niejki čas. Tak ciapier u Dubaj, Jehipiet i, napeŭna, Dochu lotajuć. Byli kamandziroŭki ŭ Stambuł, Antaliju, Ałmaty. Kampanija apłačvała tam hateli i tranśfier, kamandzirovačnyja davała. Ale zastacca, naprykład, u Šviecyi abo Francyi nie atrymlivałasia, tamu što my ŭ centry Jeŭropy i lotać nam było blizka i chutka — kampanii bolš vyhadna adrazu viartacca.
Dy i supracoŭnikam razvarotnyja rejsy, mnie zdajecca, bolš zručnyja. Va ŭsich u asnoŭnym žyćcio ŭ Minsku. Ale kali kazać pra doŭhija pieraloty, to ja zaŭsiody za kamandziroŭki.
Adna reč, kali ty laciš šeść hadzin, a potym śpiš i adpačyvaješ, i inšaja — kali šeść hadzin tudy i adrazu šeść hadzin nazad. Ty potym vychodziš z samalota z dumkami: «Što heta było? Chto ja? Što ja?» Kisłarod rezka bje ŭ hałavu, i ty jak narkaman. U ciabie niejkaja navat zaležnaść ad hetaha źjaŭlajecca.
I naohuł, heta takaja praca, što ŭ ciabie ŭsio žyćcio vakoł jaje zakručvajecca. U niejki momant vy ŭsie ŭžo nastolki znajomiciesia, što ŭsie hetyja hałavakružeńni i straty prytomnaści hurtujuć. Kali tak šmat pracuješ i lotaješ, jak miaciołka, to naohuł nie apuskaješsia ŭ sistemu. Nie zaŭvažaješ, što nie dapłačvajuć, što tabie nie chapaje zdarovaha adpačynku, što kaleham składana na pracu dabiracca, što ŭ vas usie na balničnych.
Uzimku lotaješ na samalotach, dzie na zadniaj kuchni choładna, i ŭsim usio adno — mierźni, kažuć, tam, a ŭ sałon, dzie ciaplej, nie siadaj, nie parušaj hetuju pryhožuju karcinku.
Čym bolš ja lotała, tym bolš razumieła, što ŭsio naohuł nie tak. Okiej, tabie zaŭsiody svoječasova płaciać i ty pryblizna viedaješ, čaho čakać. Ale ź inšaha boku, ty dla ich jak starońni: hrošy atrymaŭ, i ŭsio — davaj adsiul. Choć usie kažuć: «Vy — naš tvar i na vas pavinna ŭsio trymacca». I tamu ty ŭśmichaješsia zaŭsiody, niezaležna ad situacyi. Kavid? Usio dobra! Vajna? Usio dobra!
Ja tamu i zvolniłasia: złaviła siabie na dumcy, što ŭžo nie mahu dobra absłuhoŭvać pasažyraŭ. Tamu što ŭ mianie ŭ hałavie staić zvon ad usiaho, što ŭžo nazapasiłasia.
Ja nie chacieła b pryjści pasažyram na rejs, dzie na mianie kasym pozirkam hladzieła b stomlenaja ad žyćcia ściuardesa i jašče aceńvała: «Što ty tut robiš?»
Hetuju pracu ja bolš rasceńvaju jak časovuju. Ja nie ŭjaŭlaju, jak, dapuścim, možna lotać i mieć siamju. Baćki zaŭsiody pavinny być pobač ź dziciem. Ja nie chacieła b svajo dzicia pakidać na babulu. Choć pracavali ŭ nas i maci-adzinočki. A niekatoryja hetuju prafiesiju jakraz lubiać z-za taho, što mienš času ź siamjoj pravodziać. «Stamiłasia ad dziaciej — pajdu palotaju». Ale mnie ŭsio ž taki zdajecca, što lotać kruta, pakul ty małady, pakul zdaroŭje i čas dazvalajuć, pakul niama adnosin.
Chacia mnohija stvarajuć siemji farmatu ściuardesa — piłot. Była ŭ mianie dziaŭčynka, jakaja sustrakałasia z bortpravadnikom. Jany potym raźvitalisia i niejak pastavili im rejs sumiesny. Nu i jany lacieli ŭ cišyni ŭ hetaj maleńkaj prastory.
«Kavid daŭ mahčymaść adpačyć, ubačyć leta!» Pra epidemiju, pasadku Ryanair i vajnu
U kavid usio pamianiałasia. Spačatku nichto nie razumieŭ, što ŭvohule adbyvajecca. Ale ja była vielmi radaja. Zmahła narmalna pažyć, paspać, ubačyła leta. Kavid mnohim daŭ mahčymaść adpačyć, tamu što pierad hetym u nas novyja rejsy ŭ Jeŭropu adkrylisia i supracoŭnikaŭ nie chapała. Vielmi šmat lotali, času volnaha nie było.
A ŭ kavid jon źjaviŭsia, ale hrošaj nie było. Nas adpravili ŭ prastoj, na akład pražyć było nierealna. Ja da baćkoŭ viarnułasia, svaju kvateru zdavała. Mnohija syšli na padpracoŭki.
A ŭ kampanii ŭsio było šykoŭna. Usiudy kazali: «Padtrymajcie avijakampanii, im ciažka». A našy i ŭ hałoŭnym ofisie ramont rabili, i ŭ aeraporcie. Ja hladzieła i nie razumieła, dzie tam ciažkaje stanovišča.
Kali viarnulisia na pracu, vakcynavacca nas nie prymušali. Pryščepka patrebna była, tolki kali adpraŭlali ŭ kamandziroŭku ŭ Dubaj.
Ale hałoŭny pierałomny momant byŭ, kali samalot pasadzili (skandał z Ryanair, na jakim lacieŭ Raman Pratasievič — zaŭv. KYKY). My adrazu vydatna zrazumieli, što za hetym rušyć uśled. Ale dziaržavie było maksimalna ŭsio adno, joj treba eha padtrymlivać.
My tolki-tolki pieražyli kavid, i samaloty pačali narmalna lotać, i tut tabie — raz, rabicie, što chočacie. Pačalisia sankcyi. Samaje ciažkaje ŭ ich — zakryłasia bolšaja častka rejsaŭ. A paloty ŭ Jeŭropu — heta była takaja asałoda. Pa-pieršaje, usie rejsy byli ŭ dzionny čas, ty paśpiavaŭ vyspacca. Pa-druhoje, zaŭsiody było niašmat pasažyraŭ. U asnoŭnym spakojnyja, dobryja, talerantnyja ludzi. Ja ź imi lotała na takim kajfie. A potym zastalisia tolki Armienija i Hruzija. Heta jakraz-taki tyja rejsy, dzie i pakurać na borcie, i napjucca, i pabicca mohuć.
Naturalna, zarablać my stali mienš. Ale ŭsio roŭna ŭsie trymalisia na niejkim karparatyŭnym duchu.
Jašče adzin udar — vajna. Pa-pieršaje, my ŭsie prosta pieražyvali. Psichałahična składana było. My naohuł pačali ablatać Ukrainu, a heta plus dźvie hadziny da luboha rejsu. Nam za hety dadatkovy čas płacili tolki 70%. Pry hetym z pasažyraŭ hrošy za ablot brali ŭ poŭnym abjomie.
«Mnohija nie mahli apłačvać žyllo». Pra zarobki i avaryi pa darozie dadomu z-za stomy
Kali ja sychodziła, akład rubloŭ z 200 byŭ. Ciapier, nakolki ja viedaju, jaho padymać źbirajucca rubloŭ na 20. Da akładu dadajecca čas nalotu i ŭličvajucca krainy, u jakija ty lotaješ. Dapuścim, za paloty ŭ Jeŭropu davali bolš — 15 jeŭra. Ale hety ceńnik nam pieravodzili ŭ biełaruskija rubli. Abiacali, što budzie suraźmierna kursu. Ale ničoha nie źmianiałasia, navat kali jeŭra byŭ pad čatyry rubli.
Napeŭna, samy vialiki moj zarobak byŭ kala 2500 rubloŭ, samy maleńki — 800. Dziaŭčyna ŭ mianie adna ŭ kavid naohuł 7 rubloŭ atrymała. Taki akład i takija zarobki — heta nienarmalna. Heta ŭ Jeŭropie možna palotać i zarabić hrošaj. U Dubai vielmi dobry zarobak — 3000 dalaraŭ u miesiac. Nu, heta značyć, možna padkapić, naźbirać.
Mnohija ŭ nas nie mahli apłačvać žyllo. Pytalisia ŭ načalstva, čamu niama internata dla bortpravadnikoŭ, bo ŭ supracoŭnikaŭ aeraporta jon jość — u rajonie Sokał. Ale načalnica, jana naohuł amatarka takimi frazami kidacca, adkazała: «Z kalehami źbirajciesia. Možacie razam zdymać. Tak tańniej budzie vychodzić». Ty da jaje časam prychodziš, i ŭ ciabie ŭ hałavie prosta voś hetaja małpačka z talerkami. Nie razumieješ, jak takoje moža być. Jana ž, pa idei, pavinna našy intaresy adstojvać.
Toje ž samaje było, kali my prasili słužbovy transpart da Minska. U nas jość maršrutka z centra ŭ Sokał, da aeraporta. Ale da Minska taksama dabiracca treba. Nam davali niejkija hrošy na mižharodni aŭtobus, ale ich nie chapała. Ty na pracu jedzieš u formie, ciahnieš čamadan. Usie vakoł na ciabie hladziać. A letam ty jašče i mokry ŭvieś ad śpioki.
Naturalna, mnohija jeździli na mašynach. Byli situacyi, kali dziaŭčaty ź ciažkich načnych rejsaŭ viartalisia i traplali ŭ avaryi. Surjoznych zdareńniaŭ nie było, ale mašyny narmalna tak raźbivalisia. Na heta nam kazali: «A nie treba było nočču jechać».
Tak, byŭ varyjant z aeraporta adpravicca ŭ hatel, jaki pobač pabudavany. Ale tabie paśla pracy dadomu chočacca, a nie načavać dzieści tam i tolki ranicaj da siabie viartacca. Prafsajuz na avaryi nijak nie reahavaŭ, usie hetyja historyi zamiali.
«Plotki za śpinaj — heta śviatoje». Pra dziedaŭščynu, ejdžyzm, seksizm i hamafobiju
Ejdžyzmu jak takoha ŭ nas nie było. Paśla peŭnaha ŭzrostu ściuardes nie zvalniali. Niekatoryja lotali da piensii. Ale ŭ bolšaści svajoj žančyny, jakija daŭno pracavali, u niejki momant sychodzili niešta rabić na ziamli. Abo kali ty pa zdaroŭi nie moh lotać, kampanija dapamahała pierastroicca, kab ty zastaŭsia z pracaj.
Niejkaj dziedaŭščyny taksama nie było. U asnoŭnym, usie adekvatnyja i zaŭsiody imknucca dapamahać. Kali novy nabor prychodzić, im usio cikava, jany navat zanadta imknucca: i tam chočuć dapamahčy, i heta zrabić, i toje prynieści. Nu a my ich tarmozim: maŭlaŭ, nie treba adrazu za ŭsio bracca, treba ćviaroza svaje siły aceńvać. Dla nas usie novieńkija — heta «małyja» i «pupsiki».
Naohuł, kalektyŭ byŭ šykoŭny. Kalehi-dziaŭčaty mianie pa-žanočamu zaŭsiody razumieli. A kali z chłopcami lotała, to prosta pryncesaj siabie adčuvała. Niejkaha prosta seksizmu ŭ nas ja nie zaŭvažała.
Była hamafobija, ale cichaja. Z hetaha viečnaha razradu: «Mnie ŭsio adno, ale kali b jon da mianie čaplaŭsia, ja b jamu tresnuŭ». Tak ściuardy da kaleh-hiejaŭ stavilisia, a dziaŭčynki ŭ nas u hetym płanie ŭsie davoli prasunutyja byli. Choć na pracy temu seksualnaści nie abhavorvali. Ale plotki za śpinaj — heta śviatoje.
Pra krynžovych i miłych pasažyraŭ
Pierad rejsam u nas zaŭsiody bryfinh, dzie abhavorvali, jakija pasažyry buduć na borcie. Jość ža roznyja katehoryi: małaruchomyja, ślapyja, hłuchija abo dzieci biez baćkoŭ laciać. Z kožnym pracuješ indyvidualna.
Kali ŭsie pasažyry pierad taboj prachodziać, ty na aŭtamacie vitaješsia, ale ŭsio adno źviartaješ uvahu, chto z taboj pavitaŭsia i jak, a chto — nie. Usich aceńvaješ sa svajoj pierśpiektyvy.
Dapuścim, ja zaŭvažała ŭ kahości knihu, jakuju niadaŭna čytała, i adrazu dumała, što čałaviek prykolny i, mahčyma, my mahli b pasiabravać, heta pryjemna razumieć.
Niejak raz my na Kipr prylacieli, źbirali śmiećcie, i da nas padyšła pasažyrka. Kaža: «Dziaŭčatki, možna ja vam dapamahu? Ja hladžu, jak vy nosicie tudy-siudy, i mnie tak vam dapamahčy chočacca. Možna ja z vami śmiećcie źbiaru? U mianie dačka taksama lotaje». Vielmi miłaja situacyja.
Byvajuć niepryjemnyja vypadki. Kali jaki-niebudź dvuchmietrovy mužyk kryčyć na ciabie, tamu što jamu zaplečnik niama kudy pastavić.
Naohuł, vielmi składana lotać z ruskimi. Dziaŭčaty ŭsie takija z noh da hałavy hrašyma pachnuć — vielmi napyšliva kamunikujuć. Nakštałt: «Znajdzicie čystaje miesca dla majho futra». I ty taki: «Kłas, mnie čamadany niama kudy skłaści, a tut futra».
Była śmiešnaja situacyja ź ježaj. U nas haračaha zaŭsiody 50 na 50: naprykład, dla adnoj pałovy pasažyraŭ jałavičyna, dla inšaj — kuryca. I padychodžu ja tak da kanca samalota, a ŭ nas tolki kuryca ŭžo zastałasia. Kažu pra heta mužu z žonkaj, prašu prabačeńnia, što jałavičynu razabrali i vybaru nie zastałosia. A jon pačynaje na mianie kryčać: «Ja što, pavinien tryvać hetuju vašuju abyjakavaść?! Ja ŭ hateli ŭžo najeŭsia hetaj kurycy, chaču jałavičyny». I tut pavaročvajecca jahonaja žonka i prapisvaje jamu poŭchu. Kaža: «Jež, što dajuć». Ja pieraviała dychańnie, addała jamu haračaje — smačna jeści. Jon potym da kanca palotu taki spakojny byŭ.
«Biełavija» adna, i jana hetym karystajecca». Pra samaloty i ceny na kvitki
Košt kvitka zaležyć ad niekalkich faktaraŭ. Pa-pieršaje, «Biełavija» lotaje ŭ davoli darahija aeraporty. Dapuścim, toj ža Ryanair nie ŭ samim Paryžy sadzicca, ale pobač. A našyja zaŭsiody lotali mienavita ŭ centr, u aeraport Šarl-de-Hol. Tam, naturalna, absłuhoŭvańnie daražejšaje i taksa zboraŭ vyšejšaja.
Pa-druhoje, na mnohich samalotach prybirajucca sami bortpravadniki. U nas ža prychodziać prybiralščyki.
Ale ŭsio adno jano takich hrošaj nie varta. Ja znutry ŭsio bačyła i razumieju, što cana—iakaść nie suadnosiacca. Ale «Biełavija» adna, i jana hetym karystajecca.
Raniej i palityčnymi situacyjami karystalisia. Rasijanie lotali va Ukrainu i Hruziju praź Minsk, im «Biełavija» staviła svaje ceny. Tamu kampanija vielmi dobra siabie ŭ finansavym płanie adčuvała.
U hodzie 2014-m u nas źjavilisia kłasnyja «Boinhi NG» — pryhožyja, novieńkija, pryjemna lotać. I jość krutyja «Embrajer». Ale lotajuć i vielmi staryja «Boinhi» — u asnoŭnym, trochsotki i para vaśmisotak. Tabie samomu tam ciažka pracavać, tamu što ŭsio na ładan dychaje. Prychodziać pasažyry i pytajucca: «Što heta takoje?» A ty ŭśmichaješsia i adkazvaješ: «Nu voś taki samalot».
U «ekanomie» ludzi skardziacca, što nohi nie mieściacca. Ty ich razumieješ: samoj niazručna. I chodziš praz heta na miažy niejkaha niezrazumiełaha varjactva. Ty ž pavinien abaraniać kampaniju, ale bačyš, što nasamreč adbyvajecca.
Treba pačuć bortpravadnikoŭ, pamianiać charčavańnie na borcie. Na jaho ŭsie skardziacca. Možna pravieści niejki konkurs. Tamu što kali charčavańniem zajmajecca adna i taja ž arhanizacyja, to ŭ jaje niama kankurencyi, a značyć niama raźvićcia.
Jašče tarmozić toj fakt, što heta pradziaržaŭnaja arhanizacyja i tam va ŭsim dobraachvotna-prymusovy paradak. Nu i niaźmiennaje načalstva, jakoje nie słuchaje nikoha.
Čytajcie taksama:
Pra što nie raskaža ściuardesa: što varta viedać pra hihijenu i ježu ŭ samalocie
Siejšeły, Indaniezija, Jehipiet: kolki kaštujuć tury ŭ ciopłyja krainy
vot v etoj vot vašiej ovoŝnoj fihnie ?
dy nu nafih
čto v vot
dievuški tolko listiki na dierievjach risujut i