«Kosaŭski Džordž Vašynhtan». U Haazie sudziać byłoha prezidenta Kosava, jakoha vinavaciać u vajennych złačynstvach i złačynstvach suprać čałaviečnaści
Mižnarodny kryminalny sud pačynaje sudzić byłoha kiraŭnika Kosava — spradviečnaha sajuźnika mnohich zachodnich krain.
Były prezident Kosava Chašym Tačy. Fota: Wikimedia Commons
U śpiecyjalnym sudzie ŭ Haazie 3 krasavika pačali sudzić byłoha prezidenta častkova pryznanaj respubliki Kosava Chašyma Tačy. 54-hadovaha palityka vinavaciać pa 10 punktach vajennych złačynstvaŭ i złačynstvaŭ suprać čałaviečnaści, ździejśnienych padčas uzbrojenaha kanfliktu ŭ Kosava i paŭnočnaj Ałbanii ŭ 1998—1999 hadach.
Razam z Chašymam na łavie padsudnych jość jašče troje vysokapastaŭlenych čalcoŭ byłoj Vyzvalenčaj armii Kosava (VAK): Kadry Vieseli, Jakup Kraśničy i Redžep Sielimi. Sam Chašym Tačy byŭ kiraŭnikom VAK z 1997 pa 1999.
Usie čaćviora byli aryštavany ŭ Haazie jašče ŭ listapadzie 2020 hoda.
Jak piša Ruskaja słužba Bi-bi-si, suprać padsudnych vystavili šeść punktaŭ abvinavačańniaŭ u złačynstvach suprać čałaviečnaści. Im staviać u vinu niezakonny pieraśled i pazbaŭleńnie voli, katavańni, vykradańni, źniknieńni i zabojstvy. Jašče čatyry punkty abvinavačańnia adnosiacca da vajennych złačynstvaŭ: niezakonnyja aryšty, žorstkaje abychodžańnie z vajennapałonnymi, katavańni i zabojstvy.
Kosaŭskija ałbancy z Vyzvalenčaj armii Kosava (VAK) u kancy 1990-ych. Fota: Wikimedia Commons
Na Tačy, Vieseli, Sielimi i Kraśničy, jak na lidaraŭ VAK, uskładajecca vina za sotni zabojstvaŭ i niezakonnych zatrymańniaŭ u Kosavie i paŭnočnaj Ałbanii ŭ 1998—1999 hadach. Pavodle abvinavaŭčaha zaklučeńnia, sotni ich mierkavanych achviar: kosaŭskija i etničnyja ałbancy, sierby, roma, a taksama palityčnyja apanienty, jakich ličyli zdradnikami i kałabarantami, — byli zaklučany ŭ turmy pa ŭsim Kosavie ŭ žudasnych umovach, a 102 čałavieki byli ŭvohule zabityja.
«Hetyja čatyry čałavieki, biez sumnievu, byli hałoŭnymi lidarami VAK, i za heta ich usłaŭlali i ŭšanoŭvali, ale ŭ ich byŭ i bolš ciomny bok, i heta budzie pradmietam sudovaha razboru, jaki pačynajecca siońnia», — zajaviŭ 3 krasavika Aleks Uajtynh, hałoŭny prakuror MKS pa śpiecyjalizavanych spravach Kosava.
Sami ž byłyja kiraŭniki Kosava pryznavać svaju vinu całkam admovilisia, skazaŭšy, što sutnaść abvinavačańnia im zrazumiełaja.
Chašym Tačy pry hetym dadaŭ, što čakaje apraŭdańnia, i razam z hetym abvinavaciŭ va ŭsich złačynstvach kamandziraŭ drobnych miascovych atradaŭ VAK, spasyłajučysia na toje, što kiravańnie arhanizacyjaj było nie ŭ jahonych rukach, a ŭ rukach kamandziraŭ na miescach.
«Kosaŭski Džordž Vašynhtan»
Chašym Tačy staŭ prezidentam Kosava ŭ 2016 hodzie. Jašče da hetaha ŭ 1999 hodzie jon zajmaŭ pasadu kiraŭnika Časovaha ŭrada Kosava i viarchoŭnaha hałoŭnakamandujučaha VAK. Zatym u pačatku 2008 hoda jon byŭ abrany premjer-ministram Kosava, a ŭžo praź miesiac hety kraj u adnabakovym paradku abviaściŭ niezaležnaść ad Sierbii.
Uvieś svoj žyćciovy šlach z momantu pačatku vajny ŭ Kosavie ŭ 1998-ym da svajho aryštu ŭ Haazie ŭ 2020-ym Chašym Tačy byŭ viernym sajuźnikam i siabram mnohich zachodnich krain, padtrymlivajučy ź imi ciesnyja i ŭzajemavyhadnyja adnosiny.
Adnojčy Džozef Bajden, jašče ŭ 2010 hodzie ŭ jakaści tahačasnaha vice-prezidenta ZŠA, padčas sustrečy z Chašymam Tačy nazvaŭ taho «kosaŭskim Džordžam Vašynhtanam», apielujučy da jaho roli ŭ zasnavańni i abaronie niezaležnaha Kosava.
Akramia taho, užo padčas svajho prezidenctva Chašym Tačy sustrakaŭsia z mnostvam inšych lidaraŭ krain Zachadu i ich sajuźnikami.
Siarod ich byli takija palityčnyja dziejačy, jak premjer-ministr Kanady Džaścin Trudo, prezident Turcyi Redžep Taip Erdahan, prezident Francyi Emaniuel Makron, tahačasny premjer-ministr Japonii Sindza Abe, hienieralny sakratar NATA Jens Stołtenbierh, a taksama ŭžo były prezident ZŠA Donald Tramp.
Chašym Tačy na fota (źleva naprava) razam z Džaścinam Trudo, Redžepam Erdahanam, Emaniuelem Makronam, Cindza Abe, Donaldam i Miełańniaj Tramp i Jensam Stołtenbierham. Fota: aficyjny tvitar Chašyma Tačy, @HashimThaciRKS
Adnak na hetym śpis sustreč nie zakančvajecca. U im taksama jość miesca i dla prezidenta Rasii Uładzimira Pucina, jaki źjaŭlajecca supiernikam aficyjnaha pryznańnia Kosava i padtrymlivaje Sierbiju ŭ hetym pytańni. Ale pry hetym jon usio ž sustrakaŭsia i cisnuŭ ruku prezidentu Kosava.
Darečy, Chašym Tačy adnojčy pabyvaŭ i ŭ Biełarusi (jakaja taksama aficyjna nie pryznaje Kosava).
Chašym Tačy i Uładzimir Pucin cisnuć ruki padčas sustrečy ŭ Paryžy ŭ 2018 hodzie (Rasija nie pryznaje Kosava). Ciapier abodva palityki pa viersii Mižnarodnaha kryminalnaha suda źjaŭlajucca vajennymi złačyncami i pavinny paŭstać pierad pravasudździem. Fota: aficyjny tvitar Chašyma Tačy, @HashimThaciRKS
U toj ža čas, niahledziačy na aryšt, mižnarodny sudovy praces i surjoznyja abvinavačańni, Chašyma Tačy ŭ Kosavie da hetaha času praciahvajuć ličyć hierojem.
Vydańnie The New York Times piša, što mnohija žychary Kosava ličać mižnarodny trybunał praduziatym, aścierahajučysia, što hety sudovy praces nad Tačy «dyskredytuje jaho zasłuhi i ŭvohule ŭsiu baraćbu za vyzvaleńnie Kosava ad represiŭnaha sierbskaha praŭleńnia».
«Ale prychilniki praviadzieńnia suda śćviardžajuć, što trybunał nieabchodny dla taho, kab skončyć kulturu adsutnaści pakarańnia, navat kali heta hieroi i zmahary supracivu», — adznačaje vydańnie.
«Łakmusavaja papierka dla MKS»
Zvyčajna mižnarodnyja sudovyja pracesy taksama krytykujucca i ŭ Maskvie. Rasijskaje kiraŭnictva, asabliva paśla vydačy ordara na aryšt Pucina, časta nazyvaje MKS biazvolnym instrumientam Zachadu, jaki nie zdolny zavodzić kryminalnyja spravy suprać palityčnych dziejačaŭ u zachodnich krainach i ich sajuźnikaŭ.
Adnak niadaŭna raspačaty sudovy praces pa byłych lidarach Kosava łamaje prapahandyski naratyŭ Rasii ab adnabokaści rašeńniaŭ Mižnarodnaha kryminalnaha suda i niedatykalnaści pradstaŭnikoŭ zachodnich palityčnych elit.
«Hety sudovy praces pavinien stać łakmusavaj papierkaj dla vyznačeńnia zdolnaści Mižnarodnaha suda sudzić zachodniaha sajuźnika za vajennyja złačynstvy, učynienyja ŭ kanflikcie, u jakim aktyŭna ŭdzielničali vojski NATA i jaki raspaliŭ roznahałośsi na Bałkanach»,— tak napisali ŭ svaim artykule na hetuju temu žurnalisty brytanskaha vydańnia The Times.
I sapraŭdy, niahledziačy na ŭvieś pazityŭny imidž Chašyma Tačy na Zachadzie i jaho šmatlikija suviazi z zachodnimi elitami, były prezident Kosava dobraachvotna paŭstaje pierad Mižnarodnym sudom za svaje złačynstvy. Navat kali padobny krok kidaje cień na reputacyju ZŠA i niekatorych krain u Jeŭropie, jakija ŭdzielničali ŭ kanflikcie ŭ Kosavie i Juhasłavii.
Čytajcie taksama:
Litva padaść na Biełaruś u Mižnarodny sud za pravakavańnie mihranckaha kryzisu
Vučyč nazvaŭ dzieviać krain, jakija adklikali pryznańnie Kosava
