«Źmirycca — drennaja stratehija». Jak Kaleśnikava i Znak stali simvałami svabody, a ciapier im pahražaje da 12 hadoŭ
4 žniŭnia Minski abłasny sud pačnie razhladać spravu Maryi Kaleśnikavaj i Maksima Znaka — u zakrytym režymie. Im pahražaje da 12 hadoŭ kałonii: ich abvinavačvajuć u sprobie zachopu ŭłady, publičnych zaklikach da dziejańniaŭ, skiravanych na pryčynieńnie škody nacyjanalnaj biaśpiecy, i stvareńni ekstremisckaha farmiravańnia. 10 miesiacaŭ Znak i Kaleśnikava praviali ŭ SIZA. Zhadvajem, čym jany zapomnilisia i jakich pryncypaŭ praciahvajuć trymacca, navat znachodziačysia za kratami.
Parvała pašpart i admoviłasia sustrakacca z Łukašenkam
«Dałbić, dałbić, dałbić» — badaj, samaja viadomaja fraza Maryi Kaleśnikavaj. Flejtystka i art-dyrektarka kulturnaha chaba OK16, na minułych vybarach jana stała kaardynatarkaj štaba Viktara Babaryki. Kaleśnikava da apošniaha nie chacieła źjazdžać — i nie źjechała: parvała pašpart na miažy i vylezła z mašyny praz akno, kali jaje sprabavali prymusova vyvieźci z krainy. Chacia mahła b kinuć palityku i zajmacca muzykaj — kulturnyja prajekty ŭ Hiermanii ŭ jaje byli raśpisany da 2022 hoda.
«Tyja, chto mianie vykradaŭ, nievierahodna słabyja i ŭ isterycy. Jany navat nie ŭmiejuć rabić svaju pracu dobra. U ich paŭsiul bardak i chaos», — pisała jana ŭ liście baćku.
«Nam niama čaho bajacca, bo my nie parušajem zakonu», — takim byŭ jaje pryncyp.
Maryja — adzinaja z žanočaha tryumviratu, chto zastaŭsia ŭ Minsku i chadziŭ na niadzielnyja maršy.
Kaleśnikava vieryła: ludzi mohuć usio źmianić i paŭpłyvać na palityku. I časta padbadziorvała biełarusaŭ — «Vy nievierahodnyja» było jaje kamplimientam.
Na sustreču z Łukašenkam u SIZA jana admoviłasia jechać. Kali da Maryi pryjazdžali supracoŭniki, kab zabrać na «kruhły stoł», jana jašče nie viedała, chto tam budzie, ale skazała, što joj spakajniej u žodzinskim izalatary. Adzin z udzielnikaŭ sustrečy, Juryj Vaskrasienski, paśla zajavić, što heta chłuśnia, maŭlaŭ, ni ŭ kaho z palitviaźniaŭ nie pytali, chočuć jany bačyć Łukašenku ci nie.
Maryja i za kratami zastajecca aptymistkaj. Farbuje vusny čyrvonym, kožny dzień robić pa 350 prysiadańniaŭ i 100 adciskańniaŭ. U listach Kaleśnikava žartavała, što vyhladaje maładziejšaj, čym da aryštu. Jana raskazvała, što ŭ turmie jaje bolš za ŭsio napružvajuć dźvie rečy: zakony, jakich nie prytrymlivajecca sama administracyja, i adsutnaść muzyki.
«Ja ni pra što nie škaduju i pastupiła b hetak ža», — zaŭsiody adkazvała jana.
Za svaju niazłomnaść Kaleśnikava atrymała niekalki mižnarodnych premij u śfiery pravoŭ čałavieka. Z apošniaha — Štutharckaja premija miru 2021 za mužnuju baraćbu z aŭtakratyjaj. U hetym horadzie Maryja pražyła 12 hod.
«Heta vielmi składana — vyciskać ź siabie raba, pa kropli, ale nieabchodna dla nas, dla našaj budučyni», — pieradavała Kaleśnikava ź SIZA.
U intervju jana kazała, što dla jaje najbolš kaštoŭnaje žyćcio čałavieka i pačućcio ŭłasnaj hodnaści. «Heta jakraz toje, što ŭ Biełarusi nie źjaŭlajecca kaštoŭnaściu».
Pradstaŭlaŭ Babaryku i trymaŭ haładoŭku
Topavym advakatam Maksim Znak ličycca nie tolki pa biełaruskich mierkach. Jon uvachodzić u prestyžny mižnarodny rejtynh Chambers Global, jaki składaje brytanskaje ahienctva. Kandydat jurydyčnych navuk, jon vykładaŭ prava ŭ rodnym BDU.
Paśla taho jak Babaryku pasadzili, Maksim pradstaŭlaŭ jaho intaresy ŭ Centrvybarkamie. Padavaŭ zajavu ŭ CVK ab rehistracyi Babaryki kandydatam u prezidenty, paśla skarhu ŭ Viarchoŭny sud na rašeńnie ab admovie.
Usie vykliki Znak prymaŭ spakojna: budziem abskardžvać, budziem dziejničać u pravavym poli. Jon sprabavaŭ vykarystać usie praduhledžanyja zakonam mahčymaści, kab abaranić pravy štaba — jak by heta ni vyhladała naiŭna. Dziakujučy jamu termin «pravavy defołt» staŭ viadomy ŭsim biełarusam.
Paśla vybaraŭ Znak, jak i Kaleśnikava, uvajšoŭ u prezidyum Kaardynacyjnaj rady.
Trapiŭšy ŭ SIZA, juryst 10 dzion trymaŭ haładoŭku: jon ličyŭ niezakonnym svoj kryminalny pieraśled. Ale tolki zapeŭniŭsia, što vysokija staŭki ničoha nie źmianiajuć u padychodzie siłavikoŭ.
«Tekst abvinavačańnia padobny da scenaryja halivudskaha błokbastara, — kamientavaŭ jon paśla. — Miarkujučy pa sensie abvinavačańnia, ekstremistami možna ličyć usich pavažanych biełarusaŭ, jakija ŭvajšli ŭ Kaardynacyjnuju radu, kab choć niejak dapamahčy ŭ pierachodzie da kanstruktyŭnaha rašeńnia ŭ kantekście žniŭnia 2020 hoda».
Na Vaładarcy Maksim zajmajecca sportam (raniej jon udzielničaŭ u honkach Ironman), piša vieršy i pieśni (i navat pačaŭ fantastyčny raman), šmat čytaje. Adnym ź jaho advakataŭ stała jaho žonka. Za čas źniavoleńnia Znak napisaŭ amal 5000 listoŭ!
Ad sukamiernikaŭ viadoma, što Maksima źmiaščali ŭ karcar na čatyry dni, ale jon i paśla hetaha praciahvaŭ pisać zvaroty administracyi izalatara ab palapšeńni ŭmoŭ utrymańnia. I heta dało vynik: z padziamiella mužčyn pierasialili ŭ kamieru z ramontam.
«Niekatoryja kažuć, što varta źmirycca. Ale mnie zdajecca, heta drennaja stratehija», — dzialiŭsia Znak dumkami ź SIZA.
Na pytańnie, što moža paskoryć jaho vychad z turmy, jon adkazvaŭ:
«Jość vielmi prosty i pravilny sposab: śledčyja, prakurory, sudździ — jany ž taksama my, biełarusy. Dla majho chutkaha vyzvaleńnia dastatkova sumlenna, adkryta i publična razhledzieć maju tak zvanuju «spravu» pa zakonie».
