EUobserver: U 2012 kiraŭnik KDB Biełarusi abmiarkoŭvaŭ likvidacyju palityčnych emihrantaŭ, u tym liku Šaramieta
Jeŭrapiejskaje vydańnie EUobserver śćviardžaje, što atrymała zapis razmovy byłoha staršyni KDB Biełarusi, u jakoj abmiarkoŭvajecca fizičnaja likvidacyja niekatorych biełaruskich palityčnych emihrantaŭ — u pryvatnaści žurnalista Paŭła Šaramieta, byłoha načalnika SIZA №1 na Vaładarskaha ŭ Minsku Aleha Ałkajeva, byłoha kamandzira bryhady śpiecnaza Uładzimira Baradača i eks-v.a. načalnika antykarupcyjnaha ŭpraŭleńnia Viačasłava Dudkina, piša Tut.by.
Jak paviedamlaje vydańnie, u jaho rasparadžeńni akazaŭsia datavany 11 krasavika 2012 hoda aŭdyjazapis hutarki tahačasnaha staršyni KDB Biełarusi Vadzima Zajcava z dvuma supracoŭnikami śpiecpadraździaleńnia «Alfa». Śćviardžajecca, što sam zapis, častka jakoha raźmieščana ŭ materyjale, zrobleny ŭ budynku KDB, a hołas na im prapanujecca paraŭnać z hołasam Zajcava z roznych televizijnych intervju. Tym nie mienš, Tut.by paviedamlaje, što nie moža paćvierdzić sapraŭdnaść pradstaŭlenaha ŭ materyjale aŭdyjazapisu.
Vydańnie EUobserver — anłajn-resurs, što aśviatlaje padziei mižnarodnaj palityki, źviazanyja ź Jeŭrapiejskim sajuzam, adnak jaki zajaŭlaje ab svajoj finansavaj niezaležnaści ad struktur ES. Jaho redakcyja raźmiaščajecca ŭ Brusieli.
Što na zapisie?
Surazmoŭcy, miarkujučy pa ŭsim, abmiarkoŭvajuć mahčymaje ŭkaranieńnie ŭ asiarodździe biełaruskich palityčnych emihrantaŭ svajho supracoŭnika, a taksama fizičnuju likvidacyju niekatorych biełaruskich hramadzian, jakija znachodzilisia na toj momant za miažoj. U pryvatnaści, nazyvajucca imiony byłoha supracoŭnika centralnaha aparata Hałoŭnaha ŭpraŭleńnia pa baraćbie z karupcyjaj i ekanamičnymi złačynstvami MUS Biełarusi Viačasłava Dudkina, byłoha načalnika staličnaha SIZA №1 Aleha Ałkajeva i byłoha kamandzira 5-j asobnaj bryhady śpiecnaza pałkoŭnika Uładzimira Baradača. Padčas razmovy havorka taksama zachodzić pra žurnalista Paŭła Šaramieta, jaki zahinuŭ letam 2016 hoda ŭ vyniku vybuchu aŭtamabila ŭ Kijevie.
— Voś pa Šaramietu treba spracavać, jaki z…ŭ, b…. Zrobim zakładku jakuju-niebudź i tak dalej, kab hetaha pacuka, b…, zusim, b…. Ni ruk, ni noh nie źbiaruć, — kaža hołas, jaki vydańnie EUobserver identyfikuje jak hołas Vadzima Zajcava.
Taksama na zapisie abmiarkoŭvajucca mahčymyja mietady dasiahnieńnia pastaŭlenych metaŭ: chimičnyja i atrutnyja rečyvy, «tracił, płastyd, detanatary, praca śpiecyjalista-aŭtamiechanika, «jaki zrobić tak, što […] potym nivodny ekśpiert […] nie vyśvietlić hetuju svoječasovuju pałomku aŭtamabila i [pryčynu,] čamu jon syšoŭ u kiuviet».
Kali havorka zachodzić ab finansavańni takich krokaŭ, zhadvajecca «śpiecrachunak», na jakim nibyta sa zhody Alaksandra Łukašenki znachodzicca bolš za paŭtara miljona dalaraŭ.
Adkul zapis?
Jak śćviardžaje vydańnie, zapis byŭ atrymany ad Ihara Makara, byłoha supracoŭnika śpiecpadraździaleńnia «Ałmaz» MUS Biełarusi, jaki ŭ ciapierašni čas pražyvaje za miažoj. Jon zajaviŭ, što atrymaŭ jaje jašče ŭ 2012 hodzie i prademanstravaŭ adnamu z amierykanskich dypłamataŭ u JEZ dla taho, kab abaranić svajho siabra Aleha Ałkajeva, jakomu ŭłady Niamieččyny nieŭzabavie dali abaronu, ale rekamiendavali pakinuć krainu — u jaho dahetul zastaŭsia list z papiaredžańniem ad niamieckaj palicyi, datavany majem 2012 hoda.
EUobserver źviazaŭsia ź niekalkimi pradstaŭnikami raźviedsłužbaŭ, a taksama kryminalistami i paprasiŭ pravieści ekśpiertyzu zapisu. Pavodle infarmacyi vydańnia, ekśpiertyza aŭdyjazapisu pakul nie zavieršana z-za jaho nizkaj jakaści, adnak było ŭstanoŭlena, što jana jak minimum adnojčy redahavałasia — jak miarkujecca, dla taho, kab vydalić źviestki, pa jakich možna vyličyć asobu, jakaja ŭstalavała zapisvajučuju pryładu. Adnak ekśpierty, pa ich słovach, nie vyjavili śladoŭ jakich-niebudź «aŭdyjamanipulacyj» z zapisam.
U listapadzie 2012 hoda Vadzim Zajcaŭ byŭ źniaty z pasady kiraŭnika biełaruskaha KDB, z 2013 hoda i pa ciapierašni momant jon źjaŭlajecca hienieralnym dyrektaram STAA «Kosmas TB». Z metaj atrymać kamientar Tut.by pasprabavaŭ źviazacca z Vadzimam Zajcavym, adnak paznačany na sajcie kampanii numar telefona pryjomnaj nichto nie zdymaje.
Reakcyja Ukrainy
U Nacyjanalnaj palicyi Ukrainy zajavili ab tym, što ŭ śniežni 2020 hoda atrymali ŭ rasparadžeńnie «z dapamohaj Słužby zamiežnaj raźviedki Ukrainy peŭnuju infarmacyju, jakaja pradstaŭlaje cikavaść u rasśledavańni zabojstva žurnalista Paŭła Šaramieta ŭ 2016 hodzie».
U pryvatnaści, pakazana, što dakumienty i aŭdyjazapisy, apošnija ź jakich datavanyja 2012 hodam, «ujaŭlajuć cikavaść z punktu hledžańnia ŭstanaŭleńnia zakazčykaŭ złačynstva».
Na frahmientach, jakija jość u rasparadžeńni palicyi i jakija trapili ŭ internet, «nieŭstanoŭlenyja asoby abmiarkoŭvajuć pytańnie zabojstva Šaramieta». U pryvatnaści, jany kažuć ab atručeńni abo padryvie.
Nacpalicyja Ukrainy atrymała dazvoł na praviadzieńnie śledčych dziejańniaŭ u adnoj ź jeŭrapiejskich krain: «Akramia taho, rasparadčyka infarmacyi, jakaja pieradajecca, zaprasili dla praviadzieńnia nieabchodnych śledčych dziejańniaŭ».
Nahadajem, žurnalist Pavieł Šaramiet zahinuŭ padčas vybuchu aŭtamabila ranicaj 20 lipienia 2016 hoda ŭ Kijevie. U śniežni 2019 hoda śledstva zatrymała troch padazravanych u zabojstvie: doktara i vałanciora Juliju Kuźmienku, muzyku Andreja Antonienku, vajennuju miedsiastru Janu Duhar.
