Як ГУБАЗіК стварае фэйкавыя перапіскі з фэйкавымі ўдзельнікамі плана «Перамога»
Актывізаваліся спробы дыскрэдытацыі «Байпола» — ініцыятывы сілавікоў супраць лукашызму. Каналы, звязаныя з МУС, пішуць, што навучыліся знаходзіць удзельнікаў плана «Перамога», і публікуюць доказы-скрыншоты. Аднак жа арыгінальны бот «Байпола» адразу выдаляе перапіску, і аніякіх скрыншотаў для відэа зрабіць немагчыма. Максімум, што можна давесці — гэта што чалавек некалі ўключаў бот, і тое не факт. Тады, як выявіла «Наша Ніва», маніпулятары імправізуюць.
Ад самага абвяшчэння плана «Перамога» пачалі стварацца яго фэйкавыя клоны. Прычым рабілі гэта як сілавікі, так і людзі, якія прадаюць асабістыя даныя — некаторыя базы фэйкавых ботаў пасля з'явіліся ў продажы ў даркнэце.
Праблема тэлеграма, сярод іншых, у тым, што непадрыхтаванаму чалавеку цяжка верыфікаваць кантакт. Адзіны сапраўды ўнікальны параметр любога акаўнта — ID-нумар — не відаць у стандартных кліентах, а атрымаць яго няпроста.
Апошнім часам лукашэнкаўцы зноўку разыгрываюць картку з фэйкавымі ботамі плана «Перамога». Спачатку яны стварылі клон канала «Байпол» і рассылалі спам з яго з дапамогай сеткі ботаў, а пасля затрымлівалі людзей, якія павяліся.
Пасля гэтага была яшчэ адна рассылка: гэтым разам сілавікі прапанавалі «выйсці з плана «Перамога» ад імя чарговага фэйку «Байпола». І на гэты бот павялося дастаткова шмат людзей. Мы пісалі пра тое, як адрозніць сапраўдныя ініцыятывы ад фэйкавых.
Чытайце таксама: Тры простыя парады, каб не натрапіць на фэйкавыя ініцыятывы ў Telegram
На гэтым усё не скончылася, людзей працягнулі правакаваць і раскручваць праз фэйкавыя каналы. Пасля некаторых атрымалася перацягнуць на іншыя фэйкавыя кантакты — атрымалася «спіраль фэйкаў».
Да прыкладу, у адным са скрыншотаў з канала сілавікоў разгортваецца гісторыя, дастойная Оскара. Пастановачны скрыншот, дзе фэйкавы кантакт «Байпола» кажа чалавеку, што рабіць, калі ён напісаў па фэйкавых кантактах, і дае яму шэраг кантактаў (да прыкладу, адрас ініцыятывы By_help).
Нюанс у тым, што ў перапісцы ёсць відавочныя нестыкоўкі: да прыкладу, пішуць, што ў «Байхэлпа» ёсць «канал і чат», але няма кантактных даных, хоць насамрэч аніякага чату ў канала няма, а кантакт ёсць (хоць і неактыўны). То-бок, яны проста ствараюць падробныя скрыншоты і, цалкам імаверна, робяць гэта з затрыманымі людзьмі таксама.
Цэлая тэлеграм-драматургія ў фэйкавых перапісках
У іншых відэа, дзе гавораць пра затрыманне «ўдзельнікаў плана «Перамога», яны звычайна сарамліва замазваюць дыялог чалавека з ботам.
Рэч у тым, што арыгінальны бот «Байпола» адразу выдаляе перапіску і аніякіх скрыншотаў для відэа зрабіць немагчыма. Максімум, што можна давесці — гэта што чалавек некалі ўключаў бот, і тое не факт (гайд па тым, як ачысціць ботаў — тут). Таму даводзіцца імправізаваць, як на гэтым скрыншоце.
На скрыншоце — чалавек, якога быццам бы затрымалі за рэгістрацыю ў плане «Перамога». Паглядзіце на замазаныя паведамленні — нягледзячы на рэтуш, відавочна, што на скрыншоце сілавікоў зусім іншы тэкст і няма доўгай спасылкі. Акрамя таго, у арыгінальным боце зусім няма палёў для такіх доўгіх адказаў, як на скрыншоце (замазаны тэкст праваруч), а перапіску арыгінальны бот выдаляе адразу пасля атрымання адказаў. Такім чынам, чалавек або зарэгістраваўся ў фэйкавым боце, або гэта за яго зрабілі сілавікі.
Чытайце таксама: Затрымалі мужа з жонкай — сілавікі кажуць, што па справе «Чорнай кнігі Беларусі», але ёсць нюанс
Калі скрышоты выкладаюць, то ўсё становіцца яшчэ цікавей — «кантакт», які звязаўся з чалавекам, нікому ўвогуле невядомы і, хутчэй за ўсё, за ім стаіць супрацоўнік спецслужбаў.
Тут да чалавека звяртаецца быццам бы кантактны акаўнт Naperad Braty, які аніякім чынам не звязаны з «Байполам» і перапытвае тое самае, пра што ўжо пытаўся ў боце. Такім чынам спрабуюць выведаць і раскрыць пратэставыя ячэйкі.
Прычым зроблены гэты скрыншот яшчэ ў чэрвені 2022 года, а затрыманы чалавек толькі ў лістападзе — то-бок, шквал фэйкавых планаў «Перамога» не перастае ўзнікаць з самага пачатку стварэння ініцыятывы.
Як засцерагчыся ад такой пасткі?
Мы пісалі пра гэта ў нашым артыкуле, але галоўная парада такая: спраўджвайце інфармацыю.
Калі вам піша нехта, хто прадстаўляецца ўдзельнікам грамадскай ініцыятывы, праваабарончай арганізацыі ці сродку масавай інфармацыі, то вы заўжды можаце праверыць гэта ў самой ініцыятыве — і рабіць гэта варта.
Вось спіс сапраўдных кантактаў найбольш медыйных ініцыятываў і СМІ, па якіх можна спраўдзіць таго, хто вам піша (калі мы пра вас забыліся — пішыце нам і мы вас дадамо ў спіс):
- BYPOL і адзіны сапраўдны бот плана «Перамога»,
- BYSOL,
- Офіс Святланы Ціханоўскай,
- Рабочы рух,
- Супольнасць чыгуначнікаў Беларусі,
- Беларуская рада культуры,
- Медыязона,
- Новы час,
- MOST,
- Tribuna.com,
- ФЛАГШТОК,
- Вясна,
- Dissidentby,
- Наша Ніва,
- Zerkalo.io,
- Радыё Свабода,
- Белсат,
- Еўрарадыё.
«Наша Нiва» — бастыён беларушчыны
ПАДТРЫМАЦЬЧытайце яшчэ: Як надзейна вычысціць фоты з вашых смартфонаў — падрабязны гайд
