Biznes narakaje: pracavać ź Biełaruśsiu jeŭrapiejcam składana. Zakranuła i tych, chto nie patrapiŭ pad sankcyi
U «Našu Nivu» prychodziać sihnały ad biznesa, što pracavać u Biełarusi stanovicca składaniej. Havorka navat nie pra padsankcyjnyja pradpryjemstvy, a pra biznes, jaki ekspartuje za miažu tavary, pasłuhi, IT-rašeńni. My padsumavali vodhuki, kab zrazumieć tendencyi, kudy kocicca ekanomika.
Tak, realny biznes užo narakaje na toje, što jeŭrapiejskija banki nie pieravodziać hrošy ŭ Biełaruś abo robiać heta pa vielmi mudrahielistym praceduram.
Jeŭrapiejskamu banku praściej admović, čym raźbiracca, što heta za biznes.
«Pracavać ź Biełaruśsiu jeŭrapiejcam stała vielmi składana. Adkaznaść za parušeńnie sankcyjnaha režyma — turma.
I kali raniej było jasna, jak pracavać ź piersanalnymi sankcyjami ( prosta nie handlavać z taksičnymi kampanijami i ludźmi), to z uviadzieńniem siektaralnych sankcyj stała inakš.
Jeŭrapiejskamu banku pravieści płaciož u bok Biełarusi — zarabić 15 dalaraŭ kamisii, to-bok admović — heta ŭsiaho tolki nie zarabić 15 dalaraŭ i dakładna nie narvacca na kryminalny artykuł, voś jak heta vyhladaje ŭ vačach jeŭrapiejskaha bankira. Admović praściej, čym raźbiracca, čym ty tam nasamreč zajmaješsia ŭ Biełarusi.
Moža być, tvaja kampanija pradaje dźviery, ale jašče i kalij? Vokny, ale jašče i naftu? Kampjutarny soft, a jašče i mazut? Źviazany ty z halinami pad siektaralnymi sankcyjami, nie źviazany? Biełaruś nie robić ekskluziŭnych tavaraŭ, jakija nidzie bolš nie kupiš, tamu, naturalna, mnohija prosta abiaruć — i ŭžo abirajuć, — alternatyvy z Ukrainy, Litvy, Polščy ci navat Rasii, kab pytańnie zavisłych pieravodaŭ navat nie stajała», — kaža nam biznesmien, jaki adpraŭlaje ŭ Jeŭropu tavary.
Skrynšot ź lista banka SEB, jaki niadaŭna atrymali mnohija jaho klijenty
«Płaciažy ŭ bok Biełarusi ŭskładnilisia jašče paśla Kryma: da taho płaciož dachodziŭ za 15 chvilin, potym stali sutki padpisvać papiery, što hetyja srodki nie buduć nakiravanyja na vajskovyja mety, što ty nie spansiruješ ahresiju i hetak dalej.
Ciapier šviejcarcy šmat kamu prosta nie addajuć hrošy, bo patrabuć paćviardžeńnie, što hetyja hrošy nie iduć na padtymku režymu. A dzie ŭziać takoje paćviardžeńnie? — dadaje inšy biznesmien, jaki vałodaje zavodam.
— Mała chto z sapraŭdy bahatych ludziej ciapier jeździć u Biełaruś, mnohija vyjechali, z tryvohaj nazirajuć za biznesam z-za miažy. I kali raniej niejak možna było damaŭlacca, kab ciabie nie kašmaryli, naprykład, praz čynoŭnikaŭ, to ciapier heta niemahčyma — usie ćviarozyja hołavy adsunutyja ŭ bok».
Strachavyja kampanii taksama nie chočuć ryzykavać
Čuvać tryvožnyja sihnały i z boku rytejłu — zamiežnyja partniory mianiajuć praviły.
«Bujnym pastaŭščykam plavać, što tut adbyvajecca, bo ich vialikija ŭhody strachujuć strachavyja kampanii. I voś na hetym etapie ŭžo pačalisia prablemy, bo strachavyja bačać ryzyki i pierastajuć strachavać uhody ŭ tych pamierach, jak rabili heta raniej. Hruba kažučy, raniej rytejler zakuplaŭ impartnaha tavara na 100 rubloŭ i ŭsio było narmalna, a ciapier strachavaja kaža: «Nie, ja nie budu strachavać uhodu na 100 rubloŭ, urazajem limity, maksimum — na 50, bo baču ryzyku ŭ nieviartańni srodkaŭ, aryšcie tavara, niemahčymaści dabicca praŭdy ŭ sudzie, zryvie pastavak i hetak dalej».
Pastaŭščyk heta słuchaje i kaža, maŭlaŭ, dobra, ja tabie dam na 50 rubloŭ, a astatniuju pałovu, jakuju ty raniej braŭ na realizacyju, ty abo nie biareš, abo biareš pa 100% pieradapłacie. A adkul uziać hrošy na pieradapłatu? Ich i raniej nie było, a ciapier i rynak ściskajecca. U vyniku pradpryjemstva źnižaje abaroty, skaračaje ludziej», — kaža pradstaŭnik bujnoha rytejłu.
A što adbyvajecca ź IT?
«Dla inviestara jość niejki nabor prymalnych ryzyk: ideja «nie strelić», rynak nie znojdziecca, kamanda raźbiažycca. Hetyja ryzyki možna niejak analizavać i pracavać ź imi, — kaža bujny IT-biznesmien.
— Ale jość ryzyki nieprymalnyja: što tvaich ludziej ni za što kinuć za kraty i ty nie zmožaš ich abaranić, što ŭ ciabie, narešcie, prosta biez tłumačeńniaŭ zabiaruć hrošy i zabłakujuć rachunki.
fota Dev.by
Biełaruś i raniej nie słaviłasia niezaležnaj sudovaj sistemaj, ale ciapier hučyć tezis, što ŭ krainie «nie da zakonaŭ». Što robić inviestar u takoj situacyi? Idzie ŭ zrazumiełuju i nadziejnuju jurysdykcyju.
Jak praviła, heta bałtyjskija krainy, Na praktycy ciapier heta vyhladaje tak: kali ŭ ciabie jość kłasnaja ideja, to tabie hrošy daduć pry adnoj umovie — ty adkryvaješ kampaniju ŭ jakoj Estonii i pieravoziš tudy ludziej.
Kali ŭ ciabie ŭžo jość prajekt, dzie jość značnyja srodki zamiežnych inviestaraŭ, ciabie prosta staviać pierad umovaj: «My chvalujemsia za svaje hrošy, treba vyvozić inžynieraŭ i top-mieniedžaraŭ za miažu». Nu i ludzi źjazdžajuć, kampanii pieravoziacca.
Ciapier u Biełaruś banalna ciažka lotać na pieramovy, i ź Biełarusi taksama. Vy ŭjaŭlajecie sabie inviestara, jaki budzie sutki dabiracca da Biełarusi, a potym stolki ž nazad?»
Surazmoŭcy taksama kažuć, što pašyreńnie biznesaŭ u Biełarusi ŭžo vyhladaje vielmi tumanna.
«Lubomu surjoznamu biznesu treba raści, treba kredytnyja srodki. Navat kali ty rehistruješ pradstaŭnictva ŭ ES, prychodziš z tym, što tabie treba kredyt, jany hladziać dakumienty, usio ich zadavalniaje, a potym pytańnie — a, vy ź Biełarusi? Davajcie pačakajem.
Zachodnija instytuty aścierahajucca pracavać ź dziaržaŭnymi bankami
Spyniajucca inviestycyjnyja prajekty z «doŭhimi» i tannymi hrašyma, a «doŭhich» i tannych hrošaj u Biełarusi ŭ pryncypie niama, jany jość tolki na Zachadzie.
U bankaŭ niama žadańnia davać hrošy, bo jany bačać šmat ryzyk, pry hetym usie klerki ŭ mižnarodnych finansavych instytucyjach sychodziać z łohiki «nie zhubić».
U ich hrošaj chapaje, jany volnyja vybirać, kamu ich davać, čarha staić. I jak tolki jany bačać niezrazumiełuju situacyju, sankcyi — usio, stupar, im takoje nie treba, jany pojduć u inšaje miesca, dzie nie budzie ryzyk», — kaža biznesmien, jaki ŭžo ŭ pracesie rełakiejtu kampanii.
Navat tyja, chto ŭžo nie zadumvajecca pra raźvićcio i pašyreńnie biznesu, a choča jaho pradać, sihnalizujuć ab prablemach:
«Stała ciažej pradać biznes. Ščyra kažučy, navat dalaravyja miljaniery ŭžo razumiejuć, što jany takija tolki naminalna, košt aktyvaŭ u Biełarusi ŭ realnaści našmat mieniej, čym jon realna jość.
Umoŭna, jość u ciabie aktyvaŭ u Biełarusi na 10 miljonaŭ dalaraŭ — ale kamu ty pradasi, chto heta kupić? Pa takoj canie nichto nie kupić, heta realnaść. Kali i kupiać, to pa mocna nižejšaj.
Kali my kažam pra niejkija kampanii, pryviazanyja da mazhoŭ, a nie da majomaści, pieradusim IT — heta toje, što ŭ Biełarusi realna pradajecca, to multyplikatar, pa jakim raźličvajuć canu kampanii, apošni hod staŭ pracavać pa niehatyŭnaj formule.
Umoŭna, pry prodažy kampanii praličvajecca cana, skažam, u 10 hadavych vyručak — za hetuju ličbu kampanija pradajecca. A ŭ Biełarusi hety multyplikatar budzie ciapier nie dziesiać, a dźvie hadavyja vyručki — bo niemahčyma pradkazać, što budzie dalej — a kali budzie, jak u Vieniesuele?
Kaniečnie, dla tych, chto hadami ŭzvodziŭ svaju spravu, a jaje voś tak uziali i źniacenili, heta vielmi baluča i maralna, i finansava», — kaža pradprymalnik.
Surazmoŭcy reziumujuć, što inviestycyjny klimat u Biełarusi razbombleny za hod, vialikija ŭhody ŭžo ciapier adbyvajucca vielmi redka. Situacyju ŭ ekanomicy paraŭnoŭvajuć z žabaj, jakuju varać u chałodnaj vadzie — jana nie razumieje, što pamiraje, ale tempieratura pavyšajecca, i budzie biada.
