Салидная развернутая публикация. Возможно, эта как раз то, что должно противостоять галимой лукавой пропаганде! Нива, так держать!

У артыкуле аспрэчваецца савецкая канцэпцыя гісторыка этнаграфічнага раянавання РБ, створаная Цітовым. Хаця альтэрнатывы фактычна не прапаноўваецца

⤷ Gorliwy Litwin, дык намалюйце сваю карту раянавання. У літоўцаў таксама была "уласна Літва" ў іхнім разуменні, але рэгіён назвалі Аўкштота

⤷ Gorliwy Litwin, ніякая гэта не Усходняя Літва, гэта частка Ятвягіі

⤷ Паглядзіце якія рэгіёны ў Летувы і супакойцеся. У нас было некалькі гістарычных рэгіенаў Яцвягія, Літва (Чорная Русь), белая Русь, Палессе, Падляшша. Выбірайце

⤷ Gorliwy Litwin, так советский период это тоже уже история. К названию Восточная Литва, по аналогии отношений Греция и Северная Македония: то беларусы в европейском будущем могут потребовать Литву переименовать в Западную Литву))). А если к районированию, то выделил бы из центра: Березенщина (Борисов, Бобруйск) , Наваградчина (Барановичи, Слуцк) и отдельно г.Минск. Мне кажется следующий артикул в НН будет по местному самоуправлению. Есть много вариантов от различных партий, но все сводятся к упразднению областей и разделение от 15 до 20 округов.

Мапа дыялектаў - гэта асобны трэш. Як гавораць у Маладзечна, а як за Бабруйскам і да Краснаполля. Калі на Ігуменшчыне гаварылі "прыдзе", "зробя", то краснапольскія: "прыйдзець", "атайдзець", "дурнэй", "разумнэй".

⤷Пахожы халоп, тады што, уся беларуская навука савецкага часу гэта фуфел? 

Справа ў тым, што кіраўніцтва Інстытута этнаграфіі, той жа Лакотка, апантаныя прыхільнікі "цітоўшчыны". І Лакотка трасецца над сваім месцам і нікуды сыходзіць не хоча. 

а я ўсё жыццё (народжаная ў год стварэння гэтага музея)) верыла ў гэты падзел... Ніва, вы ламаеце шаблоны :/

"У цэлым жа Беларусь сёння складаецца з «пагрызенай» з усіх бакоў [!] этнічнай беларускай тэрыторыі,"
фразы дакладныя ў тэксце. маладзец Аўтар. сапраўды - з усіх бакоў. можа толькі з поўдня не так? але ва Ўкраіне нямала такіх, хто прэтэндуе на наша Палессе... а то і далей... на герояў нашай гісторыі... таго ж Канстанціна Астрожскага і інш. а зараз тым больш будуць прэтэндаваць

⤷ дочка Максима Дизайнера, маскоўкае тв прыкладна тое ж самае кажа, але пакуль бачым адваротнае -толькі расейцы прэдэндуюць на землі іншых краін.

Дзякуй! Тобок, усе гэтыя штучныя гаўнабрэнды накшталт "Дары Пріднепровья". - гэта двойчы фэйк. 

"Уласна гістарычная Віленшчына будзе самым выразным і адрозным рэгіёнам Беларусі пасля Заходняга Палесся."
вось. на 3/4 я з гэтага рэвалюцыйнага (месцы Каліноўскага і ўсё такое) "рэгіёна". другі дзядуля толькі быў з Усходняй Беларусі

⤷ прозвішча таго дзядулі (я яго на жаль не застала. ён памёр, калі мне было 2 гадкі) адно з самых распаўсюджаных ва Украіне. астатнія 3 прозвішчы (кажу ж) досыць рэдкія. я нашу прозвішча бацькі. часткова гэта атрымалася выпадкова.. хаця муж настойваў каб узяла прозвішча (русское) его, але - не.
тата (як і бальшыня мужчын) хацеў хлопчыка, а нарадзілася на жаль я ;/ 
я думаю такая - у таты сыноў няма, таму я буду насіць яго прозвішча.
ну неяк так

⤷ невеста Азаренка, бачна, што Вы вельмі любілі тату. Дзяўчаткі чамусьці заўжды больш татаў любяць. Невытлумачальна.

⤷Лідзскі квас, пэўна вытлумачальна)

першай рэакцыяй таты (як толькі я нарадзілася) было - ды я яе ў рукі не вазьму

а потым пабачыў мае "чорныя" вочы

і стаў трэніраваць мяне
рэальна
і мне
каб даказаць, што я лелш, чым хлопчыкі, прыходзілася пераўзіходзіць
і хлопчыкаў і тату...

Aby szto,,,, jakija prapanowy autara? Czym reki nie dahadzili? A Palessie Ukrainie addawać? Dareczy na uschodnim Palessi uplyu urrainskaj mowy takswna adczuwajecca. Karaciej, kasza u halawie...

⤷Niegorliwy Litwin, прапанова ўзяцца навукоўцам за перагляд рэгіёнаў. Калі на ўсходнім Палессі адчуваецца ўплыў украінскай мовы, то чаму на карце дыялектаў гэта ніяк не адлюстравана? 

⤷ CV, а можа наадварот, на украінскім Палессі адчуваецца уплыў беларускай мовы? і гэта праўда, бел лексіка да Ковеля.

Зараз выдзяляць нейкія этнічныя рэгіёны не мае сэнсу. Бо вёска ўжо амаль мертвая, а гарады не маюць этнічных адрозненняў, таму што насельніцтва гарадоў мешанае. Зараз мае сэнс змяніць адміністрацыйны падзел толькі з эканамічных поглядаў.

⤷Уладзіміраўішч, прекрасить депрессию. жэстачайшэ!)
"Бо вёска ўжо амаль мертвая," ну так - тая вёска (вёска нашых любімых бабуль і дзядуль) на жаль адыходзіць... час немагчыма спыніць, але.. самі ж бачыце - людзі намагаюцца захаваць памяць і элементарна збошага нават і хаткі драўляныя (дрэва цікавы матэрыял. досыць трывалы. у тым ліку і па часе) тыя ж

U pryncypie, jakija prapanujucca vysnovy z hetaha artykułu ? Padajecca, što adkaz varta šukać u Statucie VKL dy inšych dakumantach dziaržavy našych prodkaŭ ? Nia treba ničoha vydumliać. A za adno i paraŭnać z tym, što siońnia zaćvieržana ŭ lietuvisaŭ, i z tym, jak jano było ŭ čas ichnaj pieršaj niezaliežnaści, pamiž vojnami... Zrazumiela, što toj Citoŭ navat i nia myśliŭ zviarnucca da Statutu VKL dy inšych dakumantaŭ taho času, jakija tyčylisia dziaržaŭnaha administravańnia. Lietuvisy, darečy, taksama, i taksama jasna čamu...

Цікава! дзякуй!

Відавочна, што каталіцкая частка (Горадня, Ліда, Ашмяны, Воранава і іншыя) адрознівалася ад Белай Русі.

"...У цэлым, адзін рэгіён, з якім можна пагадзіцца ў раянаванні Цітова, гэта Заходняе Палессе. Адрозны ад астатніх беларусаў побыт у лясістай і балоцістай мясцовасці, буйныя паселішчы, адрозная мова, наяўнасць пазнавальнай саманазвы...."

Правы бераг Нёмана і левы бераг Віліі -- там нашчадкі літоўцаў. Усходняя Літва. Туды славянізацыя прыйшла сама позна.

Шмат год займаюся гісторыяй і этнаграфіяй Беларусі і ні разу не заўважыў відавочных супярэчнасцяў канцэпцыі 6 гісторыка-этнаграфічных рэгіёнаў Беларусі. А тут аўтар з такім замазакаханым гонарам абвяргае канцэпцыю Цітова і нічога не прапануе ўзамен. У гэтым і розніца паміж ім і Цітовым: Цітоў быў рэальным спецыялістам і сваю канцэпцыю стварыў на базе аналізу агромнай колькасці матэрыялу, а аўтар дадзенага артыкулу абвяргае яго на базе параўнання з вынікамі даследванняў Літвы і ныццём, што у Беларусі каб зрабіць новае раянаванне трэба шмат чаго зрабіць. Ну шмат мазгоў не трэба, каб плюнуць у вялікага даследчыка, а вось каб годна прапанаваць і даказаць альтэрнатыву ў аўтара мазгоў ужо не хапіла. Бо не Цітоў. Не буду сцвярджаць, што канцэпцыя Цітова ідэальная, але ён быў спецыялістам і годна выканаў сваю задачу. Але крытыка яго канцэпцыі ў гэтым артыкуле ўвогуле выглядае недарэчнай -- ёсць такі тыпаж людзей, якія імкнуцца падвысіць свой аўтарытэт дэманстатыўна плюючы на агульнапрызнаных спецыялістаў. Так і тут. Так сабе дасягненне, абгаўкаць аднога са стаўпоў беларускай этнаграфіі і не прапанаваць нічога ўзамен. Калі б аўтару хапіла мазгоў накласці карты з усімі, нават тут пералічанымі, асаблівасці слаямі адну на адну, то і ён атрымаў бы рэгіёны ЦІтова. Але для гэтага трэба было скарыстацца мазгамі, чаго аўтар, па прычыне ўзросту, відаць яшчэ не навучыўся рабіць. 

⤷Яўген з Гомеля, балюча, калі разбураюць міфы, у якія самі верылі. Але ніякага аналізу ў Цітова няма. Ёсць апісанне таго, што знаходзіцца ў межах намаляваных ім контураў. Няма параўнання і проціпастаўлення з іншымі рэгіёнамі, няма аніякай(!) аргументацыі чаму граніца паміж рэгіёнамі прайшла вось тут, а не на 100 км на захад. 

"Слупы этнаграфіі" - гэта культ асобы, які не дае вам цвяроза, навукова глядзець на рэчы. Калі накласці ўсе прыведзеныя тут карты, то атрымаюцца рэгіёны, якія парэзаны роўна наадварот з канцэпцыяй Цітова. Правярайце. 

І яшчэ. Аўтар дадзенага артыкулу прадстаўленымі ілюстрацыямі так цудоўна прадэманстраваў несупадзенне прапануемых меж гісторыка-культурна-этнаграфічных рэгіёнаў Літвы з тэрыторыямі распаўюджання там жа тых ці іншых этнаграфічных з'яў -- комплексаў традыцыйнага адзення, дыялектаў і г.д. Але папракае тым жа, напрыклад, канцэпцыю Цітова. Ну калі б аўтар артыкула паглядзеў яшчэ на распаўсюджанне ў ЛІтве тыпаў пабудоў, архітэктурнага дэкору, планіроўкі двароў і інш. то несупадзення з прапанаванымі літоўскімі рэгіёнамі было б значна больш. З іншага боку, сцвярджэенне аўтара "Межы этнаграфічных рэгіёнаў чамусьці рэжуць нават многія базававыя этнаграфічныя адзінікі, такія як арэалы распаўсюджання народных строяў
https://nashaniva.com/337849" увогуле падаецца абсурдным, бо, па вялікаму рахунку, нават прыведзеныя тры малюнкі падцвярджаюць (!) слушнасць канцэпцыі Цітова адносна, у дадзеным выпадку, распаўсюджання народных строяў. Мне падаецца, "нізвергацель" Цітова ўзяўся за справу, якая па сваёй складанасці нашмат большая, чым ён здольны нават асэнсаваць. Ну, карацей, не па Сеньку апынулася шапка, ну не дарос, бывае. 

⤷Яўген з Гомеля, дык межы рэгіёнаў Літвы як раз добра аргументаваны, гэта была праца некалькіх пакаленняў даследчыкаў, а не аднаго, як у выпадку Беларусі. Тыпы пабудоў, архітэктурнага дэкору, планіроўкі двароў, як і варыянты вышыўкі - другарадныя рэчы ў вызначэнні гісторыка-этнаграфічных рэгіёнаў. У першым парадку - гісторыя, мова, рэлігія і культурная самаідэнтыфікацыя. Што да дэкору, то ў вашым любімым Гомелі (дзе такія няздарныя навукоўцы, што нават не здолелі даказаць каштоўнасць драўлянай гарадской забудовы, якая цэлымі вуліцамі пайшла пад знос) архітэктурны дэкор не мае нічога агульнага з дэкорам у Оршы ці Клімавічах - а гэта адзіны ціўтоўскі рэгіён ПАДНЯПРОЎЕ!
https://nashaniva.com/337849

Паказальны таксама вось гэты "аргумент" аўтара-нізвергацеля канцэпцыі Цітова: "Лоеў і Брагін з часоў Люблінскай уніі працяглы перыяд развіваліся ў складзе Каралеўства Польскага, асобна ад Вялікага Княства Літоўскага, але згодна з этнаграфічным раянаваннем аб'ядноўваюцца разам са Старобінам і Ганцавічамі далёка на захадзе
". Іншымі словамі, аўтар артыкула папракае Цітова, што не знайшоў на Лоеўшчыне і Брагіншчыне тых адрозненняў, якія б дазволілі вылучыць іх у нейкі асобны прыдуманы этнаграфічны рэгіён. Г.зн. патрабуе знайсці адрозненні для цэлага рэгіёна там, дзе іх няма і не было, толькі на той падставе, што гэтыя населеныя беларусамі тэрыторыі далёка на ўсходзе ад Польшчы 200 год адміністратыўна адносіліся да Кароны, а пасля яшчэ 200 год да беларускіх губерняў-абласцей. Самому ж аўтару хапіла мазгоў толькі на папрок Цітова, але вось на прапанову хоць якіх-небудзь аргументаў па вылучэнні гэтых тэрыторый у нейкі асобны гісторыка-этнаграфічны рэгіён іх ужо не хапіла, бо лёгчэй аказалася накласці на мапу межы розных адміністратыўных утварэнняў і кічыцца імі, зато цяжэй сталася знайсці этнаграфічныя адрозненні на гэтых тэрыторыях, асабліва калі іх там няма і не было. Падаецца аўтар паблытаў тэрміны "гістарычна-адміністратыўнае дзяленне" і "гісторыка-этнаграфічная раёніраванне" тэрыторыі Беларусі. І калі ў Літве адрозная гістарычная адміністратыўная прыналежнасць тэрыторый адбілася і прасочваецца ў побытавай этнаграфіі, дык ў Беларусі яна магла не адбіцца і не прасочвацца ў этнаграфіі, што і было даказана рэальна высокакласным спецыялістам (!) Цітовым. Бо для Цітова першасным быў аналіз наяўнага этнаграфічнага матэрыяла і накладанне яго на мапы з мэтай вылучэння рэгіёнаў, г.зн. ён шоў ад матэрыялу, а не ад адміністратыўнага раяніравання ў гісторыі. Асобнае спачуванне выклікала такое сцвярджэнне аўтара-"нізвергацеля": "Першае, што кідаецца ў беларускіх этнаграфічных рэгіёнах, гэта прывязка большасці назваў не да гістарычных народнасцей і гістарычных межаў, а да рэк
https://nashaniva.com/337849" -- вельмі шкада, што недахоп практычнага і тэарэтычнага досьведу не дазволіў аўтару зразумець тую геніальную здагадку Цітова, што менавіта рэкі, нават малыя рэкі, і з'яўляюцца структурным шкілетам для гісторыка-этнаграфічнага раяніравання Беларусі, так сама як чыгункі і павязаны я з імі шашэйныя дарогі з'яўляюцца зараз асновай адміністратыўнага дзялення сучаснай Беларусі. Але нашаму "нізвергацелю" прасцей капіраваць і механічна накладваць структуру Літвы, чым асэнсаваць структуру Беларусі, патрабуючы "прывязку большасці назваў да гістарычных народнасцей" (якіх па-просту не было) і "гістарычных межаў" якія да ўсталявання трывалых этнаграфічных асаблівасцяў увогуле мелі такое сабе другаснае дачыненне. Гэта падцьвердзіць любы практыкуючы этнограф, гэта лёгка прасачыць калі паспрабаваць знайсці выразную мяжу паміж суседнімі рэгіёнамі беларускага і ўкраінскага Палесся, паміж усходняй Гомельшчынай і Заходняй Браншчынай, паміж Магілёўшчынай і Смаленшчынай, паміж Віцебшчынай і Пскоўшчынай, паміж Гродзеншчынай і Падляшшам (маюцца на ўвазе менавіта тыя рэгіёны, якія з 1569 г. ці не на шмат пазней знаходзіліся у розных дзяржаўных утварэннях). І размова ідзе пра этнаграфічныя асаблівасці, а не пра адміністратыўныя. Падводзячы выннік хочацца пажадаць аўтару наступнае: перш чым выносіць на публіку свае "геніяльныя" здагадкі і "абвяржэнні" (на што падштурхнула знаёмства з даследваннямі Літвы, відаць у час навучання ў ЕГУ) варта дасканала вывучыць крытыкуемы матэрыял (у дадзеным выпадку Беларусь) і быць гатовым прапанаваць якасную альтэрнатыву, а не толькі папракнуць беларускіх этнографаў ў следванні партыйным указанням. Бо роля Моські яна канешта знакамітая, але губляецца на фоне ролі Слана ў адной і той жа басні.

⤷Яўген з Гомеля, Наша Ніва, пішыце яшчэ. Добра прыпякае ў адэптаў саўковай навукі! 

⤷Яўген з Гомеля, можна цытату з вялікага Цітова, дзе ён аргументуе, чаму Сянно гэта Паазер'е, а Орша гэта Падняпроўе? Ці то Ганцавічы Усходняе Палессе, а Слуцк - Цэнтральная Беларусь? 

⤷Яраш, Вы можаце шчыра ненавідзець "саўковую навуку" і яе адэптаў, але 95% таго, чым Вы карыстаецеся і будзіце карыстацца па беларускай этнаграфіі было зроблена менавіта беларускай савецкай і постсавецкай этнаграфічнай навукай. "Адэпты савецкай навукі" нешта для Беларусі і яе этнаграфіі зрабілі, не ідэальна, але зрабілі. Вы і таму падобныя "ненавіснікі саўковай навукі" не зрабілі абсалютна ні-чо-га. Яна, савецкая і пост-савецкая беларуская этнаграфія, ёсць, а вас і вашай "альтэрнатыўнай анты-савецкай этнаграфіі" няма і не будзе, тое што вы там нафантазіруеце, ніколі не будзе альтэрнатывай ці нечым лепшым, чым створанае "адэптамі савецкай навукі". Таму што яны былі спецыялістамі, а вы пакуль ніхто, зваць вас ніяк, вас у беларускай навуцы на фоне іх проста няма, Моські якія прабягаюць пад заборам.Таму вы можаце ненавідзець "савўковую беларускую этнаграфію", але заўжды будзіце другасным і нават трэцясным пасля яе. Бо яна была навукай, а вы пакль толькі ненавіснікі саўка. Але гэта не пра навуку.

⤷Аўгусь з Мазыра , 

Статут ВКЛ был написан на языке русинов,языке Ф.Скарыны( языке Руси Киевской...)...Экспансия славян происходила с юго-запада на северо-восток, ассимилируя местное балтское население:Ятвягов, Дайновы, Литвы,поэтому люди называли себя литвинами, помня своё балтское происхождение...Войны с московскими привели до Унии с Польшей, вот вам и польское население и татары...Разделы Речи Посполитой привели до наплыва россиян...Вся зто гремучая смесь ...есть современный белорусский народ....а язык беларусов есть моложе украинского(русинского)!!!