Łaŭreatka mižnarodnych konkursaŭ ź Minska padaryła pałacu ŭ Niaśvižy rajal, jakomu bolš za sto hod
U ekspazicyi Nacyjanalnaha historyka-kulturnaha muzieja-zapaviednika «Niaśviž» źjaviŭsia antykvarny kabinietny rajal fabryki Rönisch, rasskazvaje «Źviazda».
Jak raskazali ŭ muziei-zapaviedniku, rajal z historyjaj, vintavoje kresła z kruhłym siadzieńniem i VIII tom (pałanezy) dla fartepijana poŭnaha zboru tvoraŭ Frederyka Šapena pieradała ŭ dar minčanka Tamara Mikałajeŭna Astapienka — pijanistka, łaŭreat mižnarodnych konkursaŭ, uładalnica hanarovaha dypłoma Mižnarodnaha muzyčnaha forumu «Mastactva XXI stahodździa» i dypłoma Suśvietnaj Arhanizacyi JUNIESKA.
Hety instrumient u svoj čas naležaŭ pradstaŭnikam viadomaj siamji Bienua, jakaja padaryła Sankt-Pieciarburhu i Rasii vialikuju kolkaść dziejačaŭ mastactvaŭ — talenavitych mastakoŭ, architektaraŭ, mastactvaznaŭcaŭ. Paźniej rajal trapiŭ u dom babuli Tamary Mikałajeŭny. Viadoma, što muzyčny instrumient pieražyŭ błakadu Leninhrada ŭ Vialikuju Ajčynnuju vajnu.
Rajal, padaravany kompleksu «Niaśviž», miarkujučy pa sieryjnym numary (40509), datujecca 1905—1906 hadami. Na instrumiencie prysutničajuć hierby Hiermanii, Saksonii, Rasijskaj impieryi, a taksama faksimile podpisu Karła Roniša z taŭrom i nadpisam: «Hetym podpisam u taŭro zaśviedčyŭ, što da hetaj pryłady była vykarystana samaja starannaja praca i biezdakorny materyjał».
Ubačyć redki ekspanat ciapier možna ŭ kaminnaj zale pałacavaha kompleksu.
Jak zapeŭniŭ dyrektar Nacyjanalnaha historyka-kulturnaha muzieja-zapaviednika «Niaśviž» Dźmitryj Jaščanka, unikalny muzyčny instrumient stanie nie tolki vizualnym muziejnym ekspanatam, ale i budzie daryć asałodu prychilnikam kłasičnaj muzyki padčas praviadzieńnia tematyčnych viečaroŭ u pałacy Radziviłaŭ.
Fabryka Rönisch była zasnavana ŭ 1845 hodzie ŭ Drezdenie (Hiermanija) Karłam Ronišam. Jon pamior u 1894 va ŭzroście 80 hadoŭ. Kiravańnie kampanijaj pierajšło ŭ ruki jaho synoŭ: Albiertu — u jakaści biznes-mieniedžara i Hiermanu — u jakaści mieniedžara vytvorčaści. U 1897 hodzie syny Roniša adkryli fabryku ŭ Sankt-Pieciarburzie (a začyniłasia jana ŭ 1917 hodzie). U 1900-m na Suśvietnaj paryžskaj vystavie «Roniš» atrymlivaje załaty miedal. Inšyja ŭznaharody atrymany na vystavach u Amsterdamie, Sidnei, Čykaha, Mielburnie…
