«Беларусь перадусім». Лозунг на медалях ад Аб'яднанага пераходнага кабінета выклікаў дыскусію
Медалі, зацверджаныя Аб'яднаным пераходным кабінетам, выклікалі дыскусію ў грамадстве. На адваротны бок узнагароды нанесены надпіс «Беларусь перадусім». У сацсетках заўважаюць, што лозунг гучыць падобна да нямецкага Deutschland über alles (Германія вышэй за ўсё).
Прадстаўніца Аб'яднанага пераходнага кабінету Аліна Коўшык патлумачыла, чаму на медалях такая фраза.
«Беларусь перадусім! — патрыятычны заклік-покліч, скіраваны на абуджэнне нацыянальна-грамадзянскіх пачуццяў, кансалідацыю беларусаў у абарону свабоды, незалежнасці сваёй краіны, роднай мовы, усёй нацыянальнай культуры. Аднак гэты покліч значна меней вядомы за «Жыве Беларусь!». Беларускі нацыянальны дзеяч у Заходняй Беларусі (Польскай Рэспубліцы) Альбін Стаповіч напісаў песню «Беларусь перадусім!», у якой быў прыпеў:
Дык ці ў шчасця дзень пагодны,
Ці ў бурым дні благім
Знайма першы кліч народны:
Беларусь перадусім!
Пазней гэтая песня стала гімнам Саюза беларускай моладзі і ўвайшла ў «Юнацкі спеўнік», — напісала яна ў дыскусіі ў сацсетках.
Адсылку да Саюза беларускай моладзі, які ўзнік пад нямецкай акупацыяй, у сацсетках палічылі недарэчнай.
Андрэй Лаўрухін пракаментаваў у фэйсбуку, што лічыць гэтую фразу на медалях вялікай памылкай, бо яна асацыюецца з пачаткам «Песні немцаў», якую для прапаганды выкарыстоўвалі нацыянал-сацыялісты ў 1930-40-я гады. Гэтую песню 30 студзеня 1933 года выконвалі і на факельных шэсцях, якія славілі Адольфа Гітлера.
«Асабліва спрэчнай і таксічнай была якраз першая страфа «Песні немцаў»: «Deutschland, Detschland, über alles!» Менавіта таму, калі пасля дзесяцігадовых спрэчак пра лёс «Песні немцаў», яна з 10 лістапада 1991 года зноў стала дзяржаўным гімнам аб'яднанай Германіі, першую і другую строфы прыбралі і цяпер гімн ФРГ пачынаецца з трэцяй страфы: «Einigkeit und Recht und Freiheit für deutsche Vaterland»!(Адзінства, права і свабода для Германіі роднай!). Навошта было ставіць менавіта гэтую фразу на медалі, аўтарам якой быў, мауляў, Альбін Стаповіч, які стаяў ля вытокаў стварэння Беларускай нацыянал-сацыялістычнай партыі (створаная ў 1933 годзе), незразумела. Няўжо нельга было знайсці постаць і асобу, якая не выклікала б такія прамыя канатацыі з нацыянал-сацыялізмам, не дыскрэдытавала дэмсілы і не антаганізавала так беларусаў і беларусак?» — піша Андрэй Лаўрухін у фэйсбуку.
Салідарная з ім філосафка Вольга Шпарага.
«Не магу паверыць, што такі лозунг. Па-мойму, гэта ганьба, а не гонар, — пакінула яна каментарый. — Deutschland über alles належыць нямецкаму класіку, але немцам хапіла розуму адмовіцца ад гэтага радка пасля яго выкарыстання Гітлерам».
Абаронцы лозунгу ў сваю чаргу заўважаюць, што тады пытанні павінны быць і да ўкраінскай патрыятычнай фразы «Україна понад усе».
Серабрыстая «Пагоня» ў лаўровым вянку: Кабінет зацвердзіў узнагароду за выключную адданасць у служэнні Беларусі
