Machlar ašukvaje ludziej u biełaruskich supołkach u sacsietkach. Vypadki na tysiačy jeŭra
Vajna nie ŭsio śpiša. Dziakujučy infarmacyi pra izrailskija pieraviazačnyja bandažy, jakija nie dajšli da pieradavoj, udałosia paciahnuć za nitačku i raskapać doŭhuju historyju machlarstvaŭ u roznych biełaruskich i ŭkrainskich asiarodkach, za jakoj staić chłopiec ź biełaruskaha rajcentra.
Chłopiec, pra jakoha pojdzie razmova, siadzić va ŭsich mahčymych supołkach biełaruskaj emihracyi i dapamohi Ukrainie. U Fejsbuku jaho klikali Vladislav Freeman, jon karystaŭsia dvuma numarami — polskim i biełaruskim.
Akazałasia, što jon ašukvaŭ vałancioraŭ, jakija źbirali achoŭny ryštunak dla abaroncaŭ Ukrainy. Machlar abiacaŭ kupić rečy, jakija ratujuć žyćcio vajskoŭcam, ale nie zrabiŭ hetaha.
Bronik, ale nie toj
Skryniu Pandory adkryŭ ukrainski vałancior Jaŭhien Vajnštejn, jaki žyvie ŭ Hiermanii.
«My chacieli nabyć dla ŭkraincaŭ 150 pieraviazačnych bandažoŭ, — kaža mužčyna, — i sabrali na heta 1300 jeŭra. Pieršapačatkova ja chacieŭ pastavić ich u padraździaleńnie, dzie słužyć moj siabar.
U Niamieččynie na toj momant heta było ŭžo składana ci nadta doraha. Tady pačali šukać varyjanty kupli nie tolki ŭ Hiermanii, a naŭprost u Izraili ci jašče dzieści, bo ich vyrablajuć u mnohich miescach.
Pytalisia pa znajomych, na forumach dapamohi Ukrainie ŭ roznych krainach. U vyniku na suviaź z majoj znajomaj praz Fejsbuk-hrupu «Siabry Ukrainy ŭ Izraili» vyjšaŭ hety Uładź, i skazaŭ što jon hatovy dapamahčy z kuplaj bandažoŭ ŭ Polščy i dastaŭkaj va Ukrainu. Ja atrymaŭ jaho kaardynaty ad znajomaj, ź jakoj my dapamahajem Ukrainie z 2014 hoda, i vyrašyŭ, što jana jaho taksama dobra viedaje.
Skrynšot staronki Uładzisłava ŭ Fejsbuku
Dalej my z Uładziem niekalki razoŭ havaryli hołasam praz Fejsbuk. Jon adekvatna adkazvaŭ na pytańni, rabiŭ sustrečnyja prapanovy i navat prapanavaŭ napačatku zamović mienšuju partyju, kab nie tracić usie hrošy adrazu. Jon skazaŭ, što jak mały pradprymalnik moža zamović drobnaaptovuju partyju bandažoŭ i dla prykładu skinuŭ spasyłku na anłajn-kramu, dzie jany byli.
Ja ničoha kiepskaha nie padazravaŭ, i my amal adrazu abmierkavali techničnyja detali pieravodu hrošaj. Jon raskazaŭ, što byccam by tak užo dla kahości zamaŭlaŭ — my jamu apłačvajem zamovu, jak nam zručna, a jon pracuje naŭprost z kramaj.
Ja nie zmoh pieravieści jamu hrošy naŭprost pa techničnych pryčynach, ale dziakujučy sprobie ja pabačyŭ jaho sapraŭdnaje imia i numar telefona. Pramaja apłata nie spracavała, jon daŭ mnie kaardynaty čałavieka z PayPal, skazaŭšy što hety čałaviek ź im u adnoj hrupie vałancioraŭ, jakija zajmajucca dapamohaj Ukrainie. Ja pieravioŭ 900 jeŭra hetamu čałavieku, a jana pieraviała ich dalej Uładziu».
Paśla hetaha Uładzisłaŭ daŭ spravazdaču, što hrošy atrymaŭ, paźniej, što kupiŭ bandažy, ale tak i nie pakazaŭ anijakich dokazaŭ. Jon albo telefanavaŭ i mianiaŭ temu, albo źnikaŭ na pałovu dnia, a potym zapeŭnivaŭ, što byccam by ŭžo ŭsio zrabiŭ. Jaŭhien pačaŭ padazravać niadobraje.
«Spačatku vyśvietliłasia, što Natalla, ź jakoj pieršapačatkova my zadumali zbor hrošaj i pošuk tavaru, asabista chłopca nie viedała i ź im raniej spravaŭ nie mieła. Pieršy zvanočak…
U niejki momant, paśla adnaho z maich zapytaŭ, jon dasłaŭ fota skrynki, poŭnaj bandažami. Ale čekaŭ tak i nie pakazaŭ. Druhi zvanočak…
Z hetaha momantu my z Natallaj pačali aktyŭna šukać infarmacyju pra Uładzia. Zrazumiełaja sprava, pierš za ŭsio my vyjšli na Viku, jakoj ja pieravioŭ hrošy dla Uładzia i jakaja, jak ja dumaŭ, była ź im znajomaja. Ale akazałasia, što na samoj spravie jana prosta pa jaho prośbie pasłužyła pasiarednicaj pry pieravodzie srodkaŭ. A sama taksama zamaŭlała ŭ hetaha chłopca abarončy ryštunak dla svajaka va Ukrainie.
Pierapiska z adnoj z achviar. Uziataja z kamientaroŭ u Fejsbuk pad zapisam Jaŭhiena
Moj dobry siabar hnaŭ praz Polšču va Ukrainu budučy «banderamabil» i pahadziŭsia dla mianie zabrać va Uładzia bandažy. Kali tavaryš byŭ užo ŭ Polščy, jon raptam źnik z suviazi na sutki…
Stała kančatkova zrazumieła, što Uładź — machlar. Praz sutki jon vyjšaŭ na suviaź sam. Skazaŭ, što ŭ jaho zdaryłasia «asabistaja trahiedyja» i paabiacaŭ adpravić usio dalej sam pa svaim kanale», — kaža Jaŭhien Vajnštejn.
Hetaha tak i nie adbyłosia. Vałancior paźniej pačaŭ pisać usim «siabram» chłopca ŭ Fejsbuku. I amal adrazu stali prychodzić adkazy ab tym, što jon machlar.
«Paśla hetaha ja pierš za ŭsio napisaŭ post na FB i my jaho pastaralisia raspaŭsiudzić jak maha šyrej. Dziakujučy hetamu paviedamleńniu, niekalki čałaviek napisali, što spynili pieravod hrošaj u apošni momant, ja rady jak minimum hetamu, — dzielicca mužčyna. —
U vyniku pošukaŭ na suviaź z nami vyjšła dzieviać čałaviek, jakija paciarpieli ad jaho machlarstva naŭprost. Pa našych prykidkach, jon kinuŭ ludziej nie mienš čym na 3500—4000 jeŭra. I heta jašče nie ŭsie napisali, kolki jamu kidali hrošaŭ.
Siarod paciarpiełych jość niekalki čałaviek, jakija pieravodzili hrošy praz rachunak inšaha čałavieka, jakoha Uładź, padobna, taksama vykarystaŭ uślapuju jak pasiarednika ŭ łancužku pieravodaŭ, jak zrabiŭ ź Vikaj.
Ź joj asobnaja cikavaja historyja. Kali my pačali aktyŭna kapać infarmacyju pra Uładzia, jon dasłaŭ joj skan svajho pašparta, kab supakoić. Jon tady jašče nie viedaŭ, što my majem znosiny napramuju. I jaje svajak nieŭzabavie atrymaŭ pa pošcie bronik!
Ale nie toj, jaki zamovili i apłacili, a inšuju madel i ad starońniaha čałavieka.
Jak my vyśvietlili, Uładź zrabiŭ zapyt u vialiki fond, dzie dapamahajuć Ukrainie, z prośbaj zabiaśpiečyć kankretnaha bajca achoŭnym ryštunkam! Fond vysłaŭ bronik biaspłatna… Vika pra heta daviedałasia, kali źviazałasia z adpraŭščykam».
Fota pašparta, dasłanaje Viktoryi
Taksama viadomy vypadak, kali Uładzisłaŭ paabiacaŭ dapamahčy čałavieku z kuplaj ciepłavizara, dla čaho toj admysłova pajechaŭ u Finlandyju, dzie biez hrošaj na zvarotny bilet zachras na niekalki dzion.
Jaŭhien z vałanciorami źviarnuŭsia ŭ PaySend z prośbaj viarnuć hrošy.
«Jany admovilisia, spasłaŭšysia na toje, što heta nie ŭ ich siłach, ale vydali realnaje imia čałavieka, da jakoha pryviazany akaŭnt, numar telefona, nazvu jahonaha banka i častku numara rachunku. Paraili źviarnucca ŭ bank naŭprost. Što i było zroblena.
Kamientary pad dopisam pra situacyju. Krynica: Fejsbuk
Jon pa-raniejšamu z nami pieryjadyčna vychodzić na suviaź. Kaža, što hatovy pastupova addać hrošy. Apošni raz jon paviedamiŭ, što rachunak u banku pa zajavie Viktoryi zabłakavali dla dalejšaj pravierki i prasiŭ dać rachunak u polskim banku, kab jon moh pieravieści hrošy. Adkul jon ich uziaŭ — inšaje pytańnie, tak što rachunak jamu nichto davać nie źbirajecca…»
U kamientarach u Fejsbuku sam Uładzisłaŭ pryznaje, što ŭziaŭ hrošy, ale nie vykanaŭ abiacanaha. Ale dalej za hetyja pryznańni, pa słovach vałancioraŭ, sprava nie idzie.
Dzie chłopiec ciapier, nie viadoma. Jon moža znachodzicca na terytoryi Biełarusi, bo maje častku sacsietak, zarehistravanych na biełaruski numar. Ale, moža, i ŭ Polščy, bo jon, mahčyma praz pasiarednikaŭ, maje aktyŭnyja polski numar i rachunak. Adnamu z vałancioraŭ Uładzisłaŭ raskazvaŭ, što nibyta pierajechaŭ u Polšču praź pieraśled uładaŭ.
«Škada nie hrošaj — škada, što chłopcy na pieradavoj zastalisia biez rečaŭ, jakija mohuć im vyratavać žyćcio, — kaža Jaŭhien. —
Ale jość i dobraja navina: my paśla ŭsio ž sabrali jašče hrošaŭ na 150 kampresijnych bandažoŭ i 65 krovaspynialnych žhutoŭ! Heta ŭsio ciapier va Ukrainie, častkova ŭžo dajšło ŭ padraździaleńni».
Ryštunak, jaki narešcie dajechaŭ va Ukrainu
«Ludzi, jakich jon ašukaŭ, nie ŭ Biełarusi, tamu nie mohuć napisać na jaho zajavu ŭ milicyju»
U biełaruskim asiarodku pra hetaha machlara daviedalisia paśla dopisu Źmitra Zavadskaha.
Prykładna dva miesiacy tamu Źmicier chacieŭ pieravieźci niekalki rečaŭ ź Biełarusi ŭ Hiermaniju. Mužčyna adpisaŭ svaju prośbu ŭ miascovuju supołku biełarusaŭ. Ź im źviazaŭsia chłopiec, jaki prapanavaŭ dapamohu. Jon uziaŭ 50 jeŭra za pieravozku rečaŭ u Hiermaniju i ničoha nie pieravioz, a hrošaj nie viarnuŭ.
«Hety čałaviek prapanavaŭ vielmi nizkuju canu, što mianie spačatku i naściarožyła. Ale ž u jaho na avatarcy bieł-čyrvona-bieły ściah, dopisy ŭ padtrymku Ukrainy, tamu ŭsio vyhladała tak, što heta prosta nieabyjakavy biełaruskaj spravie čałaviek choča dapamahčy, — apisvaje Źmicier svaju historyju. —
My niekalki razoŭ stelefanoŭvalisia, taksama ź im stelefanoŭvalisia i maje znajomyja ź Biełarusi — nichto z nas nie adčuŭ niejkaha padvochu. Naadvarot, jon zdavaŭsia dobrym, pryjemnym, adkaznym čałaviekam.
Pierapiska Źmitra i Uładzisłava
Viadoma, ja dapuskaŭ mahčymaść padmanu, ale zadatak u 50 jeŭra, na jaki my damovilisia — vielmi nizki dla takoj spravy. I zrabiŭ ja jaho niepasredna pierad tym, jak jon, byccam, vyjechaŭ užo da mianie. Taksama jon nie chavaŭ svajo imia i proźvišča, što dadavała davieru. Ale ŭsio ž «zdaryŭsia fors-mažor»…
Ludzi, jakich jon ašukaŭ, jak i ja, nie ŭ Biełarusi, tamu nie mohuć napisać na jaho zajavu ŭ biełaruskuju milicyju. Dumaju, što na heta ŭ machlara i raźlik: vialikaja kolkaść ludziej za miežami Biełarusi, jakich jon kidaje na adnosna nievialikija sumy. Imaviernaść, što niechta źvierniecca ŭ milicyju, vielmi małaja, da taho ž, navat kali chto i źvierniecca, adkaznaść budzie nie surjoznaj, bo pamier škody nievialiki.
Pakul udałosia zamarozić jaho rachunak ŭ Alfa-Banku i Biełhazprambanku. U lubym razie, my pastarajemsia jaho spynić, kab jon nie psavaŭ vobraz biełarusa ŭ śviecie i nie parušaŭ važnaje praviła biełarusaŭ śvietu: «biełarus biełarusu biełarus».
I ja dumaju ŭsio ž, što jon u Biełarusi. U takoj krainie jamu budzie biaśpiečniej za ŭsio».
Zdaŭ starastu, mieŭ sudzimaści
Fota z sacsietak
My vyśvietlili i asobu chłopca, jakoha vinavaciać u machlarstvie. Jamu 23 hady i jaho kličuć Uładzisłaŭ B. Jon naradziŭsia i žyŭ u Baranavičach, vučyŭsia ŭ jurydyčnym kaledžy BDU.
«Zvyčajny taki chłopiec ź vioski, — raskazvaje jahonaja adnahrupnica. — Siak-tak vučyŭsia, žyŭ u internacie. Z chłopcami pasiabravaŭ.
Potym zdaŭ našu starastu, bo jana admoviłasia zakryvać jamu vialiki prahuł. Zdaŭ, što jana raniej začyniała kamuści hadzinu-dvie. I staŭ paśla hetaha starastam sam.
Ale ja ź im nie nadta mieła znosiny, što praŭda. Paśla repostu historyi pra Uładzia, niekatoryja adnahrupniki adhuknulisia taksama».
Reakcyja byłych adnahrupnikaŭ chłopca na historyju machlarstva
Raniej chłopiec byŭ zaŭziataram FK «Baranavičy». Adna ź jahonych staronak Ukantakcie maje imia karystalnika «14jurist_vladik88» (14/88 — viadomaja ličbavaja abrevijatura, jakoj karystajucca prychilniki nieanacysckich pohladaŭ).
Jahony były niknejm u Telehram — Romaroi1312, dzie 1312 — taksama abrevijatura, jakaja časta vykarystoŭvajecca futbolnymi zaŭziatarami i rasšyfroŭvajecca jak «usie kopy — vyradki». Paźniej chłopiec prosta vydaliŭ akaŭnt. Viadoma, što jon byŭ udzielnikam nastupnych hrup u Telehramie: Biełarusy v Litvie_čat, WhiteBIT UA, Biespłatnaja juridičieskaja pomoŝ (Biełaruś), Čat Połk Kalinoŭskaha, Terminovaja finansavaja dapamoha biełarusam va Ukrainie.
Uładzisłaŭ maje try sudzimaści. Adna historyja ŭ svoj čas była davoli hučnaj. Schiema była prostaj — jon raźmiaščaŭ u roznych hrupach Ukantakcie abjavy pra prodaž kvitkoŭ na kancerty roznych zorak (Maksa Karža, «Ruki Uvierch», «Okiean Jelzi», «Leninhrad»), paśla braŭ za ich pieradapłatu i źnikaŭ.
Schiema była vielmi padobnaj da ciapierašniaj — u jakaści dokazaŭ svajoj «sumlennaści» jon vysyłaŭ ludziam fota pašparta i kartak, doŭha karmiŭ abiacankami. U vyniku sprava tady raskruciłasia amal vypadkova: adna z ašukanych dziaŭčyn pajšła ŭ milicyju i napisała zajavu na chłopca. Padčas śledstva vyjavili 42 paciarpiełych, a ahulnaja suma naniesienaj škody skłała kala 1300 dalaraŭ. Za heta Uładzisłaŭ atrymaŭ try hady «chatniaj chimii».
Cikava jašče voś što: apošnich ludziej jon padmanuŭ padčas adbyćcia pakarańnia pa inšym złačynstvie. Chłopiec prysabiečyŭ sabie 1280 rubloŭ u sałonie suviazi «Suviazny», jakim mienavita čynam — nieviadoma. U pieršy raz jamu dali dva hady «chatniaj chimii» biez štrafu.
Aryjenciroŭka. Fota: sacsietki
Čym skončacca hetyja kiejsy, nieviadoma. Paciarpiełyja ad chłopca spadziajucca prynamsi, što ludzi buduć bolš uvažliva stavicca da tych, chto prapanuje dapamohu, a ašukancaŭ, jakija nažyvajucca na biadzie ŭkraincaŭ, stanie mieniej.
«Naša Niva» sprabavała niekalki dzion źviazacca z Uładzisłavam. Ale jaho telefonnyja numary byli zabłakavanyja ci niedastupnyja, u sacsietkach jon tak i nie pračytaŭ paviedamleńni. Častka mesendžaraŭ chłopca vydalena.
Kali vy taksama stali achviaraj hetaha ci inšaha machlara — źviažyciesia z Redakcyjaj, i my raskažam vašu historyju.
