«Paśla 24 lutaha kolkaść haściej skaraciłasia prykładna na 70%». Šef-kuchar — pra rost cenaŭ, pieraboi z praduktami i pierśpiektyvy
U sakaviku-krasaviku ceny na ałkahol i mnohija pradukty vyraśli, a niešta i zusim źnikła z prajsaŭ pastaŭščykoŭ. Ab prablemach, ź jakimi sutyknulisia restarannyja kuchni, šef-kuchar Le Gosse Anton Niemirovič raspavioŭ Relax.by.
Šef-kuchar Le Gosse Anton Niemirovič. Fota: relax.by
Šef-kuchar kaža, što vopyt pandemii 2020 hoda dapamahaje siońnia.
— Ciapier ja vielmi vyrazna suadnošu viasnu 2020-ha i viasnu 2022-ha. Pa hłybini piesimizmu hetyja kryzisy vielmi padobnyja. Dy i pa padzieńni trafiku častkova taksama. Paśla 24 lutaha kolkaść našych haściej skaraciłasia prykładna na 70%. Ale tut z važnaj paznakaj: usio ž my znachodzimsia ŭ histaryčnym centry. A heta historyja pra viačernija prahułki, rassłablenyja śniadanki, pra dobry nastroj i doŭhačakanyja sustrečy. Uvohule, pra adčuvańnie ščaścia, jakoha ŭ adzin momant nie stała. Ciapier situacyja palapšajecca, ale z prystaŭkaj «ledź-ledź».
Na dumku Niemiroviča, lepš za ŭsio ciapier adčuvaje siabie fast-fud. Składaniej sušy-baram, jakija majuć patrebu ŭ morapraduktach i, mahčyma, piakarniam i kandytarskim, jakija pracujuć na jakasnaj zamiežnaj syravinie.
Adnak u pandemiju nie było takich kałasalnych prablem z najaŭnaściu praduktaŭ.
I sprava nie tolki ŭ tym, što kankretnaha praduktu niama ŭ prajsach. A ŭ tym, što zaraz heta «vielmi doraha».
— Zakon rynku, jaki davodzicca pryniać: u vostryja kryzisnyja pieryjady pastaŭščyki ceny albo zamarožvajuć na karotkaterminovy pieryjad, albo mocna zavyšajuć, zakładvajučy tudy ryzyki. U čym plusy pracy ź miascovym pastaŭščykom? Naprykład, miasakambinat jak pradavaŭ miasa pa 29 rubloŭ za kiłahram, tak i pradaje — ničoha nie pamianiałasia. Dumaju, što košty ŭ ich, viadoma, jašče skarekcirujucca, ale hłabalnych skokaŭ nie budzie. Jašče adzin prykład — biełaruskija ślimaki z-pad Bieraścia, jakija taksama nie padaraželi. I jak pryvitańnie z paralelnaha suśvietu — zamarožanaja višnia za 25 rubloŭ, jakaja raniej kaštavała 9! — raspaviadaje śpiecyjalist.
Svoj adbitak nakładvaje i siezonnaść: ciapier praktyčna niama miascovaj zielaniny, harodniny, jahad, hryboŭ. Letašni burak, jaki ŭžo zakančvajecca, kaštavaŭ 2 rubli za kiłahram, a novy pradajuć užo za 5. I heta tyčycca plus-minus kožnaha praduktu. Śviežaj morkvy moža nie być u najaŭnaści paru tydniaŭ zapar.
Bazilik, jaki zaŭsiody kaštavaŭ u chałodny pieryjad kala 20 dalaraŭ za 1 kiłahram, ciapier kaštuje 85 rubloŭ. Biełaruski — 100 rubloŭ.
— Ale navat kali ŭjavić, što restarany buduć hatovyja kuplać miascovy pradukt za lubyja hrošy, impartazamiaščeńnia ŭ poŭnaj miery nie atrymajecca. Pa prostaj pryčynie: mnohija rečy naš rynak u pryncypie nie vyrablaje. Naprykład, znajści miakki kaziny syr amal nierealna. Dy i popyt na taki pradukt dosyć vuzki. Tamu niama nadziei na toje, što chtości zaraz vyrašycca inviestavać u fiermierskuju haspadarku. Tamu majo mierkavańnie adnaznačnaje: bližejšyja hady miascovy rynak nie zmoža zadavolić popyt, — kaža šef-kuchar.
Asobnaja historyja — ryba. Ceny na łasoś mocna padskočyli.
— Čym zamianić? Rytaryčnaje pytańnie, ale ŭ Biełarusi ŭsio ž jość adzinaja farelevaja haspadarka. Farel pa smakavych charaktarystykach padobnaja na łasoś, ale jana zusim niatłustaja. Pry hetym košt jaje ciapier mienš amal u dva razy. Ci cikavaja hetaja «praduktovaja zadačka» dla kucharaŭ? Prymać heta jak vyklik? Dla mianie — nie. Usio hienijalnaje naradžajecca ŭ stanie ščaścia, a nie ŭ korčach.
Šef-povar nie adčuvaje vialikaha aptymizmu z nahody bližejšaj budučyni.
— Tym nie mienš jość padstava ŭśmichnucca: napieradzie siezon letnich teras, harodniny, jahad, hryboŭ, sanhryi…. U nas zastajecca miascovaja jałavičyna. Tak, jana niatłustaja, ale z bolšaha jakaść niadrennaje — my navučylisia jaje hatavać. Zastajecca tolki maryć ab tym, kab restaranam aficyjna dazvolili zakuplać pradukty na rynku. Heta było b vyratavańniem, — kaža jon.
