Za zbor hrošaj na štrafy buduć karać? Raźbirajemsia, što značać źmieny ŭ Kryminalnym i Administracyjnym kodeksach
Siońnia Pałata pradstaŭnikoŭ pryniała prajekt zakona «Ab źmianieńni kodeksaŭ». Pakul ich aficyjny tekst nie byŭ apublikavany, ale padobna na toje, što heta čarhovaje zakručvańnie hajek — ciapier u dziejnaści arhanizacyj, fondaŭ i partyj i datyčna čałaviečaj salidarnaści. Raźbirajemsia ź jurystam, pra što kankretna viadziecca havorka.
Papraŭki ŭ KK praduhledžvajuć uviadzieńnie kryminalnaj adkaznaści za ŭdzieł u niezarehistravanaj arhanizacyi (u tym liku kali jana była likvidavanyja i prypyniła dziejnaść).
U KaAP ža miarkujuć unieści źmieny, jakija tyčacca praviadzieńnia masavych mierapryjemstvaŭ: uvodzicca adkaznaść za ŭstanoŭlenuju ŭ zakonie «Ab masavych mierapryjemstvach» zabaronu na zbor, atrymańnie, vykarystańnie hrašovych srodkaŭ, inšaj majomaści, vykanańnie rabot, akazańnie pasłuh dla met kampiensacyi vydatkaŭ, abumoŭlenych pryciahnieńniem asoby da adkaznaści za parušeńnie paradku arhanizacyi abo praviadzieńnia masavych mierapryjemstvaŭ.
Samaje cikavaje, što ŭ biełaruskim zakanadaŭstvie raniej isnavaŭ artykuł, jaki zabaraniaŭ dziejnaść ad imia niezarehistravanych arhanizacyj — 193-1, ale paśla jaho admianili.
«Artykuł 193-1 admianili ŭ 2018 hodzie — napeŭna, na chvali libieralizacyi. Zamiest kryminalnaj adkaznaści za ŭdzieł u niezarehistravanych arhanizacyjach uviali administracyjnuju: u miežach artykuła 23.88 KaAP (ciapier 24.57).
Ale voś užo na pačatku 2021 hoda ŭ Biełarusi źjaviŭsia artykuł 423-1 KK: «Nievykanańnie rašeńnia ab pryznańni arhanizacyi, dziejnaści indyvidualnaha pradpryjemstva ekstremisckimi, ab spynieńni dziejnaści i pradstaŭnictva zamiežnaj ci mižnarodnaj arhanizacyi i (ci) prypynieńnia ich dziejnaści»», — kamientuje Andrej Mačałaŭ.
Andrej Mačałaŭ. Fota Vijalety Saŭčyc.
Što źmienicca ciapier? Miarkujučy pa apublikavanym anonsie, ciapier kryminalnaja adkaznaść budzie tyčycca ŭdziełu nie tolki ŭ arhanizacyjach, pryznanych ekstremisckimi, a ahułam va ŭsich, jakija dziaržava likvidavała ci nie zachacieła aficyjna rehistravać.
«Praktyka prymianieńnia znoŭ budzie maksimalna šyrokaj — na mierkavańnie śledčaha i prakuratury. Heta pravavy krok nazad, bo artykuł z takim źmiestam i raniej mocna krytykavali pravaabaroncy, tamu što jon maksimalna niekankretny.
Što takoje dziejnaść ad imia niezarehistravanaj arhanizacyi? Farmalna, kali ty siabruješ ź niejkim pravaabaroncam, niejak jamu dapamahaŭ, tabie mohuć prypisać udzieł u dziejnaści struktury, da jakoj jon maje dačynieńnie», — vykazvaje aściarohi ekśpiert.
Ahučanyja źmieny ŭ Administracyjnym kodeksie advakat taksama nazyvaje vielmi supiarečlivymi:
«Na moj pohlad, jany supiarečać inšym zakanadaŭčym aktam Biełarusi. U nas ža jość takoje paniaćcie ŭ Hramadzianskim kodeksie, naprykład, jak vykananańnie abaviazacielstvaŭ zamiest inšaj asoby. U nas mahčymyja pazyka, dareńnie.
Uvohule, zakanadaŭstva dazvalaje vykonvać peŭnyja abaviazki za inšych ludziej: baćki mohuć zapłacić za dzicia, kali jano pierajšło darohu nie ŭ tym miescy, siabry — dapamahčy apłacić štraf tavaryšu. Heta nie pravaparušeńnie.
Ale vyhladaje na toje, što paśla źmienaŭ pry šyrokaj traktoŭcy artykuła mohuć karać i za takoje. I zrazumieła, dziela čaho heta robicca: kab pieraškodzić dziejnaści fondaŭ, što dapamahajuć biełarusam».
Ilustracyjnaje fota.
Kab zrabić bolš dakładnyja vysnovy, ekśpiert prapanoŭvaje dačakać aficyjnaj publikacyi prajekta zakona «Ab źmianieńni kodeksaŭ». Ciapier jon pavinien pastupić u Saviet Respubliki, a paśla jaho padpiša Alaksandr Łukašenka.
Dapoŭniena:
Kali hety artykuł užo byŭ apublikavany, na nacyjanalnym pravavym partale źjaviŭsia tekst prajekta zakona, jaki praduhledžvaje kryminalnuju adkaznaść za ŭdzieł u likvidavanych i niezarehistravanych arhanizacyjach. Zhodna ź im u Kryminalny kodeks chočuć uvodzić artykuł 193-1 (Niezakonnaja arhanizacyja dziejnaści hramadskaha abjadnańnia, relihijnaj arhanizacyi ci fondu abo ŭdzieł u ich dziejnaści). Adkaznaść praduhledžvaje štraf, ci aryšt, ci pazbaŭleńnie voli na termin da dvuch hadoŭ.
U KaAP miarkujecca dapoŭnić artykuł 24.23. Zhodna sa źmienami zbor, atrymańnie, vykarystoŭvańnie hrašovych srodkaŭ, inšaj majomaści, u tym liku majomasnych praŭ, a taksama vyklučnych praŭ na vyniki intelektualnaj dziejnaści, a taksama vykanańnie prac, akazańnie pasłuh dla met pakryćcia vydatkaŭ, abumoŭlenych pryciahnieńniem asoby da adkaznaści za parušeńnie paradku arhanizacyi ci praviadzieńnia masavych mierapryjemstvaŭ, —
praduhledžvajuć pakarańnie štrafam u pamiery ad piaci da tryccaci bazavych vieličyń z kanfiskacyjaj pradmieta administracyjnaha parušeńnia ci biez kanfiskacyi, a na jurydyčnuju asobu — da sta adsotkaŭ ad sumy (koštu) pradmieta administracyjnaha parušeńnia ź jaho kanfiskacyjaj ci biez kanfiskacyi.
