Kaho vybieruć biełaruskija siłaviki: Łukašenku ci Pucina?
Alaksandr Azaraŭ, siłavik z 20-hadovym stažam, jaki siońnia kiruje abjadnańniem siłavikoŭ ByPol. U intervju «Tok» jon razvažaje, za kim hatovy buduć pajści siłaviki ŭ krytyčny momant.
Nastaśsia Roŭda: Kali ŭ siłavikoŭ budzie vybar, Łukašenka ci Pucin, kaho jany vybieruć?
Alaksandr Azaraŭ: Ja dumaju, što Pucina. Zaraz takija nastroi, što tyja ž vajskoŭcy, jak ni dziŭna, kali brać nie milicyju, a bolš vajskoŭcaŭ, jany ŭsie čakajuć rasijskich vajskovych zarobkaŭ i rasijskich vajskovych piensij. Prosta až marać pra heta.
Ale jany nie razumiejuć taho, što kali pryjdzie Rasija, dyk u nas budzie, jak u Krymie, i našy vajskoŭcy pajeduć słužyć na Daloki Uschod i ŭ Sibir. Jany nie buduć znachodzicca tut, a siudy na ich miescy buduć pryznačany rasijanie.
Heta pryncyp Savieckaha Sajuza, kali źmiešvali ŭsie narody. To-bok biełarusy nikoli nie słužyli ŭ Biełarusi. Jany pra heta nie dumajuć. Jany marać pra zarobki, pra toje, što jany buduć rabić z hetymi hrašyma.
Heta ŭsio vyšejšaje kiraŭnictva. Nižejšy kiraŭničy skład — siarod ich jość hodnyja aficery, jakija zjaŭlajucca patryjotami Biełarusi i jakija zapisvajucca ŭ płan «Pieramoha», hatovyja dziejničać i abaraniać svaju radzimu ad ahresara.
NR: Jak vy dumajecie, adkul takaja zrusifikavanaść u mnohich siłavikoŭ u hałovach? Adkul heta idzie?
AA: Ahułam kali ŭziać vajskoŭcaŭ, vy pamiatajecie, što jany byli vyzvalenyja ad vyvučeńnia biełaruskaj movy. Jany ŭ škołach na historyju Biełarusi i biełaruskuju movu nie chadzili naohuł. Hadavalisia ŭ vajskovych harnizonach i paśla sami rabilisia vajskoŭcami.
Jany jeździli pa ŭsim Savieckim Sajuzie i vučyli tolki ruskuju movu. Navošta im było vyvučać [movu], kali praz hod adpraviać va Uźbiekistan, a paśla nazad va Ukrainu, i jon tak budzie jeździć. Jany nie vyvučali ničoha biełaruskaha i adarvanyja ad Biełarusi dziakujučy hetamu. Ich vychoŭvali być savieckimi ludźmi. Heta čałaviek biez nacyi. U ich jość Saviecki Sajuz i ŭsio. Tamu jany da Biełarusi mała pryviazanyja.
Ciapier užo jany [vajskoŭcy] vyvučajuć. Novaje pakaleńnie ciapier adroźnivajecca ad tych, ad starych. Jany ŭžo razumiejuć. Chacia ŭziać našaje vyvučeńnie, u nas biełaruskija škoły začyniajucca z kožnym hodam. U mianie dačka chadziła ŭ čaćviertuju biełaruskamoŭnuju himnaziju ŭ Minsku, dyk u ich fizkultura, naprykład, pa-rusku, nastaŭniki na pierapynkach pa-rusku havorać…
NR: Takaja biełaruskaść pa raskładzie.
AA: Tak, to-bok napałovu biełaruskaja himnazija, možna tak skazać. Naprykład, mama maja vučyłasia ŭ biełaruskaj škole ŭ vioscy, a pastupiła ŭ technikum, dzie ŭsio było pa-rusku, i jana kazała, što ź jaje ździekavalisia, tamu što jana razmaŭlała pa-biełarusku, z akcentam, sprabavała pa-rusku. To bok hetaja ŭsia biełaruskaść źniščałasia z savieckich časoŭ i źniščajecca i siońnia. Kab ludzi razmaŭlali pa-biełarusku, takich jašče pašukać treba, tut, za miažoj, biełaruskamoŭnych bolej, čym u samoj Biełarusi.
