Byŭ u rabstvie, ale pryjazdžaŭ u Biełaruś — raźbirajemsia ŭ historyi biełarusa, jaki praz 14 hadoŭ adšukaŭsia ŭ Rasii
Miedyjaprastoru ŭskałychnuła navina pra biełarusa Andreja Kuprejenku, jaki znajšoŭsia ŭ Rasii paśla 14 hadoŭ rabstva. Ale tut ža biełaruski MUS vykaciŭ svaju zajavu: Kuprejenka sam napisaŭ zajavu, kab jaho vyšuk spynili, a ŭ 2019 hodzie navat spakojna pryjazdžaŭ na radzimu, kab zrabić novy pašpart. Dyk dzie tut praŭda? «Naša Niva» źviarnułasia ŭ arhanizacyju «Alternatyva», jakaja zajmajecca vyzvaleńniem ludziej z rabstva. Jana i paviedamiła pra toje, što znajšoŭsia Kuprejenka.
«Pa sutnaści ŭsio pačałosia z taho, što Andrej, jaki spakojna pracavaŭ u Maskvie, u 2008 hodzie ŭ kampanii niejkich dziaŭčat vyrašyŭ adpačyć. I na Płoščy troch vakzałaŭ, adkul čaściej za ŭsio i traplajuć u pracoŭnaje rabstva, jon z tymi dziaŭčatami i piŭ. Pračnuŭsia na nastupny dzień užo ŭ aŭtobusie, jaki ŭjazdžaŭ u Dahiestan, — raskazvaje Arciom Hančaroŭ, supracoŭnik arhanizacyi «Alternatyva». —
Kali aŭtobus spynili na pastu, palicyja Andreja vysadziła. Kiroŭca prapanoŭvaŭ siłavikam hrošy, kab jamu addali biełarusa, ale palicejskija nie zachacieli. Na nastupny dzień palicejskija spynili niejkuju dziaŭčynu — i sami adpravili i Andreja, i jaje na cahlany zavod.
Z taho momantu i pačalisia jaho padarožžy».
Voś tak Kuprejenka vyhladaŭ 14 hadoŭ tamu
Kuprejenka za hetyja hady byŭ i pastuchom u harach, i čyniŭ rybackija sietki, i pracavaŭ na cahlanych zavodach. Akramia taho, pracavaŭ u šerahu miescaŭ prosta čornarabočym, rabiŭ usio.
«Z 2008 hoda Andrej pa sutnaści pracavaŭ za ježu. Było litaralna niekalki miescaŭ, dzie jamu płacili hrošy za pracu, ale čaściej za ŭsio jamu davali tolki ježu. Na takich pracach jon moh zastavacca miesiac-dva, časam navat paŭhoda — spadziajučysia, što ŭsio ž daduć hrošy. Kali jon razumieŭ, što nie zapłaciać — jon sychodziŭ, ci źbiahaŭ, u zaležnaści ad abstavin. U niekatorych miescach źbiehčy nie atrymlivałasia ci jaho viartali — tam Andrej zatrymlivaŭsia na niekalki hadoŭ, — tłumačyć Hančaroŭ.
Heta nie takoje rabstva, dzie čałaviek siadzić 14 hadoŭ, prykavany da ściany ŭ padvale. Rabstva ŭ pryncypie nie byvaje takim, chiba tolki ŭ adzinkavych unikalnych vypadkach. Ludziej nichto nie prykoŭvaje, bo heta ž pracoŭnaja siła.
Kab čałaviek nie źbieh, dastatkova jaho zapałochać fizična, tady psichałahična łamajecca vola, źnikaje praha da svabody i inšaha žyćcia. I za doŭhi čas takoha žyćcia čałaviek mianiajecca, pryvykaje raźličvać tolki na siabie, i navat kali sychodzić z padobnaj pracy, to paśla badziajecca, nie šukajučy dapamohi, bo nie vieryć ludziam, nie vieryć, što chtości moža niečym jamu dapamahčy.
Kali vieryć Andreju, to jamu vielmi pašancavała. Bo jon kaža, što jaho nichto nie źbivaŭ za ŭsie hetyja hady. Mnie vierycca ź ciažkaściu, heta prosta cud — ale jon nastojvaje, što nie bili.
A voś tak Andrej Kuprejenka vyhladaje ciapier
Ale i na vyhlad Andrej fizijałahična mocny, navat šmathadovaja ciažkaja praca jaho tolki zahartavała, tut ja trochi navat ździŭleny».
Andrej vyras u dziciačym domie, z maci stasunki nie padtrymlivaŭ»
Z 2007 hoda Andrej byŭ u vyšuku — zajavu napisała jaho maci. U 2018 hodzie, paviedamlaje biełaruskaja milicyja, Kuprejenka trapiŭ u pole zroku palicejskich Kabardzina-Bałkaryi. Tady ž jon sam nibyta napisaŭ zajavu, kab spynili jaho vyšuk.
«Arciom Hančaroŭ paćviardžaje heta:
«Tak, bo Andrej vyras u dziciačym domie, z maci stasunki nie padtrymlivaŭ. I ciapier nie choča ź joju źviazvacca. I kali jamu tady palicejskija paviedamili pra vyšuk, jon nasamreč skazaŭ, što ŭsio ŭ paradku, nie treba jaho šukać i napisaŭ tuju zajavu. Heta davoli typovaja historyja».
Akramia taho, biełaruski MUS kaža, što Kuprejenka pryjazdžaŭ u Biełaruś rabić pašpart u 2019 hodzie. Hančaroŭ, sa słoŭ Andreja, paćvierdziŭ i hety fakt.
«Tak, heta praŭda, prosta spačatku sam Kuprejenka ničoha nie skazaŭ pra heta navat nam. Jon znoŭ trapiŭsia niedzie ŭ Rasii palicyi, i jamu dali miesiac adnavić dakumienty. Jon pajechaŭ, zrabiŭ pašpart i viarnuŭsia — da taho ž pracadaŭcy ci da inšaha dakładna nie adkažu.
«Da minułaha tydnia jon niedzie badziaŭsia, padpracoŭvaŭ to tut, to tam»
Apošni pracadaŭca adabraŭ u Andreja dakumienty. Kuprejenka pracavaŭ u jaho, da adnaho momantu. Niejak jon nie dahladzieŭ kania — toj źbieh. Andrej spałochaŭsia, pabajaŭsia viartacca z takimi navinami i prosta syšoŭ, viarnuć u haspadara svoj pašpart navat nie staŭ sprabavać. I da minułaha tydnia jon niedzie badziaŭsia, padpracoŭvaŭ to tut, to tam.
Paśla daviedaŭsia, što jon znoŭ u vyšuku i sam znajšoŭ nas. Ciapier my dapamahajem Andreju. My jaho nakarmili, apranuli, zrobim časovaje paśviedčańnie asoby i dapamožam viarnucca ŭ Biełaruś. Tam Andrej adnović pašpart i kali paśla zachoča — to zmoža pazvanić nam i paprasić dapamahčy z narmalnaj pracaj. U takim razie my dapamožam jamu adšukać pracu ŭ Rasii, dzie budzie žyllo, ježa, dzie nie kinuć z hrašyma», — kaža Arciom Hančaroŭ.
Jon adznačaje: historyja Andreja Kuprejenki, na žal, nie ŭnikalnaja. Byvali i bolš nievierahodnyja vypadki.
«Letaś uvosieni da nas trapili až troje hramadzian Biełarusi. A na toj momant užo byli miežy pamiž Rasijaj i Biełaruśsiu pierakrytyja. Vyśvietliłasia, što heta samyja sapraŭdnyja biełaruskija bamžy, jakich niedzie ŭ Biełarusi cyhanie spaili, skrali i vyvieźli lasami-bałotami ŭ Rasiju. Tam prymusili pracavać na siabie — sarciravać śmiećcie na śmietnikach.
My ich viarnuli ŭ Biełaruś nazad. A što było ź imi rabić?»— paśmichajecca Hančaroŭ.
