Pad bieł-čyrvona-biełym ściaham. 30 hadoŭ tamu prajšli pieršyja Alimpijskija hulni z udziełam kamandy niezaležnaj Biełarusi
30 hadoŭ tamu ŭ narviežskim Lilechamiery prajšli zimovyja Alimpijskija hulni. Dla biełaruskaj zbornaj heta była pieršaja Alimpijada ŭ niezaležnaj krainie, pieršaja Alimpijada pad bieł-čyrvona-biełym ściaham i pakul adzinaja biez aktyŭnaha ŭdziełu ŭ joj Łukašenki. Vydańnie Palatno raskazała hałoŭnyja fakty pra biełaruskich spartsmienaŭ u Lilechamiery-1994.
Narviežski płakat-pryvitańnie dla biełarusaŭ na ich rodnaj movie (choć i niedaskanałaj). Fota: facebook.com/andrej.kotljarchuk
Pieršaja Alimpijada dla biełarusaŭ
Da vystupleńnia ŭ Lilechamiery ŭ 1994 hodzie hramadzianie ŭžo niezaležnaj Biełarusi ŭvachodzili ŭ abjadnanuju kamandu krain SND. Tak było padčas dźviuch Alimpijad u 1992 hodzie: letniaj u Barsiełonie i zimovaj u Albiervili. Ale abjadnanaja kamanda pierastała isnavać paśla Alimpijskich hulniaŭ u Barsiełonie, usie postsavieckija krainy sfarmiravali svaje nacyjanalnyja kamandy.
U Narviehiju pajechali 33 biełaruskija spartsmieny. Jany spaborničali ŭ bijatłonie, frystajle, łyžnych honkach, łyžnym dvajaborji, skačkach z tramplina, kańkabiežnym sporcie i fihurnym katańni.
Ź bieł-čyrvona-biełym ściaham i biez Łukašenki
Dla historyi zimovaja Alimpijada ŭ Lilechamiery stała sapraŭdy znakavaj. Upieršyniu ŭ biełaruskaj historyi na Alimpijadzie byŭ uźniaty bieł-čyrvona-bieły ściah. Ściahanoscam staŭ bijatłanist Jaŭhien Redźkin — siensacyjny čempijon papiaredniaj Alimpijady. Darečy, na adkryćcio alimpijskaj vioski biełarusy nie paśpieli, bo prylacieli ŭ Narviehiju na dzień paźniej.
Viadoma, Alimpijskija hulni ŭ Lilechamiery prajšli biez Łukašenki. U toj momant da pieršych prezidenckich vybaraŭ u Biełarusi jašče zastavałasia niekalki miesiacaŭ, i ich budučy pieramožca, pakul tolki kiraŭnik antykarupcyjnaj kamisii Viarchoŭnaha Savieta, jašče rychtavaŭsia ŭstupić u vybarčuju honku. Paźniej ža jon navat šmat hadoŭ byŭ kiraŭnikom Nacyjanalnaha alimpijskaha kamitetu — da ŭviadzieńnia sankcyj za falsifikacyju čarhovych vybaraŭ i adkaznaść za masavyja represii paśla sfalsifikavanych vybaraŭ.
Ježa, vopratka i svoj dom
Na Alimpijadzie ŭ Lilechamiery biełarusy žyli ŭ alimpijskaj vioscy, ale ŭsio adno nie razam. Łyžniki žyli asobna ad kańkabiežcaŭ i fihurystaŭ z-za taho, što vystupali ŭ roznych i addalenych miescach.
Łyžnik Siarhiej Dalidovič u intervju dla «Trybuny» ŭspaminaŭ, što dla alimpijcaŭ zrabili dźvie formy. Pieršaja forma nie spadabałasia spartyŭnym čynoŭnikam. Novuju formu zrabiła Adidas: «Mnie jana zapomniłasia tym, što apaznavalnych znakaŭ na joj amal nie było — tolki na kurtcy byŭ nadpis Belarus», — raskazvaŭ Dalidovič.
Na Alimpijadzie dla spartsmienaŭ zrabili šviedski stoł. Biełarusy ŭspaminali, što heta była niadrennaja ježa — lepšaja, naprykład, čym na zimovaj Alimpijadzie 2006 hoda ŭ italjanskim Turynie. Tady, pa čutkach, mnohich spartsmienaŭ — i nie tolki biełaruskich — nie ŭraziła italjanskaja ježa, jakuju paličyli niasmačnaj, a taksama adznačali, što jaje było prosta mała.
Lepšaja Alimpijada na praciahu 16 hadoŭ
Biełarusy atrymali na tych hulniach dva alimpijskija miedali — srebra ŭ kańkabiežnym sporcie i bijatłonie.
Aršaniec Ihar Žalazoŭski ŭ Lilechamiery prabieh na kańkach dystancyju ŭ 1000 mietraŭ na srebrany miedal, pieršaje miesca zastałosia za amierykancam Denam Džensenam. Darečy, Žalazoŭski palepšyŭ svoj vynik ź zimovaj Alimpijady ŭ kanadskim Kałhary ŭ 1988 hodzie. Tady biełarus prabieh tuju ž dystancyju na bronzavy miedal, i tam vystupaŭ jašče ŭ składzie zbornaj SSSR.
Ihar Žalazoŭski
Žalazoŭski zaviaršyŭ spartyŭnuju karjeru paśla Alimpijady ŭ Narviehii, ale zastaŭsia ŭ sporcie jak čynoŭnik: dziesiać hadoŭ byŭ kiraŭnikom Biełaruskaha sajuza kańkabiežcaŭ i staŭ pieršym prezidentam Paraalimpijskaha kamiteta Biełarusi. Jon pamior u 2021 hodzie.
Śvietłana Paramyhina
Druhi srebrany miedal zastaŭsia za bijatłanistkaj Śviatłanaj Paramyhinaj. Paramyhina vyjhrała miedal u spryncie, jaje abyšła tolki kanadka Miryjam Biedar. Uvohule Śviatłana — adna z samych vynikovych bijatłanistak pieršych hadoŭ niezaležnaści Biełarusi: jana nieadnarazova pieramahała ŭ čempijanatach Jeŭropy i śvietu. Paramyhina praciahvała zajmacca bijatłonam da 2001 hoda, a zatym skončyła prafiesijnuju karjeru i pajšła ŭ spartyŭnuju žurnalistyku. Ciapier byłaja spartsmienka žyvie ŭ Minsku.
Uvohule, Alimpijada ŭ Lilechamiery stała samaj paśpiachovaj dla biełaruskaj zbornaj amal na dva dziesiacihodździ. Na nastupnaj u japonskim Nahana-1998 biełarusy taksama mieli dva miedali, ale ŭžo tolki bronzavyja. U Sołt-Łejk-Sici-2002 i Turynie-2006 było tolki pa adnym miedali — bronzavym i srebnym adpaviedna. I tolki na Alimpijskich hulniach u Vankuviery ŭ 2010 hodzie vynik pieršaha vystupleńnia biełarusaŭ na zimovaj Alimpijadzie ŭdałosia pierasiahnuć dziakujučy zołatu frystajlista Alaksieja Hryšyna, srebru bijatłanista Siarhieja Novikava i bronzie bijatłanistki Darji Domračavaj.
Čytajcie taksama:
Na junijorskim čempijanacie Jeŭropy pa bijatłonie pieramoh spartsmien z zusim niečakanaj krainy
Prezientavali miedali Alimpijady. Jany pryhožyja i pieradajuć duch Francyi
