Jakich vynikaŭ dasiahnuŭ samit miru
Samit miru prademanstravaŭ mižnarodnuju salidarnaść z Ukrainaj, ale nie zrabiŭ zrazumiełym dalejšy chod mirnaha ŭrehulavańnia vajny. Reakcyju zachodnich ŚMI na samit sabrała «Ahientstvo».
Samit miru ŭ Šviejcaryi prajšoŭ 15-16 červienia. Fota: AP Photo / Laurent Cipriani
U Šviejcaryi ŭ niadzielu zaviaršyŭsia dvuchdzionny samit miru, na jakim abmiarkoŭvalisia ŭmovy spynieńnia vajny va Ukrainie. Z 92 krain, jakija ŭdzielničali ŭ kanfierencyi, 80 padpisali vynikovaje kamiunikie, jakoje ŭklučaje try ŭmovy dasiahnieńnia miru. Samit prademanstravaŭ vysokuju stupień salidarnaści vakoł Ukrainy, adnak vynikovy dakumient nie padtrymali niekatoryja klučavyja krainy hłabalnaha Poŭdnia, a dalejšy chod mirnaha ŭrehulavańnia nie staŭ zrazumiełym paśla kanfierencyi, pišuć zachodnija ŚMI.
Udzielniki, jakija padpisali kamiunikie, uzhadnili pazicyju pa troch ź dziesiaci punktaŭ formuły miru, prapanavanaj prezidentam Ukrainy Uładzimiram Zialenskim na samicie «Vialikaj dvaccatki» ŭ Indaniezii ŭ listapadzie 2022 hoda. Jany datyčacca:
jadziernaj biaśpieki — padpisanty zapatrabavali viartańnia Zaparožskaj AES pad kantrol Ukrainy, zajavili ab niedapuščalnaści prymianieńnia jadziernaj zbroi i pahroz jaho vykarystańnia;
vyzvaleńnia ŭsich pałonnych i departavanych — padpisanty zapatrabavali poŭnaha abmienu vajennapałonnymi i viartańnia ŭsich vyviezienych u Rasieju hramadzianskich ludziej i departavanych dziaciej;
charčovaj biaśpieki — padpisanty zajavili ab niedapuščalnaści napadaŭ na handlovyja sudny, hramadzianskija party i partovuju infrastrukturu.
Taksama ŭ dakumiencie havorycca, što «pavaha terytaryjalnaj cełasnaści i suvierenitetu <…> buduć słužyć asnovaj dla dasiahnieńnia ŭsioabdymnaha, spraviadlivaha i tryvałaha miru va Ukrainie»» Zialenski nazvaŭ heta adnym z hałoŭnych pośpiechaŭ samitu.
Samit mieŭ dźvie klučavych mety — prademanstravać mižnarodnuju salidarnaść z Ukrainaj i dać startavy sihnał dla realnaha mirnaha pracesu, jaki ŭklučaje pieramovy z Rasiejaj, piša Der Spiegel. Pavodle acenki vydańnia, padtrymka punktaŭ formuły miru Zialenskaha bolšaściu z amal pałovy dziaržaŭ, jakija ŭvachodziać u AAN, i jakija sabralisia na samicie, zjaŭlajecca vidavočnaj demanstracyjaj salidarnaści.
Z zapuskam mirnaha pracesu spravy iduć składaniej, havorycca ŭ publikacyi Der Spiegel, pakolki kamiunikie navat nie namiakaje na nastupnuju sustreču pa ŭrehulavańni kanfliktu ŭžo z udziełam Rasiei. Pry hetym Zialenski zajaviŭ, što «šlach da praviadzieńnia druhoha samitu miru» adkryjecca, kali «płan dziejańniaŭ pa miru budzie hatovy«, na što pavinny syści «miesiacy, a nie hady».
Mierkavałasia, što ŭ kamiunikie miescam praviadzieńnia druhoha samitu miru budzie nazvanaja Saudaŭskaja Aravija, adnak hetaha nie adbyłosia, tamu što moža spatrebicca jašče adna pramiežkavaja kanfierencyja biez udziełu Rasiei, patłumačyŭ kancler Aŭstryi Karł Niechamier ahienctvu Reuters.
U vynikovym dakumiencie nie adlustravana, jak pavinien być arhanizavany advod vojskaŭ abodvuch bakoŭ, jakim budzie paślavajennaje ŭrehulavańnie dla Ukrainy i ci zmoža kraina ŭstupić u NATO paśla vajny, adznačaje Reuters.
Kamiunikie nie padpisali Armienija, Bachrejn, Kałumbija, Katar, Indyja, Indaniezija, Livija, Mieksika, Saudaŭskaja Aravija, Paŭdniovaja Afryka, Tajłand i AAE. Kitaj u sustrečy nie ŭdzielničaŭ, a Brazilija była pradstaŭlena tolki ŭ jakaści naziralnika.
Zialenskamu nie ŭdałosia pryciahnuć na svoj bok šerah klučavych krain hłabalnaha Poŭdnia, piša Bloomberg. Pavodle acenki ahienctva, krainy za miežami Zachadu albo chočuć zachavać suviazi z Maskvoj, albo «hladziać na vajnu pa-inšamu». Dypłamatyčny napor Kijeva słabieje na fonie sprobaŭ strymać Rasieju na poli boju.
Pavodle acenki analitykaŭ, kanfierencyja, chutčej za ŭsio, akaža niaznačny ŭpłyŭ na spynieńnie vajny, pakolki Rasieja nie była zaprošanaja na samit, a jaje klučavy chaŭruśnik — Kitaj — praihnaravaŭ zaprašeńnie, piša WP.
Za dzień da pačatku samitu Uładzimir Pucin zajaviŭ pra hatoŭnaść pačać mirnyja pieramovy, kali Ukraina vyviedzie vojski z terytoryi Danieckaj, Łuhanskaj, Zaparožskaj i Chiersonskaj abłaściej, a taksama admovicca ad ustupleńnia ŭ NATO. Ekśpierty acanili zajavu Pucina jak palityčny chod, meta jakoha — nie dać Ukrainie pryciahnuć na svoj bok niejtralnyja krainy i paŭpłyvać na vyniki samitu.
Čytajcie taksama:
Zialenski nazvaŭ umovu miru z Rasijaj
U finalnaj zajavie samitu lidaraŭ Vialikaj siamiorki zhadvajecca situacyja ŭ Biełarusi
