«Kali ničoha nie źmienicca, chutka syduć samyja hodnyja piedahohi». Nastaŭniki ŭvajšli ŭ top-10 zapatrabavanych śpiecyjalnaściaŭ Minska
Sajt Kamiteta pa pracy, zaniataści i sacyjalnaj abaronie Minharvykankama apublikavaŭ rejtynh samych zapatrabavanych prafiesij u stalicy. U top-10 uvajšli nastaŭniki. Miž tym, tolki pa aficyjnych źviestkach, u Minsku na pačatak miesiaca nie chapała 118 nastaŭnikaŭ, u realnaści kadravy hoład u hetaj śfiery bolšy ŭ niekalki razoŭ. Što adbyvajecca?
Fota ilustracyjnaje
Kali supastavić ahulnuju ličbu ad Kamiteta pa pracy i dadzienyja pa kolkaści vakansij u kožnym rajonie, jakija publikujucca štomiesiac, to atrymajecca niedachop užo ŭ 350 nastaŭnikaŭ.
Hetyja dadzienyja razychodziacca i z dadzienymi ahulnarespublikanskaha banka vakansij, dzie raźmieščana ŭsiaho tolki 337 vakansij nastaŭnika na ŭsiu krainu: 141 vakantnaje miesca piedahoha jość u Minsku, 67 u Hrodzienskaj vobłaści, 39 u Minskaj, 26 u Bresckaj, 23 u Homielskaj i tolki 10 u Viciebskaj.
«Aficyjnyja ličby daŭno nie majuć ničoha ahulnaha z realnaściu, — adznačaje nastaŭnica bijałohii z Oršy Natalla. — Tolki ŭ našaj škole nie chapaje čatyroch piedahohaŭ. Jak tady va ŭsioj Viciebskaj vobłaści moža nie chapać usiaho 10 nastaŭnikaŭ? Mahu vykazać zdahadku.
Vidać, dyrektary nie dajuć abjavy ab vakansijach, a šukajuć nastaŭnikaŭ sami. I ich taksama možna razumieć. Dyrektary škoł bajacca kazać, što pracavać užo niama kamu. Usich, chto z čymści niazhodny, u tym liku i samich dyrektaraŭ, zvalniajuć na raz dva».
«Prafiesija nastaŭnika ŭ Biełarusi całkam dyskredytavanaja»
Paśla vybaraŭ-2020 hnieŭ mnohich biełarusaŭ abrynuŭsia na školnych nastaŭnikaŭ. Pryčyna zrazumiełaja: mnohija ź ich byli ŭ składzie vybarčych kamisij. Užo postfaktum niekatoryja pryznavalisia, što pasłuchmiana vyviešvali pratakoły z vybarčych učastkaŭ ź ličbami, jakija im dyktavali źvierchu.
«Ale tak rabili nie ŭsie. Ja i šmat chto z maich kaleh zahadzia papiaredzili kiraŭnictva, što padrablać ničoha nie budziem, — adznačaje piedahoh ź Minska Śviatłana. — Mnohich za takija vybryki depremiravali, ale ŭ vyniku prosta nie stali pryciahvać.
Adnak dakazać svaju niedatyčnaść da falsifikacyj baćkam našych vučniaŭ vielmi składana. Paśla vybaraŭ-2020 prafiesija piedahohaŭ u Biełarusi była całkam dyskredytavanaja».
Jak raskazała nam surazmoŭca, niekatoryja jaje kalehi zvolnilisia adrazu paśla vybaraŭ praz kanflikty z kiraŭnictvam škoły i z nahody svajoj hramadzianskaj pazicyi.
«Uzrovień vysłuhi pierad administracyjaj horada ŭ kiraŭnictva niekatorych staličnych škoł litaralna zaškalvaje. Viedaju, pra što kažu, bo maju znosiny z mnohimi kalehami ź inšych škoł, — dadaje Śviatłana. — Dyrektary niekatorych škoł tak trymajucca za miescy, što hatovyja iłby raźbić, aby vysłužycca.
Nam tak i kazali: «Štości nie padabajecca, nichto nie trymaje. Kamu vy patrebnyja, kali zvolniciesia». Heta źnievažalna, ale šmat chto z nastaŭnikaŭ sapraŭdy baicca stracić pracu. Tamu zastalisia i maŭčać.
U 50-j himnazii nastaŭniki, naprykład, adkryta vykazali svaju niazhodu i zapisali videazvarot z asudžeńniem pieraśledu za inšadumstva i hvałtu nad pratestoŭcami. Dyk tam z 19 nastaŭnikaŭ, jakija źnialisia ŭ roliku, 11 zvolnili. A heta ž byli adny z najlepšych piedahohaŭ u horadzie».
Na dumku Śviatłany, u tych nastaŭnikaŭ, jakija zastajucca pracavać u škołach, jość tolki dva vychady. Pakorliva vykonvać usie zahady źvierchu abo zmahacca ź sistemaj, ale ciškom.
«Ja vybrała druhi varyjant, — kaža naša surazmoŭca. — Ale viedali b vy čaho mnie heta kaštuje. Amal uvieś nastupny navučalny hod paśla vybaraŭ pryjšłosia adstojvać siabie pierad baćkami. U nas mnohija biez razboru hatovyja kamianiami zakidać: «Ty nastaŭnik, značyć, zdradnik».
Dachodziła da abrazaŭ i surjoznych skandałaŭ. Vyrašyli prablemu tak: sabralisia razam z baćkami na niejtralnaj terytoryi i pahavaryli. Jany ŭ vočy vykazali svaje aściarohi, ja patłumačyła svaju pazicyju i paabiacała, što nie budu pramyvać dzieciam mazhi palitykaj».
«Dachodzić da taho, što nastaŭnikam fiziki davodzicca zamianiać ledź nie litaraturu»
«Usio navat krychu ścichła, ale potym pačałasia čarhovaja chvala pandemii, — adznačaje nastaŭnica. — Viedali b vy, u jakich umovach siońnia davodzicca pracavać nastaŭnikam. Dachodzić da taho, što nastaŭnikam fiziki davodzicca zamianiać ledź nie litaraturu.
Niadaŭna ŭ nas byŭ vypadak: nastaŭnica matematyki viała ŭ dziaŭčynak pracoŭnaje navučańnie. A što rabić… Balničny, navat kali piedahoh vidavočna chvareje, dajuć tolki paśla taho, jak kavid paćvierdziŭsia. Da hetaha chvoryja nastaŭniki pavinny chadzić u škołu i zaražać usich kaleh i dziaciej.
Plus pastajanna prychodziać niejkija novyja zahady źvierchu. Spačatku «nasicie maski», potym «nie nasicie maski». Potym było «karanavirusa ŭ nas niama, viadziom usich dziaciej na ekskursii». Užo ciapier rassyłajuć novyja patrabavańni «dziaciej nie źmiešvać adzin z adnym navat u aktavaj zale, usie ekskursii pad zabaronaj».
Z tymi, chto čymści aburajecca, razmova vielmi karotkaja. Usim cytujuć słovy Łukašenki padčas jaho sustrečy ź ministram adukacyi Iharam Karpienkam naprykancy žniŭnia: «Tyja, chto chočuć prytrymlivacca hetych pryncypaŭ, kali łaska, miłaści prosim … Tyja, chto nie choča, u škole być nie pavinny. Heta treba havaryć prama, adkryta i ščyra».
«Adna maja znajomaja zvolniłasia, zaraz zajmajecca repietytarstvam. Kaža, pa hrošach nikolki nie straciła»
«Ź biełaruskich nastaŭnikaŭ zrabili raboŭ sistemy. Ź niekali vielmi hodnaj sistemy adukacyi škołu pieratvaryli ŭ śmiech i žyvy ekśpierymient nad dziećmi. Šmat chto z maich kaleh, i ja ŭ tym liku, schilajemsia da taho, kab syści z pracy, — pryznajecca nastaŭnica. — Niekatoryja heta ŭžo zrabili. Siońnia tolki ŭ Maskoŭskim rajonie Minska surjozny niedachop nastaŭnikaŭ. Ludzi nie vytrymlivajuć.
Adna maja znajomaja, darečy, zvolniłasia jašče naprykancy minułaha hoda. Zaraz zajmajecca repietytarstvam. Kaža, pa hrošach nikolki nie straciła. Dumaju, u bližejšyja hady, kali ničoha nie źmienicca, sa škoł syduć usie hodnyja piedahohi».
