«Kala 60% zaniatkaŭ idzie pa-rasiejsku, 2% — pa-biełarusku». Spytali rektara EHU pra charasmient, stypiendyi i demakratyju
Siem miesiacaŭ tamu Kšyštaf Rybiński, były vice-prezident Nacbanka Polščy, uznačaliŭ Jeŭrapiejski humanitarny ŭniviersitet. Ekanamist z bahatym rektarskim dośviedam raspačaŭ va ŭniviersitecie reformy, ale i sutyknuŭsia sa skandałam — u charasmiencie abvinavacili adnaho z vykładčykaŭ. My pahutaryli z Rybińskim pra situacyju ŭ EHU.
«Kazachskaje Minadukacyi drukavała vialikija postary z maim tvaram»
«Naša Niva»: Vy ŭžo siem miesiacaŭ na pasadzie rektara EHU. Što ličycie svaimi hałoŭnymi dasiahnieńniami za hety čas?
Kšyštaf Rybiński: U VNU vyniki pracy bačnyja nie praz paru miesiacaŭ, a praz paru hadoŭ.
Tym nie mienš, jość niekalki vielmi vialikich i važnych dla VNU prajektaŭ, jakija atrymałasia paskoryć. Jany iduć paśpiachova, i ja spadziajusia, što my ich zapuścim aficyjna i ź vialikim biudžetam ciaham pary miesiacaŭ.
Naprykład, heta Distance Learning Hub — prajekt, jaki my robim sumiesna sa šmatlikimi biełaruskimi NDA. My stvarajem placoŭku dla praviadzieńnia anłajn-kursaŭ na biełaruskaj movie pa temach, patrebnych biełaruskamu hramadstvu. Heta prajekt ź vialikim jeŭrapiejskim biudžetam, i jon składany, bo dla jaho patrebnaja kaardynacyja šmatlikich partnioraŭ EHU.
Sumiesna ź instytutam BEROC my zapuskajem prahramu pa ekanomicy i biznesie, ciapier jana prachodzić akredytacyju. Spadziajusia, pieršy nabor studentaŭ budzie ŭ nastupnym hodzie.
Unutry VNU jość vialikija źmieny, jakija musiać palepšyć toje, jak my pracujem. Madyfikujem pracesy, źmianiajem sistemu kiravańnia ŭniviersitetam, palapšajem supracoŭnictva pamiž administracyjaj i vykładčykami, pierahladajucca i lepšajuć akademičnyja prahramy. Raście kolkaść navukovych artykułaŭ, i my stvarajem miechanizmy, kab hetych artykułaŭ było jašče bolš, a ź imi źviazany prestyž univiersiteta.
Studenty ź Biełarusi nie mohuć całkam apłočvać navučańnie, patrebnyja stypiendyi. Tamu my pryciahnuli novych donaraŭ, viarnulisia tyja, što byli raniej. Heta pakazčyk, što donary vielmi zadavolenyja źmienami va ŭniviersitecie i hatovyja ŭkładać u jaho bolej hrošaŭ.
«NN»: Ci majecie vy stypiendyi dla studentaŭ ź Biełarusi, jakija pieražyli palityčnyja represii?
KR: Tak. U nas siem katehoryj stypiendyj, u tym liku i dla tych studentaŭ, chto trapiŭ pad pieraśled u Biełarusi. Taksama jość stypiendyi dla studentaŭ, jakija byli vymušanyja vyjechać z Ukrainy.
«NN»: Jak pa-vašamu, čamu vas vybrali rektaram EHU?
KR: Heta pytańnie nie da mianie, ale maju niekalki zdahadak.
Ja pracavaŭ rektaram u dvuch univiersitetach, u Polščy i Kazachstanie. U abodvuch vypadkach ja razam z majoj kamandaj ukaraniaŭ vielmi hłybokija reformy, jakija ciaham pary hadoŭ prynieśli stanoŭčyja vyniki. Naprykład, u Polščy ja kiravaŭ univiersitetam «Vistuła», i jon za try hady skoknuŭ u polskich rejtynhach z 55 na 5 miesca, ciapier tam vučacca studenty sa sta krain śvietu.
U Kazachstanie ja musiŭ źniščyć karupcyju va ŭniviersitecie, bo ŭ šmat jakich VNU Centralnaj Azii karupcyja — vialikaja prablema. Heta ŭdałosia. Kazachskaje Minadukacyi drukavała za dziaržaŭnyja hrošy vialikija postary z maim tvaram i nadpisam «možna stvaryć VNU biez karupcyi», i ich možna było pabačyć amal što va ŭsich haradach Kazachstana.
Tak što, napeŭna, [kali mianie vybirali,] uličyli historyju paśpiachovych reformaŭ, jakija ja ładziŭ z kamandaj u dvuch univiersitetach, i toje, što ja viedaju ruskuju movu, bo ŭ EHU heta važna.
Ja prajšoŭ siem sumoŭjaŭ — bahata dzie pracavaŭ u žyćci, ale nikoli raniej nie prachodziŭ siem sumoŭjaŭ na adnu pasadu.
«NN»: EHU, u jaki vy pryjšli, taksama zasłuhoŭvaŭ hłybokich reformaŭ?
KR: Tak.
EHU — heta ŭniviersitet z asablivym statusam. Jak i ŭ inšych VNU, jon maje misiju davać jakasnuju adukacyju, ale EHU taksama musić spryjać raźvićciu hramadzianskaj supolnaści ŭ Biełarusi, jak i ŭ rehijonie ŭ cełym, praź jakasnuju adukacyju mižnarodnaha ŭzroŭniu. Univiersitet nie pracavaŭ pa hetaj misii tak, jak musiŭ. Dla hetaha šmat było zroblena, ale jość jašče bahata čaho rabić.
Prykład — supracoŭnictva EHU ź biełaruskimi NDA nie było takim ciesnym, jak musiła być. Taksama treba źmianiać šmatlikija ŭnutranyja pracesy, tut adbyvalisia roznyja kanflikty, jakija nie dapamahajuć kamandzie EHU dobra pracavać.
«NN»: EHU — heta biełaruski ŭniviersitet u vyhnańni ci litoŭski pryvatny ŭniviersitet, jaki aryjentujecca na Uschodniuju Jeŭropu?
KR: EHU źjaŭlajecca biełaruskim univiersitetam u vyhnańni, u Litvie navat jość zakon, jaki paćviardžaje asablivy status EHU. Ale ŭniviersitet znachodzicca ŭ Litvie, jakaja ŭvachodzić u Jeŭrasajuz, tamu my pracujem pa standartach vyšejšaj adukacyi Jeŭrasajuza i zachodnich standartach u cełym. U hetaj situacyi my sprabujem stvaryć asiarodździe, u jakim uličvałasia b i toje, što my — biełaruskaja VNU ŭ vyhnańni, i toje, što my znachodzimsia nie ŭ Biełarusi, dzie pracujuć pa zusim inšych standartach.
EHU — adna z samych demakratyčnych VNU ŭ śviecie. Tut studenty ŭdzielničajuć u pracy ŭsich kamisij, usich kamitetaŭ, takoje navat na Zachadzie nie zaŭsiody byvaje. Jość kamisii, dzie padčas hałasavańnia i student, i rektar majuć pa adnym hołasie. Heta pakazčyk, što my pracujem pa pryncypach demakratyi, adkrytaści i prazrystaści.
«NN»: Voźmiem, dla prykładu, Sienat EHU. Na kolki pracentaŭ jon składajecca sa studentaŭ?
KR: U nas jość vybary ŭ členy Studenckaha sajuza, i potym sajuz pradstaŭlaje studentaŭ va ŭsich orhanach univiersiteta. Kali kazać pra Sienat, tam, nakolki pamiataju, 15 členaŭ, ź ich troje studentaŭ. Jość prapanovy pavialičyć skład Sienata.
«NN»: Ci vy płanujecie niejak źmianiać padychod da padboru kadraŭ?
KR: Tak, my budziem źmianiać sistemu KPI. Adzin z prykładaŭ — my dahetul niedastatkova ŭličvali mierkavańnie studentaŭ pra jakaść vykładańnia. Tak što budziem bolš hladzieć na fidbek ad studentaŭ, jaki pastupaje paśla kožnaha kursa, nam patrebnyja dobryja vykładčyki.
«NN»: Vy supracoŭničajecie z univiersitetami ź inšych krain?
KR: Hetaha ŭ nas taksama niedastatkova. My palepšyli finansavuju padtrymku ŭniviersiteckich navukovych prajektaŭ, u tym liku źviazanych ź mižnarodnym supracoŭnictvam. Stvaryli dla hetaha fond raźvićcia pamieram 150 tysiač jeŭra, adkul budziem na konkursnaj asnovie vydzialać hrošy na daślednickija i inšyja prajekty.
Ja niadaŭna viarnuŭsia z pajezdki ŭ ZŠA — tryccać sustreč za amal što dva tydni, u tym liku sustrečy z pradstaŭnikami vielmi prestyžnych navukova-daślednickich instytutaŭ, jakija zajmajucca našym rehijonam, naprykład, Džordžtaŭnski i Jelski ŭniviersitety. Ciapier listujemsia ź imi i raspracoŭvajem sumiesnyja prajekty.
«NN»: Nakolki ciesna ŭ vašaj pracy vy kamunikujecie z zasnavalnikam EHU i aŭtarytetnaj dla VNU fihuraj Anatolem Michajłavym?
KR: My časam sustrakajemsia. Pierad pajezdkaj u ZŠA ja cikaviŭsia jaho mierkavańniem, z kim varta sustrecca, bo ŭ jaho dobryja suviazi, jaki naratyŭ pracuje, kab pryciahvać donaraŭ z ZŠA ŭ VNU. Bo raniej my mieli vielmi šmat amierykanskich donaraŭ, potym u niejki čas jany pierastali padtrymlivać univiersitet.
«NN»: Ci byli vy ź im znajomyja da taho, jak zaniali hetuju pasadu?
KR: Nie.
«Raźbiralnictva ŭ tym, što adbyvałasia, musiła pačacca našmat raniej»
«NN»: Na jakoj stadyi ciapier znachodzicca rasśledavańnie historyi Siarhieja Sialeckaha — vykładčyka EHU, jakoha studentki abvinavacili ŭ charasmiencie?
KR: Paśla taho, jak źjaviŭsia artykuł pra našaha vykładčyka i patencyjnyja vypadki charasmientu i hvałtu ŭ minułym, my stvaryli śpiecyjalnuju kamisiju. Jana składajecca z pradstaŭnikoŭ mieniedžmientu VNU, administracyi, a taksama vykładčykaŭ i studentaŭ — kali ja pravilna pamiataju, usiaho 14 čałaviek. Kamisija razhladaje abvinavačvańni ŭ bok vykładčyka. Žančyny, uzhadanyja ŭ artykule kyky.org pra hetuju historyju, patrabavali, kab [u pracy] ŭdzielničali niezaležnyja ekśpierty, tamu my stvaryli jašče i hrupu z takich ekśpiertaŭ, nie źviazanych ź EHU. Tam jość ekśpiert pa pravie, jaki pracuje z mobinham, charasmientam i hvałtam, psichołah, pradstaŭnik Rady studentaŭ Litvy i jašče adzin ekśpiert. Jany buduć pracavać z kyky.org i pasprabujuć daviedacca ad žančyn, uzhadanych u artykule, ich historyi. Nam patrebnyja fakty i dokazy, i pry hetym treba zachavać ananimnaść hetych žančyn, stvaryć dla ich kamfortnaje asiarodździe, kab jany mahli raskazać, što adbyłosia.
Na asnovie hetaj infarmacyi ekśpierty padrychtujuć spravazdaču dla kamisii, kamisija jaje abmiarkuje i zmoža dać rekamiendacyi rektaru, tady rektar prymie rašeńnie nakont hetaha vykładčyka. Mahčymyja roznyja rašeńni, jany prapisanyja ŭ našych unutranych praviłach i źviazanyja z Pracoŭnym kodeksam Litvy, niedzie ŭ listapadzie hetaje rašeńnie musić być pryniataje.
Taksama pytańnie ŭ tym, jak u nas pracuje miechanizm supraćdziejańnia charasmientu i inšym parušeńniam etyčnaha kodeksu. Pierahledzim usie adpaviednyja pracedury, skład našaj kamisii pa etycy i rehłamient jaje pracy, zrobim nieabchodnyja źmieny.
Pryciahniem ekśpiertaŭ, kab patłumačyć našym supracoŭnikam, vykładčykam i studentam, što takoje charasmient. Mahčyma, nie ŭsie razumiejuć, što peŭnyja pavodziny mohuć być uspryniatyja jak hvałt i charasmient, tamu raskažam pra heta. I budziem pracavać nad pravilnaj kamunikacyjaj unutry VNU i za jaho miežami, danasić da ŭsich supracoŭnikaŭ i studentaŭ EHU, a taksama da ŭsich miedyja, jakija rašeńni byli pryniatyja, kab usio było prazrysta.
«NN»: Vy zhadali artykuł kyky.org, paśla jakoha była stvoranaja kamisija. Hety artykuł vyjšaŭ u pačatku kastryčnika, ale ŭ druhoj pałovie vieraśnia vyjšaŭ tekst pra Sialeckaha na «Našaj Nivie». Da hetaha vyjšli artykuły na hetuju ž temu na «Jeŭraradyjo» i «Biełsacie», a jašče raniej zdaryłasia sama situacyja, ź jakoj pačaŭsia skandał — praz reputacyju Sialeckaha admianili jaho vystavu ŭ Vilni. Jak vy možacie patłumačyć toje, što EHU adreahavaŭ tak pozna?
KR: Ja nie čytaju ŚMI štodzień. Kali mianie prainfarmavali, što ŭ ŚMI heta abmiarkoŭvajecca, ja pryniaŭ rašeńnie [stvaryć kamisiju]. Raniej ja pra heta prosta nie viedaŭ.
«NN»: To-bok pytańnie da pracy departamienta kamunikacyi EHU?
KR: Ja zajmajusia raźvićciom VNU, a nie analitykaj ŚMI. Kali mnie paviedamili, što jość artykuły pra takija surjoznyja pytańni, ja pryniaŭ rašeńnie stvaryć kamisiju. Mnie bolš važna, kab byŭ pravilny i prazrysty praces vyśviatleńnia ŭsiaho hetaha, jaki my stvaryli, i pryniaćcia rašeńniaŭ na budučyniu, čym pytańnie, čamu my heta zrabili nie ŭ pieršy dzień, a ŭmoŭna ŭ dziasiaty. Mahčyma, zrabić heta raniej było b lepš, ale tak atrymałasia.
«NN»: Abvinavačvańni Sialeckaha ŭ charasmiencie datujucca roznymi hadami. Viadoma, što ŭ 2022 hodzie studentka Taćciana Barysava padała ŭ kamisiju pa etycy adpaviednuju skarhu, jakaja nie była zadavolenaja. Taksama viadoma, što i da hetaha byli sproby padavać skarhi na Sialeckaha ŭ kamisiju pa etycy. Pra što śviedčyć toje, što nijakaha raźbiralnictva ŭ dačynieńni da jaho nie było praviedziena raniej? Razumieju, što pytańnie da vašych papiarednikaŭ na pasadzie rektara, ale cikava pačuć vaša mierkavańnie.
KR: Heta śviedčyć, što VNU pracavała niapravilna, a ciapier jana pracuje pravilna. Raźbiralnictva ŭ tym, što adbyvajecca, musiła pačacca našmat raniej, tak razumieju, što niekatoryja z hetych vypadkaŭ adbylisia paru hadoŭ tamu. Ale ciapier my nad hetym pracujem i, spadziajusia, usio vyśvietlim.
Važna, kab usie razumieli, što nijakaja VNU nie budzie prymać rašeńni na asnovie čutak. Musiać być fakty i dokazy, što takija vypadki mieli miesca, i što čałaviek paciarpieŭ. My nie prakuratura i nie palicyja, ale my možam źviarnucca da ekśpiertaŭ, jakija skažuć nam svajo mierkavańnie. Pa hetym mierkavańni rektar maje prava pryniać rašeńnie datyčna pracoŭnych adnosin.
Nie da kanca razumieju voś što. Vypadki charasmientu i hvałtu — heta parušeńnie zakonu. I kali heta adbyvajecca, musić być zajava ŭ prakuraturu i palicyju. Nie razumieju, čamu za šmat hadoŭ takoha nie było. Spadziajusia, što my vyśvietlim, kali byli vypadki charasmientu i hvałtu, ale my zajmajemsia tolki pracoŭnymi adnosinami, astatniaje vyrašaje zakon.
Moža być situacyja, kali student atrymaŭ dvojku, i tady jon ananimna abvinavačvaje ŭ niečym takim vykładčyka. Heta taksama niedapuščalna, heta parušeńnie studentam etyčnych normaŭ.
Musim stvaryć u VNU asiarodździe, u jakim nie budzie vypadkaŭ charasmientu i hvałtu z boku supracoŭnikaŭ i vykładčykaŭ, ale i nie budzie mahčymaściej studentam skarystacca miechanizmam ananimnych zajavaŭ, kab paŭpłyvać na toje, jak vykładčyki staviać adznaki.
Tamu patrebna pracavać z ekśpiertami, jakija patłumačyli b, što takoje pravilnaja kultura kamunikacyi i pavodzinaŭ u VNU.
«NN»: Vy kažacie pra toje, što patrebnyja dokazy. Jakoha kštałtu dokazy mohuć być, na vašu dumku, u vypadkaŭ charasmientu i hvałtu?
KR: Nie viedaju, ja nie ekśpiert u hetym. My ŭziali ekśpiertaŭ i budziem słuchać ich mierkavańnie. Ja ekśpiert pa ekanomicy, pa kiravańni VNU. Za majo prafiesijnaje žyćcio, kiravańnie VNU ŭ dźviuch krainach śvietu i pracu ŭ VNU jak prafiesar i člen Sienata ja nikoli nie sutykaŭsia z vypadkami charasmientu.
«NN»: Kankretyzuju pytańnie. U EHU zabaronienyja aŭdyja– i videazapis biez dazvołu. Charasmient niaredka vyražajecca ŭ słovach ci ŭ žestach. Kali havorka idzie pra heta, jakoha kštałtu dokazy vy čakajecie?
KR: Nie viedaju, možacie pahutaryć z našymi ekśpiertami. Nie budu prydumlać miechanizmy, jakija mohuć vykarystoŭvać studenty. Chaču skazać, što va ŭniviersitecie musiać być narmalnyja adnosiny, kali studenty prychodziać pa kampietencyi ci viedy, a vykładčyk prychodzić, kab ich pieradać, musić być dobraja atmaśfiera navučańnia. My nad hetym pracujem. A kali źjaŭlajucca vypadki charasmientu, jany, spadziajusia, mohuć być vyjaŭlenyja z dapamohaj mietadaŭ, jakija ŭ takich situacyjach vykarystoŭvajucca.
«NN»: Ci niasie ŭniviersitet adkaznaść za toje, kab student ci studentka, jakija vybrali ŭ im vučycca, sutykalisia z etyčnym staŭleńniem da siabie?
KR: Tak, VNU za heta adkazvaje. U im musić być kamanda, jakaja stvaraje biaśpiečnaje asiarodździe navučańnia dla studentaŭ.
«NN»: U EHU isnuje sistema hrantaŭ: student atrymlivaje adznaki i jany ŭpłyvajuć na toje, kolki jon musić płacić za navučańnie. Ci biaśpiečna dla studenta skardzicca na charasmient z boku vykładčyka?
KR: Tut reč nie ŭ charasmiencie, a ŭ tym, nakolki adznaki adpaviadajuć dasiahnieńniam studentaŭ. Jość roznyja ŭniviersiteckija miechanizmy, jakija prymianiajuć dla pravierki vystaŭleńnia adznak, niekatoryja ź ich prymianiajucca ŭ EHU, niekatoryja — jašče nie, ale my budziem ich ukaraniać. Naprykład, ciapier idzie stratehičny ahlad usich prahram EHU, u tym liku my praviarajem raźmierkavańnie adznak i toje, nakolki jany adpaviadajuć pracam studentaŭ.
«NN»: Jak mahčymyja achviary charasmientu mohuć źviartacca ŭ kamisiju i što robicca dla ich biaśpieki?
KR: Adna z zadač kamisii — stvaryć miechanizm biaśpiečnaj padačy zajavaŭ da jaje pa vypadkach parušeńniaŭ etyčnaha kodeksu. Usio budzie pracavać prykładna tak. Luby student ci supracoŭnik univiersiteta zmoža padać ananimnuju zajavu, ale da jaje budzie pryviazany peŭny kod ci psieŭdanim. Potym jon atrymaje zvarotnuju suviaź: maŭlaŭ, čałaviek pad takim psieŭdanimam, źviarniciesia, kali łaska, da dyrektara pa kadrach, rektara ci kahości jašče. Tady čałaviek prychodzić i ŭ biaśpiečnym asiarodku hutaryć z pradstaŭnikom EHU, heta ŭžo nie ananimnaja zajava. Ale pra toje, chto kankretna padaŭ zajavu, viedajuć tolki niekalki supracoŭnikaŭ, jakija prymajuć zajavy, tak što ŭsio biaśpiečna.
«NN»: Była infarmacyja, što Siarhiej Sialecki ciapier adchileny ad pracy. Ci možacie jaje paćvierdzić?
KR: Tak, adchileny biez zachavańnia zarobku.
«Pracujem nad tym, kab pavialičyć dolu biełaruskaj movy»
«NN»: Jakoje miesca va ŭniviersitecie zajmaje biełaruskaja mova, a jakoje — ruskaja?
KR: Zaniatkaŭ pa-biełarusku mała. U hetym siemiestry kala 60% zaniatkaŭ idzie pa-rusku, 2% — pa-biełarusku, astatniaje — pa-anhlijsku.
«NN»: Heta narmalnyja suadnosiny dla biełaruskaha ŭniviersiteta ŭ vyhnańni?
KR: Nie, i my pracujem nad tym, kab pavialičyć dolu biełaruskaj movy. Adna z zadač pierahladu prahram — prapracavać ich takim čynam, kab studenty ź Biełarusi mahli b udzielničać u biełaruskamoŭnych zaniatkach. Heta nie zaŭsiody mahčyma, bo mohuć być prafiesary, jakija nie vykładajuć pa-biełarusku, i ŭ nas jość studenty ź inšych krain, jakija nie viedajuć biełaruskuju movu.
Dla studenta vielmi dobra, kali jon maje mižnarodnaje asiarodździe navučańnia. Kali student zachodzić u aŭdytoryju i ŭ jaho hrupie studenty ź inšych krain, heta dobra, jon moža atrymać novy dośvied. Usie jakasnyja VNU za miažoj tak i pracujuć. I zrazumieła, što ŭ Biełarusi adbyvajecca vielmi mocny praces rusifikacyi — u krainie niama biełaruskamoŭnych VNU i vielmi mała škoł, dzie vučać pa-biełarusku. A identyčnaść nacyi, u jakoj niama svajoj movy, znachodzicca pad vialikim pytańniem.
Tamu my musim pavialičvać kolkaść zaniatkaŭ pa-biełarusku, ale ŭ toj ža čas, kali studenty žadajuć vučycca z kalehami ź inšych krain, dać im takuju mahčymaść. Spadziajusia, što ŭžo ŭ nastupnym hodzie ŭ nas budzie našmat bolš biełaruskamoŭnych zaniatkaŭ.
«NN»: Jak vy aceńvajecie pracu sistemy apłaty va ŭniviersitecie, zasnavanaj na hrantach, jakija studenty atrymlivajuć u zaležnaści ad adznak?
KR: Miechanizmy raźmierkavańnia hrantaŭ pracujuć, jak i ŭ minułym, jak heta vyznačana ŭ damovach z donarami. Ja ich pakul nie vyvučaŭ detalna, ale płanuju taksama prahledzieć hetyja pracedury. Pracujem nad tym, kab hrantaŭ było bolej.
«NN»: Kali ciaham vašaha rektarstva ŭ Biełarusi źmienicca ŭłada, ci vierniecca EHU ŭ Biełaruś?
KR: Ja vystupaŭ u Jelskim univiersitecie i pradstaŭlaŭ artykuł z apytańniem 250 čałaviek z našaha ŭniviersiteta — studentaŭ i supracoŭnikaŭ, 75% ź ich byli biełarusami. Zadavali im i toje pytańnie, pra jakoje vy kažacie. 90% adkazali, što ŭ takoj situacyi VNU musić zastacca ŭ Vilni i adkryć druhi kampus u Minsku. Paru pracentaŭ vybrali «zastacca ŭ Vilni», jašče paru pracentaŭ — «viarnucca ŭ Minsk».
«NN»: Jak vy heta tłumačycie?
KR: Vielmi karysna, kab univiersitet pracavaŭ u Vilni, heta cudoŭny horad, mižkulturny. Taksama heta častka Jeŭrasajuza, i dypłomy, jakija vydajucca tut, pryznajucca pa ŭsim Jeŭrasajuzie. U niejki čas Biełaruś taksama dałučycca da Jeŭrasajuza, ale heta pytańnie budučyni.
«NN»: Ci jość niešta, što b vy chacieli dadać da našaj hutarki?
KR: Dziakuj, što vy zacikaŭlenyja tym, što adbyvajecca va ŭniviersitecie. Jak bačycie, ja adkryta adkazvaju na ŭsie pytańni. Nie ŭsio viedaju i nie ŭsiu pracu pakul zmoh zrabić u VNU, šmatlikija vidy dziejnaści patrabujuć razhladu i palapšeńnia, ale budziem hetym zajmacca. Jość vypadki, jak ź Sialeckim, jakija my budziem vyrašać, ale ŭ cełym EHU — heta vielmi paśpiachovaja historyja.
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆ
Avoj! Raptam taki status usio ž majecca, a ty nie adužyŭ navat artykuła, jaki kamientuješ.